"Ergenlik çağında bulunan çocuklardan oluşan kapalı grupların başındaki kişiler, çocuklara 50 gün boyunca çeşitli görevleri vererek oyunun sonunda çocukları intihar eşiğine getiriyor."
Zamanımızda haberleşme aracından çok fitne ve bilinçaltı deney düzenlenme merkezine dönüşen sosyal medya aynı zamanda çeşitli suçların işlendiği yer haline geldi. İki seneden beri birçok ülkenin gündemini meşgul eden olay, sosyal medya vasıtasıyla yayılan “Mavi Balina”, “Sessiz Ev” gibi oyunların daha çok hassas bir ruh yapısına sahip çocukların oyunun sonunda intihara kalkışmasıdır.
Oyun İngiltere, Almanya, İspanya, Portekiz’de bilinmekle beraber Rusya, Kırgızistan, Kazakistan gibi ülkelerde yaklaşık 720 çocuğun intihar eşiğine gelmesine ve 130’dan fazla çocuğun hayatını kaybetmesine sebep oldu. Bu oyun en başında Rusya’nın meşhur VK sosyal ağ aracıyla yayıldı. Ergenlik çağında bulunan çocuklardan oluşan kapalı grupların başındaki kişiler, çocuklara 50 gün boyunca çeşitli görevleri vererek oyunun sonunda çocukları intihar eşiğine getiriyor.
“Mavi Balina” oyununu kim ve neden dolaşıma soktu? Bunun cevabını aşağıdaki çevirideki analizde arayalım:
Bu günlerde sayısız krizden ve uzamış savaş halinden dolayı yıpranan Ukrayna’yı “Mavi Balina “ oyunu terörize ediyor. Endişeli yetkililer ve korkmuş ebeveynler esrarengiz kötü güçlerin özel olarak üretilmiş bir internet oyunu aracılığıyla gençleri intihara iterek öldürmeye çalıştığını iddia ediyorlar. Ülkenin farklı yerlerinden sürekli korkutucu haberler geliyor.
Bu garip ve tehlikeli oyun birkaç sene önce ortaya çıktığı Rusya’da da yayılmaya devam ediyor.
Bu tarz oyunların Slav dünyasına karşı bir silah olarak üretilmesi iddialarının aksine birkaç ay önce bu oyunlar Fransa’nın kuzey-doğusunda yaşayan gençler arasında da yayılmaya başladı. Fransa polisi benzer görevleri yerine getirmeye çalışan çok sayıda gencin yaralanma vak'alarını bildiriyor.
Gençleri Kandırmaya Çalışmayınız
“Mavi Balina” oyunu nedir? Bu günlerde medya kaynakları hemen hemen aynı dört temel noktaya dikkat çeken makalelerle dolu.
Birincisi: Bu oyuna, intihara meyilli, problemli gençlerin daha çok katıldığı söyleniyor.
İkincisi: Bu oyun 50 görevden oluşuyor. Bu görevler boyunca katılımcılar bileklerini kesiyorlar, kollarına usturayla balina siluetini ya da “4.20” yazısını kazıyorlar, depresif müzik dinliyorlar, çatılarda yürüyorlar ve bunlar gibi başka birçok görevi yerine getiriyorlar.
Koluna balina silueti kazımak verilen elli görevinden biridir.
Üçüncüsü: Sonuncu görev mutlaka intiharla sonuçlanıyor. İntihar vak'aları genelde çatıdan atlama ya da kendini asma suretiyle gerçekleşiyor.
Dördüncüsü: Görev veren şahıslar bu oyunu oynayan gençleri anne-babasını öldürmekle tehdit ediyor.
Dürüst olmak gerekirse bu tezler 90lı yılların başında uzmanların(!) uyuşturucu hakkındaki söylediklerine benziyor. Hatırlarsanız o zaman da uyuşturucu bağımlılığının ilk kullanımdan itibaren oluştuğunu ve uyuşturucu bağımlılarının 3-5 seneden uzun yaşamadıklarını savunuyordu. Ancak gençlerin gözleri önünde bu hatalı tezleri yalanlayan canlı örnekler mevcuttu. Ve gençler, uzmanların sadece saçmaladığını, sokağın ise aldattığını ve sinsice ağına yakalamaya çalıştığını anlayamayarak uzmanlara değil, sokağa inanırdı.
Evet, ilk seferden hiç kimse bağımlı olmaz ama “arkadaş” her gün kullanmaması gerektiğini söylemeyi “unutunca” genç bir iki hafta sonra sancılar içerisinde bir daha ki doz için tekrar geliyordu. 90’lı yılların uyuşturucu dalgasının sebebi buydu ve ne garip ki, hiç kimse belki de yüzlerce hayat kurtaracak olan doğruyu anlatmaya gerek duymadı.
O yüzden bugünkü uzmanların (doktorlar, öğretmenler ve polis) “Mavi Balina” oyunu hakkında söylediklerinin bu sorunun çözümüne yönelik değil, tam tersi derinleşmesine sebep olacağına dair kötü bir his oluşuyor. Büyüklerin ya hiçbir şey anlamadığını ya da sadece yalan söylediğini bir kez daha gören gençler bu garip ve tehlikeli oyuna daha da fazla bağlanacaklardır.
“Mavi Balina” Nereden Geldi?
“Mavi Balina” hakkında az çok bağımsız bir fikir oluşturmaya çalışalım.
İlk önce bu oyun çok sayıdaki “gerçek görevlerden” sadece biridir, yani gerçek dünyada gerçekleştiriliyor ve iletişim aracı olan internet vasıtasıyla koordine ediliyor. Aynı şekilde telefon aracılığıyla, hatta taşın altında bırakılan bir not vasıtasıyla da koordine edilebilir. O yüzden gencin internete ulaşımını engellemeniz onun oyun yöneticileriyle iletişimini keseceğinin garantisini vermiyor.
İkincisi, “Mavi Balina” ve buna benzer oyunlar tek kişiyi ilgilendiriyor ve anti sosyal ya da suç teşkil eden bir özellik taşımıyor. Ama oyunun yöneticilerinin bir sonraki seferde oyunun bütün görevlerini değiştirebilmeleri mümkün.
Neden söz edildiğini anlamıyorsanız, yakın geçmişe dönelim.
Rusya’da 2006 yılında ortaya çıkan gerçek görevlerden oluşan “Büyük Oyun”. Oyuna katılanlara sıradaki talimatlar ulaşıyordu. Gezegenimiz Kafkas ve Asya kökenli şahıslar kılığında uzaylılar tarafından işgal ediliyor ve Dünyanın kurtarılması için onların hayatlarını çekilmez hale getirmek gerekiyordu. Oyunculara ilk önce küçük (arabanın üstünü çizmek gibi), sonra büyük (kebapçı dükkanı ateşe vermek gibi) görevler veriliyordu. Oyuncular bütün bunları yalnız yapıyordu. Oyun yöneticilerinin talimatları büyük bir topluluğa vermesi halinde meydana gelebilecekleri tahmin edersiniz.
İlginç bir şekilde, yine 2006 yılında Tayland yapımı “13 Görev” filmi beyaz perdeye çıktı.
Hollywood 2013 yılında bu filmi baz alarak daha iyi anlaşılan “13 Günah” filmini çekti. Bu filimde kahramanlar her seferinde daha zor ve suç teşkil eden görevleri yerine getirerek benzer bir oyun oynuyorlar.
“Büyük Oyun” oyunu 2010 yılına kadar devam etti ve oyunun kimin isteği üzerine kurulduğunu hala belli değil.
Peki “Mavi Balina” oyunu nereden geldi?
Bu oldukça ilginç bir hikaye. Her şey 2014-2015 yıllarında sosyal medyada ‘’Insiders’’ adlı bir grubun ortaya çıkmasıyla başladı. Bu grup depresif ve intihara meyilli gençleri çekebilmek için güya psikolojik destek amaçlı bir takım projeler geliştirdi. Bu yardım gençlerin aklını başına getirecek olan sürükleyici bir oyun şeklinde sunuluyordu. Bu proje Philip Lis adında birinin ilgisini çekti ve benzer bir oyunu başka bir amaçla,böyle gençleri intihara sürüklemek için kurdu.
Ancak oyun yalnızca heyecan arayan gençleri de çekmeye başladı ve dönüştürüldü. Bugünkü “Mavi Balina” oyunu kurucuların kontrolünden çıkmış bir oyun. Tahminlere göre oyun yöneticilerinin yüzde sekseni daha önce bu oyunu oynayan gençlerden oluşuyor. Oyuna katılanlarının kendilerini öldürmeleri gerekiyorsa bunun nasıl mümkün olduğunu sorabilirsiniz.
Tekrar söylemek gerekir ki bu oyunun içerisinde insan hayatını ve sağlığını tehdit eden. intihara meyilli olmayan bir genci bile ölüme sürükleyebilecek çok fazla görev bulunuyor. Bu öğrencileri düz duvara tırmandırmakla eşdeğer. Yine de kimi zaman gençlerin foto ve video montaj kullanarak kesikleri, acıları taklit ettikleri oluyordu.
Çocuğun kolunda yazılan sosyal medya tagları onun artık oyunda olduğu anlamına geliyor.
Oyunu kuranların arkasında oyun içerisine yerleştirilen reklamlardan para kazanmaya çalışan değil, bizzat kendileri para yatıran ciddi adamlar bulunuyor. Ama onların amacı ne?
Kobay Hayvanlar Dünyasında
“Mavi Balina“ oyunu sadece Rusya’nın sorunuyken üst düzey yetkililer tarafından sosyal medyayı ve hatta interneti devlet denetimi altına alınması gerektiği dile getirildi. Önermeler sansürün uygulanmasına değil, şeffaf internet oluşturulmasına yönelikti.
Bu oyunun virüs gibi yayılma özelliği, arkasında istihbarat örgütlerinin olabileceğini söylüyor.
Bu oyun çoğalarak yayılabiliyor. Yani oyuna gelen her katılımcı sonradan kendine bir takım oluşturarak yönetici olabiliyor. Üstelik bazıları oyunun kurallarını değiştirebiliyor ve oyun yeni bir sürüme dönüşebiliyor.
“Mavi Balina” cesur ve güçlü olanları ayırabiliyorsa, benzer oyunlar sadece oynayanların değil, diğer insanların da hayatlarını tehlikeye atan görevler geliştirebilir. Ya birisi hayvanların öldürüldüğü, yaşlılara eziyet edildiği ya da terör eylemlerinin gerçekleştirildiği bir oyun icat ederse?
“Mavi Balina” sadece bir oyun değil, bir deney, daha kapsamlı bir şekilde insanları manipülasyon projesinin hafif bir versiyonu olabilir mi?
Korkutucu olan şu ki, internet belirsiz yıkıcı güçler tarafından insanlar üzerinde psikolojik manipülasyon aracı haline getiriliyor. Bu günlerde bütün bu teknolojiler geliştiriliyor ve kusursuz hale getiriliyor. Sonra ise istihbarat örgütlerinin, reklam ajanslarının ve radikal organizasyonların bizim zihnimizi kontrol mücadelesi başlayacaktır. Ivan Purgin
Melek Öz, 16.06.2017, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Çevirmen, Çeviri, Çeviri-Analiz
Melek Öz Yazıları
Takip et: @formel_
Yararlanılan metin:
http://from-ua.com/articles/401758-kto-i-zachem-zapustil-sinego-kita.html
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.