"Örtünen her kadının hikayesi ve koşulları her açık kadının birbiriyle benzemeyen hikayesi kadar farklıdır. Birinin örtünme mesajı erkeklere karşı iletişiminde dini bir sınırla nasıl kadınsal ilişki kuracağının mesajını verir."
Türkiye’nin tesettür giyiminde önde gelen internet satış sitelerinden birinin yönetim kurulu başkanı Kerim Türe’nin açıklaması tartışılıyor:
'Seksi olmak için açılmaya, dekolteye ihtiyaç yok. Yanlızca gözler ile de seksi olunabilir. Müslüman kadın kapanması gerektiğine inanıyorsa bunu ipekle de turkuaz renkle de yapabilir.’
Kadın neden örtünür?
Coğrafyamızdan cevaplar:
Aile baskısından, erkek tacizinden korunmak için, yaratıcı korkusundan, dini gerekçeler ile, eş baskısı ile...
Peki başını örtme? Neden istenmiş olabilir? Diğer erkekleri baştan çıkarmamak, aile huzurunu bozmamak, başka erkeklerin dikkatini çekmeyerek kendi aile huzurunu korumak. Günümüzde saçı açık kadına her şeye müsait (kolay münasebet kurulabilecek) gözü ile bakan zavallı bir öğreti ile büyümüş erkekler olduğu bir gerçek.
***
Peki moda bu işin neresinde? Örtülü kadının derli toplu ve yerine göre uyumlu giyinmesi de seksi olması anlamına çekilebilir mi? Buna özen gösteren örtülü kadın manasız bir örtünme içinde mi?
Bunlara atıf yapmak ya laik saikle örtünmeyi küçültmek için veya kadının örtündüğü kadarı ile de yetinmeyen baskıcı, başkaları ne der zihniyetinin çizdiği ikinci bir çembere kadını hapsetmek içindir.
Örtünüp kimilerine göre ahlak düşüklüğü içinde nitelenen kadın ise diğer kadın kadar bireydir, en az müslüman erkek kadar kuldur ve en fazla hataya düşen müslüman erkek kadar kusurludur.
Dinin tek simgesi kadının örtüsü de değildir. Müslümanım diyen erkek sakal ve benzer sembolleri taşımıyor diye müslüman imajına zarar verecek çalma çırpma, iftira atma, tecavüz gibi her işi rahatlıkça yapacak, ancak dini simge taşıyan müslüman kadının kusursuz olmasını bekleyecek...
Seksi görünme suçlamaları da buna dahil.
***
İslam inancında ameller niyetlere göredir. Kadın örtünürken seksi olmamaya niyetleniyor ve yaratıcının ermine uymak istiyorsa, derli-toplu görünmeye özen gösterecek bir seçim yapması bu niyetini bozamaz. Örtülü ve seksi olayım diye seçim yaparsa niyet sorgulanabilir.
Kapananları eleştirme ve dikkat çeken renk seçimlerini örtünme gerekçesi ile bağdaştırmama eğiliminde olanlar bir noktayı göz ardı ediyor:
Bir kadın tamamen siyahlar ile son derece çekici olur. Bir diğeri kırmızı giyindiği için dikkat çekebilir. Dolayısı ile dikkat çekme faktörü subjektiftir. Dikkat çekmek, hoş ve seksi anlamına da gelmez her zaman. Bir düğüne giderken tesettüre uygun abiye giyen kadın toplu taşıma aracında dikkat çekecekken düğün ortamında çekmeyecektir. Dikkat çekmek kimi zaman da komik görünür. Yani hoş değildir.
***
Karim Türe'ye sonuna kadar katılıyorum. Örtünen kadını seçtiği renkler yüzünden dikkat çekmekle suçlayan laik veya radikal dinciler, konuyu öncelikle bireysel tercih görmüyor. Kendileri nasıl yorumluyorlarsa o çizgide uygulamakta serbestler.
Gerçek anlamda tesettür anlayışıyla şık giyinen kadını çekici olmakla suçlamak, o kadının bulunduğu ortama uygun, iç açıcı ve tarz sahibi olmasını istemeyen eşler veya bazı kıskanç elitist zümrenin işidir.
Laikler kadına baskıya karşı çıkarken kendi iradesi ile kapanan kadını anlayamamakta, eğitimsiz eş baskısı altındaki dindar aile kadınına da ancak kendi istedikleri şekil şemalde bir özgürlük için destek olmaktadırlar.
Geçenlerde tesettürlü ünlü sunucu İkbal Gürpınar’a eşinden şiddet gördüğü haberlerine bu laik kesimin bazı temsilcileri ‘Sen de zaten başını kapamışsın, islamiyette de erkek şiddetine izin verilir’ diyerek sessiz kalmasını önermiştir.
Oysa İslamiyette erkek şiddeti tefsirlerde çok farklı şekillerde açıklanmaktadır. Örtünen kadının neyi kabul edip neyi etmeyeceği de kendi özgür seçimidir. Örtü seçimi nedeniyle yaşadıklarını iddia ettiği şeyleri hak ettiğini söylemek adil değil.
Bu tıpkı herkesin bikini ile denize girdiği bir plajdaki bikinili kadını teşhircilikle suçlayan sözde dindar, dedikoducu ve röntgenci bir anlayışa yakın gelmekte bana.
***
Örtünen her kadının hikayesi ve koşulları her açık kadının birbiriyle benzemeyen hikayesi kadar farklıdır. Birinin örtünme mesajı erkeklere karşı iletişiminde dini bir sınırla nasıl kadınsal ilişki kuracağının mesajını verir. Bu onun diyaloğunu, arkadaşlıklarını çok fazla etkilemez.
Bir diğer kadın, karşı cinsle tamamen iletişime kapalı olduğunun mesajı olarak görüyordur örtüyü. Örtülü kadının bu zırhı, tıpkı açık kadının da belirli davranış kalıplarıyla karşı cinse verdiği mesajlar gibi kişiden kişiye değişir.
Karşı cinsten kendisine eş seçmeye çalışan kadının zırhını aralaması farklı olacaktır. Mühim olan konuşmamak değil konuşarak gelecek tasvirini erkeğe doğru anlatabilmektir. Aksi halde örtük kadın da açık kadın da, dindar da ateist de erkek tarafından anlaşılamaz.
***
Türkiye'de kılık kıyafeti uyumsuz olan tıp öğrencisi kız kardeşimi görüp 'Çocuklarımız bunlara mı emanet' diyen doktor gördük biz. Söylesek 'örtülü olduğu için değil' denilip çıkılır işin içinden....
O anda hasta yakını olduğu, öğrenci olduğu unutulup, nasıl olup da tıp okuduğu sorgulanmış ve görünüşüne uygun bulunmamıştı belli ki. Laikler, aynı örtülü kardeşimi şık görse bu ne biçim örtülülük diyerek bu sefer de seksi olmakla mı eleştirecekti acaba?
***
Bir diğer yara, örtülüye namuslu, dekolteliye namussuz gözü ile bakanlar... Onlar da çift taraflı okun sivri başları olmaya devam ediyor.
Kerim Türe, amacının örtülü kadınları seksileştirmek olması ile suçlanıyor. Örtülü karısını ezen, özgüvenli ve ayakları üstünde duran açık kadınlara hayran olan eşlere sahip erkeklerin olduğu bir toplumda, Türe, sadece iyi niyetle seksilik tanımını yenilemek istiyor gibi...
Kapalısınız diye ezik hissetmeyin diyor. Kapalısınız diye giydiğiniz renklerle, içinizi göstermemek kaydı ve dar olmamak kaydı ile kumaş seçimlerinizden korkmayın demek istiyor. Eleştirilmekten korkmayın diyor. Sizi silikleştirmek isteyenlere inat.
Yine vurgulayalım ki kendi arzuları ile silikleşmeyi-görünmezliği kabul eden, dini çizgisini bu takva seviyesinde seçenlere saygımız sonsuz. Ancak kişi nasıl olması gerektiğine inanıyorsa onun için mühim olan odur. Ona duygusal şantaj yerine kibarca görüşünüzü söylersiniz. Bir insanın giyimi kendisinin bir parçasıdır. Türk toplumunun buna yönelik kolayca eleştiri yapması ve yorumlaması hadsizliktir. Ancak yakınları hassasiyetle yaklaşarak yapmalıdır. Kişinin dini felsefeyi nasıl yorumlayacağı da özgür iradesine bağlıdır.
***
'Seksi görünmek bakışlarla dahi olabilecek bir şey' diyor Türe. Çevresinin, yetişme tarzının verdikleri ile örtülü kadına anne teyze olarak bakan erkekler olduğu gibi sadece örtülü kadın fantezisi kurabilecek bir kitle de var. Bu erkeklerin karşılarına nasıl örtülü örnekler çıktığı bir genellemeye varmak için yeterli değil.
Örtü, bireysel hikayelerle ilintili olarak dini ve sosyal mesaj taşır. Verilmek istenen mesaj ortalamada keşisse de herkesin mesajı, hikayesine bağlı olarak farklıdır. Dolayısıyla sizi seksi bulacak veya bulmayacak olan karşı tarafın kafasının içinde yatanlara da bağlıdır.
Bir tek gözlerini açıkta bırakan peçeli kadın da, diz altı eteğin altına kalın çorap giyen başı türbanlı veya peruklu Musevi de, abayeli Müslüman da kadındır. Bir eşi varsa ona güzel görünmeyi önemser. Yine dışarı giderken bir dış giyimi vardır. Hangisi gerçek dindar gerçekten tartışılabilir.
Aslolan herkes kendi inancını ne kadar yapabiliyor, kendisini sorgulasa başkasını sorgulamadan önce?
Serra Karaçam, 12.08.2015, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Medya Müfettişi