"Somali halkı biliyor ki asıl amaç Türkiye-Somali dostluğuna darbe indirmek. Fakat buna ne Somali ne de Türkiye izin vermeyecek."
Saldırının failleri henüz belli olmasa da Somalili yetkililer faillerin Eş Şebab olduğunu söylüyor. Saldırıyı henüz kimse üstlenmiş değil. Eş Şebab, El Kaide hatta bölgede yeni konuşlanmaya başlayan DEAŞ, benzer saldırılar gerçekleştirdi ve sivil insanlar hedef alındı.
Fakat bu saldırıda soru işaretleri var. Saldırının Somali Genelkurmay Başkanının istifasından hemen sonra gelmesi şaşırtıcı.
Saldırıda hiçbir Türk vatandaşı hayatını kaybetmedi ve yaralanmadı. Yalnız Türk dostları Somalililer hayatını kaybetti. Ölenlerin çoğunluğu sivil olup, kadın, çocuk ve yaşlıydı.
Saldırı kimden gelirse gelsin kim yaparsa yapsın bir terördür, vahşettir. Sivilleri, masum insanları hedef alan bu terör girişimini belki de ilk kez tüm Somalililer kınadı. Bu aslında bir açıdan önemli. Çünkü bu saldırıya kadar genelde Somali diasporasında çok küçük gruplar saldırıları kınardı.
Örneğin Şebab’a da sempatizan olduğu bilinen Güney Afrika’daki Somalililer, Güney Afrika’nın iki büyük şehri Johannesburg ve Cape Town’da gösteri yaparak saldırıyı kınadı. Eski Şebab mensupları da saldırıyı kınayarak yaralılara yardım seferberliği için ön ayak oldular.
Henüz Şebab’dan saldırıyı kendilerinin yaptıkları yönünde bir açıklama gelmese de bu terörü onların işlediklerine yönelik Somali yetkililerinin açıklamaları var. Saldırıdan birkaç saat sonra Şebab bağlantılı kişiler tutuklanarak saldırı ile bağlantıları olabileceği yetkililer tarafından ifade edildi.
Öncelikle bu saldırı Şebab’ın bir terör saldırısı mı yoksa başka gruplar tarafından mı yapıldı? Benim kanaatime göre bu Şebab’ı aşan bir saldırı. Şebab bu tür saldırılar yapabilir, daha öncede benzer sivilleri hedef alan saldırılar gerçekleştirdi. Fakat yine de bu saldırı Şebab’dan geçtiğimiz aylarda ayrılan daha da sertlik yanlışı DEAŞ tarafından da gerçekleştirilmiş olabilir. Bu tür örgütler daha fazla eleman ve sempatizan kazanmak için kanlı saldırılar yapmada birbirleri ile yarış içindeler.
Fakat asıl soru, DEAŞ Somali’de bu saldırıyı yapabilecek bir güce sahip mi?
Bu saldırı Somali’deki iktidar ve klan grupları arasındaki iç çatışmanın da bir yansıması olabilir. Genelkurmay başkanı ve birkaç üst düzey görevlinin istifasından sonra bu saldırının gelmesi manidar. Bu iktidar grupları da kendi aralarında bir iç çatışmayla gözdağı vermek isteyebilirler.
Bu saldırı uluslararası küresel güçlerin bir saldırısı mı yoksa? Somali, istihbarat örgütlerinin cirit attığı bir yer. Saldırının olduğu bölge de o yerlerden biri. Bu örgütler yerli taşeron örgütlere saldırıyı yaptırmış olabilirler. Bir süredir özellikle Türkiye’nin girişimlerinden başta ABD, İngiltere ve Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere rahatsız olan devletler var.
Peki, hedef kimlerdi?
Somali istihbaratından bir yetkili ABD basınına hedefin 30 Eylül’de açılan Türkiye’nin askeri üssü olduğunu söyledi. Fakat patlamanın olduğu bölge askeri üsse çok uzak bir yer. Üstelik bu bölgede AMİSOM askerleri, Somali polisi ve istihbarat örgütleri var. İki ton patlamayla bir aracın bu bölgeden daha uzak bir yere gitmesi oldukça riskli, üstelik Türkiye’nin üssüne gidecek olan başka yollar da var. Eğer askeri üs hedefse neden bu yol tercih edildi. Öncelikle bu saldırının hedefinde Türk askeri üssünün olmadığını düşünüyorum.
Hedef yoksa bölgedeki istihbarat örgütleri, AMİSOM askerleri miydi? Bu saldırı kişileri değil daha büyük bir kalabalığı hedef alan bir saldırı. AMİSOM veya Somali güçlerine doğrudan bir saldırı da gözükmüyor veya olma olasılığı çok düşük.
Saldırıyı gerçekleştiren araç ABD elçiliğini geçtikten sonra bombalar patlıyor. ABD bu saldırıda hedef olarak hiç gözükmüyor veya İngiltere.
Öncelikle saldırı doğrudan sivil halka yapılan bir saldırı, bunu görmemiz gerekiyor. Bölge pazar ve otellerin bulunduğu bir yer. Burada yapılacak saldırının öncelikle sivil vatandaşları hedef alacağı çok açık. Saldırıyı gerçekleştirenler en büyük can kaybının Somali vatandaşlarının olacağından da eminler…
Gelecek yıl AMİSOM yani Afrika Birliği Somali Barış Gücü askerlerinin görev süresi doluyor. Türkiye askeri üssü açtıktan sonra Somali yetkilileri AMİSOM’a gerek kalmayacağını söylediler. Birileri Afrika ya da BM barış gücü askerlerinin konuşlandırılmasının Somali’de devam etmesini istiyor ve bu saldırıdan sonra da yetkililerden bu yönde açıklama geldi.
Öncelikle şunu söylemek gerekli bu barış gücü çok da masum değil. Somali halkı gasp, taciz gibi olaylardan AMİSOM’u sorumlu tutuyorlar. Saldırıdan sonra AMİSOM güçlerinin gelecek sene bölgeden ayrılması zor görünüyor.
Bu terör saldırısı ile Türkiye’ye de bir mesaj verildi. Türkiye’nin askeri üssünden rahatsız olanlar, Somali’nin şimdi ve gelecekte Türkiye’nin desteğini almasından rahatsızlar. Bu yüzden ABD basın yayın organları ile hedefin Türkiye olduğunu söyleyerek bir mesaj vermek istiyorlar.
Türkiye, Somali’de başta insani yardım alt yapı ve kalkınma yardımları olmak üzere çok güzel işler yaptı ve yapmaya da devam ediyor. Bu saldırılar Türkiye’nin Somali’den çekilmesi için yapılıyor zaten.
Türkiye Somali halkının daha fazla yanında olmaya devam ederek aktif politikasını sürdürmeli. Çünkü Mogadişu’da yapılan protesto gösterilerinde Somali halkı uzun süre “Türkiye” ve “Erdoğan” sloganları atarak Türk halkına ve Erdoğan’a teşekkür etti.
Gösteride Türk ve Somali bayrağı birlikte açıldı. Somali halkı biliyor ki asıl amaç Türkiye-Somali dostluğuna darbe indirmek. Fakat buna ne Somali ne de Türkiye izin vermeyecek.
İbrahim Tığlı, 26.10.2017, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Afrika'dan
İbrahim Tığlı Yazıları
Takip et:@ibrahimtigli
Sonsuz Ark'ın Notu: İbrahim Tığlı Beyefendi'den yazılarının yayınlanması için onay alınmıştır. Seçkin Deniz, 23.06.2016
Yazının İlk Yayınlandığı Yer: Gerçek Hayat
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.