"Sierra Leone’da Müslümanların dinamik bir hayatı var. Sierra Leoneli Müslümanlar ile Türkiyeli Müslümanlar arasındaki ilişkiler henüz sivil toplum kuruluşlarının çalışmaları ile yeni yeni kuruluyor."
Sierra Leone küçük olmasına rağmen gelecek vadeden Batı Afrika ülkelerinden biri. Altın ve elmas rezervi bakımından zengin olan Sierra Leone, turizm açısından da potansiyele sahip. Onlarca yıl süren iç savaş sonrasında hızlı bir toparlanma sürecine girmişken geçen yıllarda ebola vakalarının görülmesi özellikle ekonomide bir gerilemeyi beraberinde getirdi.
Halkının çoğunluğu Müslüman olan Sierra Leone’de, yönetim ve bürokrasi genellikle Hıristiyanların elinde. Fakat ülkede Müslüman ve Hıristiyan halk uyum içinde yaşıyor.
Türkiye Afrika’da yeni bir yol haritası benimsemiş gözüküyor. Türkiye ile Afrika arasındaki ilişkilerde yeni boyut “Türkiye Afrika’ya ne verebilir?” ve “Afrika’nın kalkınmasında Türkiye’nin etkisi ne olabilir?” sorularına cevap bulmak olacaktır. Türkiye ne tarihinde ne yeni dönem ilişkilerinde hiç bir zaman bir sömürge dili kullanmadı. Afrika olan ilişkilerde daima karşı tarafın da kazanmasına yönelik programlara, çalışmalara imza attı.
Bugünün Afrika liderleri, 21. yüzyılda Afrika’nın kalkınmasında Türkiye’nin desteği olacağının farkında. Sierra Leone devlet başkanının Türkiye gezisinde işaret ettiği iki husus önemliydi; FETÖ okullarının kapatılması ve Erdoğan’ın liderliğine yaptığı vurgu.
Türkiye ile Sierra Leone arasında kültürel yakınlaşma FETÖ okulların Maarif vakfına devredilmesi ile başlayabilir. Eğitim Afrika’nın genel bir sorunu. Türkiye’nin Afrika’nın kalkınmasındaki en büyük yatırımı eğitim çalışmaları olacaktır. Eğer Maarif Vakfı, Sierra Leone’de FETÖ okullarını devralır, yeni okullar üniversiteler, kültür merkezleri açarsa Sierra Leone’ye büyük bir destek vermiş olur.
Sierra Leone’da Müslümanların dinamik bir hayatı var. Sierra Leoneli Müslümanlar ile Türkiyeli Müslümanlar arasındaki ilişkiler henüz sivil toplum kuruluşlarının çalışmaları ile yeni yeni kuruluyor.
Özellikle bayramlarda Türkiye’den Sierra Leone’ye gidişler ile iki ülke halkları arasında münasebetler geliştirilmeye çalışılıyor. Aynı zamanda Türkiye’de okuyan hatırı sayılır Sierra Leoneli öğrenci var. Bu öğrencilerin her iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinde de çaba harcadıklarını söyleyebiliriz.
Artık insani yardımlardan ziyade kalıcı desteklere ihtiyaç var. Fakat bu destekler sürdürülebilir yardımlar şeklinde olmamalı. Daha doğrusu insani yardımın Sierra Leone’de farklı bir boyutta fiiliyata geçirilmesi gerekiyor.
Önerim Türkiye’nin Sierra Leone’ye eğitim ve tarım alanlarında kalkınma desteği vermesi. Eğitim uzun soluklu bir iş ve Maarif Vakfı’nın bu boşluğu ileriki dönemlerde giderebileceği kanaatindeyim. Fakat Türkiye öncelikle olarak Sierra Leone’de tarım alanında bir kalkınmanın yolunu açabilir.
Ebola salgınından sonra Sierra Leone’nin ekonomisinde yüzde 20 oranında bir küçülme gerçekleşti. Ülkede yeni parlamaya başlayan turizm sektörü neredeyse bitme noktasına geldi. İşsizlik yüzde 30’ların üzerine çıktı. Enflasyon tek haneli rakamlarda iken bugün çift haneli rakamlara ulaşmış durumda. Öteden beri bürokrasideki yolsuzluk katlanarak yoluna devam ediyor.
Sierra Leone devlet başkanının Türkiye ziyareti özellikle bu açığı gidermeye yönelik. Türkiye ve Çin bölgede umut veren ülkeler olarak görülüyor. Yıllardır Batı ülkeleri özellikle İngiltere Sierra Leone’u ekonomik açıdan sömürdü. Ülkenin ormanları katledildi, elmas, altın gibi değerli madenleri yurt dışına çıkarıldı.
Sierra Leone’nin madenleri millileştirmesi zor görünüyor. Maden şirketleri, kartel Batılı şirketlerin elinde. Sierra Leone’nin ekonomik kalkınma için önünde iki hedefi bulunuyor. Biri turizm diğeri tarım. İşte bu noktada Türkiye devreye giriyor; Türkiye modern tarımı Sierra Leone’ye getirebilir, tarım kalkınması için yeterli desteği sağlayabilir.
Sierra Leone’de halkın neredeyse yüzde 60’dan fazlası tarımla uğraşıyor; özellikle tahıl ve pirinç ekimi var. Çok ilkel şartlarda tarım yapılmakta ve toprakları çok verimli olmasına rağmen bir kaç ürünle yetinilmekte.
Afrika ülkelerinde bir tarım reformunun yapılmasının zamanı geldi. Ekonomik kalkınmanın başat aracı özellikle ekvator çevresindeki ülkeler için tarım olabilir. Sierra Leone bu bakımdan şanslı bir ülke, pirinçten değişik sebze ürünlerine, pamuktan değişik meyve ürünlerine kadar çok sayıda ürün yetiştirilebilir.
Türkiye’nin Afrika açılımlarında yeni bir döneme girildiğini belirtmiştik. İşte bu yeni dönemin adı “Türkiye Afrika ülkelerinin kalkınması için neler yapabilir?” olmalı. Cumhurbaşkanı Erdoğan sıklıkla Afrika ülkelerindeki gezilerinde bu konuya değiniyor. Anadolu Ajansı da “Yükselen Afrika” adıyla bir proje başlattı ve bu projenin odağında Türkiye Afrika için neler yapabilir sorusu yatmakta.
Sierra Leone Devlet Başkanı Koroma’nın diğer Afrika liderlerinden farklı bir özelliği var. Kendi öncelikleri yerine ülkesinin ve halkının önceliklerini düşünen bir isim. Ülkede iç barışın sağlamasında yoğun bir gayret gösterdi şimdi aynı gayreti ülkesinin kalkınması için de göstermek istiyor.
Türkiye’nin Sierra Leone’nin tarım kalkınmasına vereceği destek milyonlarca Batılı Afrika için yeni bir umut kapısıdır. İşsizliğin azaltılması, toprağın boş bırakılmaması, sosyal refahın sağlanması demektir. Türkiye-Sierra Leone ilişkilerinde tarım sadece bir ülkenin tarımsal kalkınması için değil, bütün Batı Afrika ülkelerinin kalkınması için model teşkil edecektir.
İşte şimdi Afrika’da yeni bir dönem başlıyor. Bu dönemin adı da “Yükselen Afrika.” Gelin Afrika’nın hak ettiği refah seviyesine ulaşmasında Türkiye olarak bizim katkımız olsun.
İbrahim Tığlı, 18.05.2017, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Afrika'dan
İbrahim Tığlı Yazıları
Takip et:@ibrahimtigli
Sonsuz Ark'ın Notu: İbrahim Tığlı Beyefendi'den yazılarının yayınlanması için onay alınmıştır. Seçkin Deniz, 23.06.2016
Yazının İlk Yayınlandığı Yer: Gerçek Hayat
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.