بِسْــــــــــــــــــــــمِ اﷲِارَّحْمَنِ ارَّحِيم
Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
Âlemlerin Rabbi, Mevlâmız olan Allah’a hamd, örnek kulu, son Resûlü Hz. Muhammed Mustafa’ya salat ü selâm ile sözlerime başlarım.Bir süredir evlilik üzerine güya tartışılıyor görüntüsü veriliyor ama kin, nefret, aşağılama maksadı dışında üzüm yeme derdi görünmüyor. Bu yapay tartışmalarda kimi cehaletten çoğunluk ise nefret duygusu ile hareket ediyor.
Yeni ve şaşırtıcı bir durum değil bu, Rabbimiz bize bunu haber vermişti:
“Andolsun, mallarınız ve canlarınız konusunda imtihana çekileceksiniz. Sizden önce kendilerine kitap verilenlerden ve Allah’a ortak koşanlardan üzücü birçok söz işiteceksiniz. Eğer sabreder ve Allah’a karşı gelmekten sakınırsanız bilin ki, bunlar (yapmaya değer) azmi gerektiren işlerdendir.” (Âli İmrân, 3/186.)
Geçmiş peygamberin ümmetlerinin karşılaştığı şeylerin benzerlerini, daha sonra gelen Müslümanlar da yaşamışlardır. Müslümanlar olarak karakterinizin sağlamlığını, tahrikler karşısında bile hiddetinizi kontrol ederek ispat etmeliyiz. İnkar edenlerin suçlamalarına, sataşmalarına, alaylarına, kötü laflarına ve propagandalarına sabırla karşılık vermelisiniz ki sabredenler müjdelenmiştir. (Bakara,2 /155.)
En zor durumlarda bile yanlış, adaletsiz, gayri medenî ve ahlâkdışı söz ve hareketlerde bulunacak şekilde hiddetlenmeyip Müslüman kalitesini ve farkını ortaya koymak zorundasınız. Eğer siz sabredip direnemezseniz, Müslüman olma sorumluluğunuzun gereğini yapmazsanız, yeryüzünde karışıklık, fitne, kargaşa, kaos ve büyük bir bozulma olur. (Enfâl,8/73.)
EVLİLİK VE BİZ
Evlilik, Allah'ın koyduğu prensipler çerçevesinde bir erkekle bir kadın arasında yapılan bir akitle meydana gelir. Evlilik fıtri bir olgudur. İslam dininde evlenme teşvik edilmiş, evlenmenin kolaylaştırılması, nişan, nikah ve düğün törenlerinde gösteriş ve israftan kaçınılması tavsiye edilmiştir. Ayet ve hadislerle karı-kocanın birbirlerine karşı hak ve sorumlulukları belirtilmiştir.
Kuşkusuz belirlenen kurallara uyulduğu takdirde sağlıklı bir yuva kurulacak ve kurulan bu yuvada aile fertleri ömür boyu mutlu bir hayat sürerler.
"Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de onun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır." (Rûm, 30/21.)
Buraya nokta koyduktan sonra sahi bizim asıl evlilikle alakalı meselelerimiz nelerdir?
Ben dört tanesini sizinle paylaşmak istiyorum:
1- Erkekler açısından eğitim/iş gibi gerekçelerle 18 yaşında kız bulup evlenmek zorlaşıyor. Aileler kızımız okuyor hele bir iş bulsun gibi gerekçelerle kızlarını vermeye yanaşmıyor, kızlar da “boyunduruk” olarak görmeye başladıkları evlilik kararını vermekte zorlanıyor ve uzak kalıyorlar. Bırakın sun’i ve nefret dolu 9/12 tartışmalarını, bugün erkekler 18’nde 20’nde evlenecekleri kız bulmakta zorlanıyorlar.
Geçenlerde bir arkadaşım oğluna kız istemek için 10 aileye gittiğini ama hepsinin de kızları ile alakalı olarak eğitim, iş gibi planları olduğunu söyleyerek kendisini reddettiklerini söylemişti. Bugün kadınlar arasında evliliği sarkıtma yaşı 25-30 yaşına doğru sarkıtanların sayısı hiç de az değildir. Erkekler ise okul, asker, iş derken zaten 30’na yaklaşıyor.
2- Aileler çocuklarını hayata hazırlayamıyorlar. “Geçimini sağlaması gerekenleri ihmâl etmek, insana günah olarak yeter. ” (Ebû Dâvûd, Zekât, 45 (II, 321)
Hakikatte imtihan ve geçici olan dünya hayatını cennet haline getirme sevdası peşinde koşulup ardından da dikensiz bir gül bahçesi isteniyor. Kimse kadın ya da erkek fark etmiyor birbirinin kahrını çekmek istemiyor.
Ne yazık ki Rûm suresinde haber verildiği üzere evlilikle eşler “birbirleriyle huzur bula” mıyorlar. Tabi “Onlarla iyi geçinin.” (Nisa, 4/19) emrinin yanında şu nebevî tavsiyeler de yerine getirilemiyor:
“Bir kimse karısına kin beslemesin. Onun bir huyunu beğenmezse, bir başka huyunu beğenir.” (Müslim, Radâ`, 61 (II, 1091).) “Ashâbım! Kadınlara iyi davranmanızı tavsiye ediyorum. Vasiyetimi tutunuz. Zira onlar sizin idarenize ve himâyenize verilmişlerdir.” (Tirmizî, Radâ` 11 (III, 467); İbni Mâce, Nikâh, 3 (I, 594) “Mü’minlerin îmân bakımından en mükemmeli, huyu/ahlakı en iyi olanıdır. Hayırlınız, kadınlarına karşı hayırlı olanlardır. ” (Tirmizî, Radâ`, 11 (III, 466); İbni Mâce, Nikâh, 50 (I, 636).)
3- Yaşadığımız modern dünyada Müslümanlar arasında da 18 ya da 20’ne gelmiş kız ya da erkekte ne koca olacak ne de karı olacak şahıslarda olgunluk, irade, sinirlendiğinde kendine hâkim olabilme, değiştirilmesi mümkün olmayan gerçekleri kabul etmek, olayları mantıklı değerlendirebilmek, eleştirilerinde yapıcı olabilmek, bencil olmamak, cesaret, kabiliyet, adalet, şefkat, ferâset ve dünyayı tanıma, ilim gibi vasıfları bulmak gittikçe zorlaşıyor.
Bu değerlerin yerine sevgisizlik, ilgisizlik, tahammülsüzlük, huzursuzluk, zulüm yerleşebiliyor. İffet-hayâ ve temiz kalma Müslüman vasfının erkek-kadın açısından da zayıflaması çok ciddi bir problem olarak karşımızdadır. Müslüman toplumda erkek ve kadınların arasında birbirlerini aldatma oranları ürkütücü düzeydedir. Boşanma oranları ise korkutucu durumdadır.
4- Kadın kadınlığını, erkek ise erkekliğini, sorumluluk ve haklarını bilmek ve uygulamaktan aciz bir durumda görünmektedir. Her iki tarafında birbirlerine emanet olduklarını bilerek, asıl Rablerinin Allah olduğu şuuruyla birbirlerine zulüm etmemeleri gerekiyor.
Her iki tarafta “sabır” denilen mü’min vasfından bîhaber hareket ediyorlar. Kadın sorumluklarını yerine getirmeden “mükemmel/kusursuz (!)” erkeği arıyor, erkekte kendi sorumluluklarını yerine getirmeden “mükemmel/kusursuz (!)” kadını arıyor tabi olmayan bir şeyi bulmakta zorlanıyorlar.
Şu insanlığa tanıma fırsatı en güzel insan olan, Allah’ın sevdiği, en güzel örneğimiz, âlemlere rahmet olan Muhammed Mustafa (sav)’in bile hanımı (Hz. Hafsa (ra) ile boşanma[1] aşamasına geldiğini; dünya hayatının nazarındaki ehemmiyetsizliğini anlatmak, hanımlarına bir ders vermek için bir ay uzak durmaya yemin ettiğini (bunun ise ashâbı tarafından boşama zannedildiğini)[2] çoğu zaman hatırlamayız. Bir ay dolunca, Resûlullah inzivadan çıkarak hanımlarıyla görüşmeye başladı. Bu sırada şu ayet-i kerime nâzil oldu:
“Ey Nebiyy-i Zîşan! Zevcelerine de ki: Eğer, siz dünya hayatını ve ziynetini murad ederseniz, gelin ben sizin râzı olacağınız şekil üzere boşanma bedellerini vereyim de hepinizi güzellikle salıvereyim! ‘Ve eğer, siz Allah’ı, Resûlünü ve ahiret yurdunu murad ederseniz, Allah’ı ve Resûlünü râzı etmiş olursunuz. Zira, sizden Allah’ın rızasını dünya metaı üzerine tercih ederek ihsan edenlere, Allah büyük ecir hazırlamıştır.’ (Ahzab, 33/28, 29.)
Ne burası cennet olabilecek kapasite bir yer ne de burada imtihandan geçen insanlar melek gibi varlıklar. Elimizden geldiği kadar müttakî, ihlaslı, âdil, merhametli, vefâlı ve hata/isyanlarımıza pişman olması gereken kullarız.
Hâsılı kelâm, aslında deve misali neremiz doğru ki evlilik müessesemiz doğru olsun ve mükemmel işlesin. Kur’anı mehcûr kılmış ve cehâlet içinde, Allah’ın elçisi Muhammed Mustafa (sav)’den bîhaber; tevhîd, vahdet, adalet ve merhameti korumakta başarılı olamamış; riyâkarlığın kol gezdiği bir ümmetin evlilik müessesindeki başarısı da bu kadar oluyor.
Bir Müslüman olarak kötümser değilim, olamam; ümitsiz de değilim ama gerçekçi bakmak istiyorum. Kendini aldatıp da meselelerine çözüm bulmuş ve kurtulmuş birini görmedim.
Yapacak çok işimiz var, kendimize ağlamayı bırakıp meselelerimizin halline yönelik gayretimiz gerekiyor.
Emin Emre, 24.01.2018, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, İlahiyat, Din ve Tefekkür
Emin Emre Yazıları
[1] Prof. Dr. Adem Apak, Portre: Peygamber Eşi Hz. Hafsa
http://www.sonpeygamber.info/portre-peygamber-esi-hz-hafsa
[2] Buharî, Sahih, c. 7, s. 230.; İbn Sa’d, Tabakat, c. 8, s. 85; Buharî, a.g.e., c. 4, s. 167; Müslim, Sahih, c. 2, s. 1101-1102.
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.