"Öyle ise bu yetkilerle donanık sorumsuz makamı sorumlu kılmak için #EVET"
Mevcut cumhurbaşkanlığı makamı yapıp ettiklerinden sorumlu tutulabilir mi?
Tutulamaz (82 Anayasası, Madde 105, Fıkra E) Cumhurbaşkanı'nın, Anayasa ve diğer yasalarda Başbakan ve ilgili bakanın imzalarına gerek olmaksızın tek başına yapabileceği belirtilen işlemleri dışındaki bütün kararları, Başbakan ve ilgili bakanlarca imzalanır. Bu kararlardan Başbakan ve ilgili bakan sorumludur.
Cumhurbaşkanı'nın resen imzaladığı kararlar ve emirler aleyhine Anayasa Mahkemesi dahil, yargı mercilerine başvurulamaz.
82 Anayasasında her türlü sorumluluktan beri tutulan (cunta lideri kendini sağlama almak için böyle bir maddeye gerek duymuştur. siyasilere, dolayısıyla parlementoya güvensizliğin somut göstergesidir) bu makamın yetkileri nelerdir?
Hükümeti kurmakla görevlendireceği bir milletvekili tayin eder (Madde 104, yasama, yürütme ve yargı ile ilgili yetkiler).
Sanırım bazılar hükümeti kurmakla görevlendirilecek kişinin seçimlerde birinci olan partinin başkanının zorunlu olarak seçileceğini zannediyor. Geçin efendim, sayın müteveffa Demirel bunun güzel bir örneğini sergilemişti, herhangi bir partinin genel başkanı olmayan Yalım Erez'i hükümeti kurmakla görevlendirerek.
Cumhurbaşkanı her hangi bir milletvekilini hükümeti kurmakla görevlendirir, kimse de itiraz edecek makam bulamaz.. buna seçmen de dahildir..
Kurumlara (Başta TSK olmak üzere, malum genel kurmay başkanının atamasını cumhurbaşkanı yapar) başkan ve üye ataması yapar, meclisin çıkardığı yasaları veto eder, referanduma götürür bakanlar kuruluna başkanlık yapar.. vb. ve bütün bunları yaparken de sorumsuzluk zırhına bürülüdür..
İşte bu sorumsuzluk zırhını Cumhurbaşkanlığı makamından kaldırmak için #EVET
***
Mevcut sorumsuz Cumhurbaşkanlığı makamının yetkileri;
a) Yasama ile ilgili olanlar :
Gerekli gördüğü takdirde, yasama yılının ilk günü Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde açılış konuşmasını yapmak, Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni gerektiğinde toplantıya çağırmak,
Yasaları yayımlamak,
Yasaları yeniden görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne geri göndermek,
Anayasa değişikliklerine ilişkin yasaları gerekli gördüğü takdirde halkoyuna sunmak,
Yasaların, kanun hükmündeki kararnamelerin,Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü'nün, tümünün ya da belirli kurallarının Anayasa'ya biçim ya da esas yönünden aykırı oldukları gerekçesi ile Anayasa Mahkemesi'nde iptal davası açmak,
Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar vermek,
b) Yürütme alanına ilişkin olanlar:
Başbakanı atamak ve istifasını kabul etmek,
Başbakanın önerisi üzerine Bakanları atamak ve görevlerine son vermek,
Gerekli gördüğünde Bakanlar Kurulu'na Başkanlık etmek ya da Bakanlar Kurulu'nu Başkanlığı altında toplantıya çağırmak,
Yabancı devletlere Türk Devleti'nin temsilcilerini göndermek, Türkiye Cumhuriyeti'ne gönderilecek yabancı devlet temsilcilerini kabul etmek,
Uluslararası andlaşmaları onaylamak ve yayımlamak,
Türkiye Büyük Millet Meclisi adına Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Başkomutanlığını temsil etmek,
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kullanılmasına karar vermek,
Genelkurmay Başkanı'nı atamak,
Milli Güvenlik Kurulu'nu toplantıya çağırmak,
Milli Güvenlik Kurulu'na Başkanlık etmek,
Başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu kararıyla sıkıyönetim ya da olağanüstü hal ilan etmek ve kanun hükmünde kararname çıkarmak,
Kararnameleri imzalamak,
Sürekli hastalık, sakatlık ve kocama sebebi ile belirli kişilerin cezalarını hafifletmek ya da kaldırmak,
Devlet Denetleme Kurulu'nun üyelerini ve Başkanını atamak,
Devlet Denetleme Kurulu'na inceleme, araştırma ve denetleme yaptırmak,
Yükseköğretim Kurulu üyelerini seçmek,
Üniversite rektörlerini seçmek, bunlar Cumhurbaşkanının yetkisinde ve bu yapıp ettiklerinden ötürü sorgulanamaz.. çünkü;
e) Cumhurbaşkanı'nın, Anayasa ve diğer yasalarda Başbakan ve ilgili bakanın imzalarına gerek olmaksızın tek başına yapabileceği belirtilen işlemleri dışındaki bütün kararları, Başbakan ve ilgili bakanlarca imzalanır. Bu kararlardan Başbakan ve ilgili bakan sorumludur. Cumhurbaşkanı'nın resen imzaladığı kararlar ve emirler aleyhine Anayasa Mahkemesi dahil, yargı mercilerine başvurulamaz...
Öyle ise bu yetkilerle donanık sorumsuz makamı sorumlu kılmak için #EVET :)
Cemal Çalık, 20.02.2017, Konuk Yazar, Sonsuz Ark, Deneme