25 Haziran 2015 Perşembe

SA1455/SD267: "selim akıl ve yol azığı" /03.06.2006/ 501. patika


...sizi ilgilendiren, zihninizi meşgul eden herhangi bir mevzu hakkında fikirler yürütürsünüz...
...yürüttüğünüz fikirler, yürüdükleri yolda daha önceden edindiğiniz azıklardan beslenerek ilerlerler...
...geçmiş tecrübeler ve tecrübeleriniz, zekânız ve tüm bunları kontrol eder gibi görünen, nefse mahkûm olmuş bir irade ile...
...selim akıl, sizdeki hâliyle, varsa da yoksa da, o yolda kendisini başkalarına gösterir ...
...varsa varlığını belirginleştirerek fikirlerin yürüdüğü yolun doğru veya yanlış olduğunu fark ettirir...
...yoksa, olmadığı için yolu sorgulayamazsınız ve fikirlerinizi nefsin egemenliğinde olan iradenin hükmettiği bir akılla genişletmeye/ilerletmeye devam edersiniz...
...aslında buna genişleme/ilerleme denemez, zira nefsin hâkim olduğu herhangi bir fikrin genişleme/ilerleme şansı yoktur...
...nefs sizi olduğunuz yerde kuyu kazmaya sürükler...
...bocalamanıza, kararsız kalmanıza ve fikirden uzak kalmanıza sebep olur...
...dikkat ediniz; selim aklın yokluğu, aklın yokluğu anlamına gelmez...
...akıl daima vardır ve selim akıl, niyetlerinizdeki esas iyiliklere hedeflenmişseniz, sizde mevcut olur...
...kendisini yerleşikleştirir ve sizin hayatınıza daima o hâkimdir...
...nefse geçit vermez...
...irade'yi dinginlikte ve serinlikte tutar...
...oysa selimlikten uzak aklın en çok zorladığı irade'dir...
...aklın 'selim' sıfatına sâhip olup olmadığına bağlı olarak irade, yürüttüğü zihinsel işlemlerin içerik derinliğini, sadelik ve iyilik miktarını belirler...
...yani aslında fikir yürütmek o kadar kolay değildir...
...hele o fikirlerin çatışmalarıyla ulaşılan nihai hükümlerin doğru olup olmadığına bakmadan, fiiliyatı buna göre düzenlemek de büyük bir bela'nın içine girmek demektir...
...buna da, haksızca 'akılsızlık' deniyor...
...doğrusu 'selim akıldan yoksun olmaktır'; akılsızlık değil...
...insan akılsızca hiçbir sonuca ulaşamaz...
...ulaştığı sonuçların tümü akılladır...
...bu hesaba göre yürüttüğünüz fikirler yürüdükleri tek yolla yetinmemeliler...
...yolu her adımda sorgulamalı fikir sâhipleri ve doğru yolda gittiklerini anlamalılar...
...yoksa ne zaman, nerede kimi incittiklerini bilemezler...
...bir şeyler bilip de hiçbir şey bilmediklerini iddia eden eski ölü düşünürler, hâlâ birçok yerde, birçok insanı incitiyorlar...
...bilenle bilmeyen bir olmaz...
...bilenin azığı, yürüdüğü yolda bildiğidir; o, bilmeyenler gibi yürüme hakkına sâhip değildir...

seçkin deniz
pürüzsüz patikalar
Seçkin Deniz Yazıları

Seçkin Deniz Twitter Akışı