"Başkan Trump, IŞİD’in bir an önce dikkatimizi çekmek istediği konusunda haklı. Ancak ABD, başarılı olmak istiyorsa terörle mücadele yaklaşımını daha kapsamlı bir stratejiyle sağlama almalı."
President Trump Must Realize That ISIS Is Only One Piece Of The Middle East Puzzle
Başkan Trump, IŞİD’in Ortadoğu Puzzle’ının Yalnızca Bir Parçası Olduğunu Görmeli
Salı günü Kongredeki ortak oturum sırasında yaptığı konuşmada Başkan Trump’ın yasama gündemini görür gibi olduk. Başkan Trump, ABD’nin Suriye’deki askeri operasyonlarına açıkça değinmese de müttefiklerimizin bölgedeki rolüne ilişkin bir vizyon ortaya koydu. Trump, “Ortaklarımızdan Ortadoğu’da hem stratejik hem de askeri operasyonlar noktasında doğrudan ve anlamlı bir rol üstlenmelerini ve bu bedelden kendilerine düşen payı ödemelerini bekliyoruz.” dedi.
Bu açıklama tam da Pentagon’un, söylendiğine göre, Başkan’a sözde İslam Devleti’ne (IŞİD) karşı askeri harekâtın hızlandırılması için bazı seçenekler sunmasından sonra geldi. Açıklama Başkan’ın Suriye’de “güvenli bölge” için devam eden çağrıları ile de örtüşüyor.
Başkan Donald Trump, 28 Ocak'ta Oval Ofis'te imzaladığı yürütme eylemlerinden birini elinde tutuyor. Eylemlerden birinde askeri liderlerden 30 gün içerisinde ISIS'i yenmek için bir strateji belirten bir rapor sunmalarını istedi.
Bu strateji IŞİD ve Suriye’deki El-Kaide bağlantısını, Fetih el-Şam cephesini aşındırmalı; ülke çapında savaşın durmasını sağlamalı; Şam’da uzun ömürlü bir güç geçişini devreye sokmalı ve Suriye genelinde yerel güvenlik ve idarenin birbirine sıkı sıkıya bağlayarak terörle mücadeledeki kazanımları güçlendirmeli.
Amerikalılar, Ortadoğu’da yıllarca sürecek geniş çaplı askeri müdahalelerle ilgilenmiyor. Kendi ülkemizde kaynağa ihtiyacımız var. Avrupa ve Asya’da da son derece önemli hedeflerimiz var. Bununla beraber Suriye, küresel sonuçları olan daha geniş bölgesel bir krizin merkez üssü.
Terörle mücadele etmeli ve IŞİD’in yükselmesine imkan tanıyan daha kapsamlı etkenler hakkında konuşmalıyız. Aynı şekilde ABD’nin çıkarları kadar bölgeye de kritik sorunlar çıkaran İran vekaletindeki habis örgütlerin yayılmacılığını tersine çevirmeliyiz. Ancak terör, daha derin bir problemin yalnızca bir yüzü.
Suriye’nin çetrefiline Rusya’nın müdahalesi de eklendi. Rusya’nın Suriye’deki angajmanı sınırlı da olsa çatışmanın stratejik yörüngesini değiştirdi; ABD ve koalisyon müttefikleri için seçenekleri kısıtladı.
6 yıllık savaşın Suriye’yi parçalaması ise daha karmaşık bir mesele. Suriye artık üniter bir ulus-devlet değil. Dolayısıyla Suriye’nin kuzeyi, güneyi, doğusu ve batısı için farklı yaklaşımlara ihtiyaç var.
Bu iç içe geçmiş gerçekler ABD’nin Suriye’deki âkıbeti etkileme kabiliyetini zora sokuyor. ABD’nin hedeflerine ulaşması için başka şeylerden vazgeçmesi gerekecek.
Suriye’deki muhtelif seçeneklerin tamamı ABD’nin cedelleşmek zorunda kalacağı jeopolitik tercihlerle örülü: Rusya ile gerilimi ABD çıkarlarını koruyacak ve Rusya’nın küresel saldırılarıyla mücadele edecek bir şekilde yönetmek; İran’ın istikrarı bozan fiillerine karşı uygulanacak baskıyı, bölgede faaliyet gösteren ABD kuvvetlerine karşı misilleme yapılmasına neden olmayacak biçimde ayarlamak; kuzey Suriye’de IŞİD’le mücadelede bir hayli kabiliyetli olan Suriyeli Kürt grupları güçlendirirken NATO müttefikimiz Türkiye ile derinden endişe verici halde bulunan ilişkilerimizi idare etmek.
Böyle bir yaklaşım Amerikan devlet idaresinin çoklu araçlar kullanmasını gerektirecek. ABD, Rusya ve İran’ın Esed’in acımasız taktiklerine verdiği desteğe ve Suriye’deki ihtiraslarına dair güçlü kaygılarını yinelemeli ve bu kaygıları yaptırımlar ve baskılarla desteklemeli. ABD, Esed’i müzakerelere razı olmaya ikna etmek için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yaptırım baskısını ayarlamalı, öyle ki yaptırımlar hafiflemeden Rusya’nın eyleme geçmesi gerekiyor. ABD, aynı zamanda, Cenevre sürecine destek vermeyi sürdürmeli ve dış müdahale halinde bariz yankı oluşturan bölgede kuşatma altındaki sivillere insani yardım sağlamalı.
Diğer yandan, ABD, Suriye iç savaşının sonuçlarından doğrudan etkilenen bölgesel aktörlere odaklanmalı. İnsan haklarıyla ilgili endişelerimiz konusunda baskı yaparak ve NATO müttefikleri olarak farklılıklarımızı detaylı biçimde ele almanın öneminin altını çizerek Türkiye ile yeniden iletişim kurmalı ve güven inşa etmeliyiz. Ayrıca Irak, Ürdün, Lübnan gibi diğer bölgesel müttefiklerimize verdiğimiz desteği artırmalıyız. Eğer bu bölgesel aktörler güçten düşerse ufukta IŞİD versiyon 2.0 ve daha geniş çaplı istikrarsızlık belirir.
Bu yıllar alacak ve büyük ihtimalle Suriye ve Irak’ta hem özel harekat hem de geleneksel kara kuvvetlerinin artırılmasını gerektirecek bir çaba. Amerika, Rakka ve Musul’daki koalisyon operasyonlarıyla eş zamanlı bir şekilde ABD’nin tüm terörle mücadele operasyonlarını hizaya getirerek IŞİD’i askeri bakımdan sıkıştırmalı. Politika yapıcılar askerî konuşlanma, pozisyon alma ve kuvvet ittifakları konusunda bilgi sağlanması için sahadaki icraî koşullara olanak tanımalı.
ABD ordusu yerel güvenlik ve idare makamları arasında bağ kurarak operasyonların kazanımlarını güçlendirmek için çok uluslu organizasyonlarla ve yerel ortaklarla uyum içinde çalışmalı ki terör örgütleri yeniden büyüyemesin. ABD, bu şekilde yerel güçlerle ortaklık kurmalı, zira operasyonların daha yavaş yürümesini gerektirse bile yerel bağlam ve etnik-mezhepsel farklılıklar nazara alındığında en muteber yöntem bu.
ABD güvenli bölgeler oluşturursa bunu evvela harekât dinamiklerinin daha açık olduğu güneyde yapmalı ve ucu açık bir yükümlülükten kaçınmak maksadıyla bu faaliyetin iç savaşı sonlandırmak için yapılan müzakerelerin bir parçası olduğunu garanti altına almalı. Ayrıca Kongre ABD’nin Suriye’deki müdahalesinin kapsam ya da ölçekte genişlemesi ihtimaline karşı ABD komutanlarına fiili esneklik temin etmeye odaklı ilave bir tezkere üzerinde çalışmalı.
Başkan Trump, IŞİD’in bir an önce dikkatimizi çekmek istediği konusunda haklı. Ancak ABD, başarılı olmak istiyorsa terörle mücadele yaklaşımını daha kapsamlı bir stratejiyle sağlama almalı.
Huffington Post | 2 Mart 2017 | Melissa G. Dalton & Alex Gallo
Esra Öztürk, 05.03.2017, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Milenyum Efektleri, Çeviri
Esra Öztürk Yazıları
Takip et: @EsraOzturkIst
Orijinal Metin:
http://www.huffingtonpost.com/entry/trump-isis-middle-east_us_58b89152e4b05cf0f3ff2703
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.