'Müceddid' kavramını duymuş ve bunun üzerinde düşünmüş olanlar parmak kaldırsın..
Ahkâm, Nas, Fetva, Müceddid ve Güncelleme
İmdi denecek ki ahkam itikadî temelden beri midir? Zinhar değildir.. ancak deriz ki; amme ba'du bu husus cevher ve araz (töz-ilinek) mevzusuyla bağlantılıdır.. anlayacağın dilde söylersem; ahkâm insandaki saç tırnak gibidir.. insandandır; ancak insanın kendisi değildir.. imdi eğer ahkâm bizatihi itikadın kendisi olsaydı "hak dört mezhep" tesmiye ettiğin bütün mezheplerde bir it, ya şafilerdeki gibi murdar(kirli) ya malikiler gibi tahir(temiz) kabul edilirdi.. birinin tahiri diğerinin murdarı oluyor ise ahkam itikadın kendisi değildir..
(Ah la.. kendimi birden medrese günlerimdeki gibi hissettim.)
Bir şeyin o şey olduğunu o şey olmayanlardan hareketle de bilebiliriz.. Örrnek bir: X'in bilgisine x olmayan şeylerden ulaşmak gibi.
***
Şuna karar ver;
Fetva nas mıdır? Fetva nas ise reis büyük günah işledi; yok fetva güncellenen bir şey ise isabet etti..
Konu fetva değil diyen olayın esbab-ı nüzul'unu bilmeden yahut bilerek es geçiyor.. son günlerde sıkça ortalıkta dolaşan şeyler fetva değil mi?
90 km'nin üstünde bir yolculuğa kadının tek başına gitmesi caiz değildir? Fetva mıdır? Nas mıdır? 1000 (yazı ile bin) yıl önce 90 km'nin sürdüğü zaman ile günümüz 2000 (yazı ile iki bin) km'nin aldığı zaman bir bile değilken önceki fetvayı rivayetten öte tavrın anlamı nedir?
Tek tek fetva mı yazalım yani şimdi?
***
Doğru mu yanlış mı bilmiyorum.. gündemdeki şahsa (N.Yıldız) bir bayan sormuş;
Genç kız- Annem-babam ayrılar.. babam Almanya'da ikamet ediyor.. arada sırada babamı ziyaret gitmem gerekiyor.. 90 km'yi aştığı için tek başıma gidebilir miyim?
N.Yıldız- Zaruret yoksa tek başına gidemezsin, caiz değil!
Biz soralım; ey hoca efendi kaynağın ne? Bilmem hangi tarihte 90 km atla, deve ile ıssız yollarda bir kadın yakını olmadan gitmesini (bir kitap adı biz koyalım, diyelim ki fetavayi hindiye) tasvip etmemiş.. iyi hoş.. kadını korumak.. buraya kadar normal!
Behey adam sana ne oluyor? Tevbe suresi 122 sana "Dinde derinleş" diyor, sen senden önce uçak nedir bilmeyen 1000 km'yi bir saatte alan bir vasıtadan habersiz birinin sözünü nas diye nasıl alırsın? 90 km. takılacağına saate takılsan, "Caizdir, gidebilirsin!" derdin. ille takılacaksan bir şeye.. hoca efendi 90 km.ye uçak gitmiyor biliyon mu? Gitmiyor çünkü kalkmasıyla inmesi bir olur.. ya..
***
Rahmetli can arkadaşım Ahmet ile onların evde büyük günahlar üzerine tartışıyoruz.. daha çocuğuz.. ortaokul birinci sınıftaydık sanırım.. cinayet, zina, hırsızlık, şirk vb.. lerini sıralıyoruz.. Ahmet'in rahmetli annesi, araya girdi.. garibim.. saf.. tertemiz, merhametli.. güler yüzlü bir insandı.. Yusufeli aksanıyla, 'Boyuk günahlardan biri kadunun şeriat döşeğinden kaçmasidur!' dedi.
Rahmetli Ahmet bir taraftan, ben bir taraftan epey bir güldük.. sonra ahmet, 'Ana onu nereden çıkardın.. yok öyle bir günah!' dedi.. ben de katıldım..
Rahmetli kadın 'Gıravatli hocalardan din oğrenirseniz işte boyle gunahlari de inkâr edersunuz! tovbe edun!'
Ya.. şimdi gelin de güncellemeyin.. lan kaç yeni yetme biliyor bu günahı.. 'Başım ağrıyor!' deyip dönenlerin bu büyük günahtan haberi var mı? Şimdi din güncellenmesin mi?:)
Not:
Bu günah bilgisinin bir rahmetli Ahmet'in rahmetli annesiyle sınırlı olmadığını birçok arkadaşın -benim de- annesinin de böyle bir günahtan haberdar olduğunu şaşkınlıkla öğrenmiştik.. daha neler.. Allah affetsin! eh tabi böyle bir günah olmalı.. nihayetinde 'adiyat suresi'ni bir yerlerine okuyanlar oldukça.. olacak da
***
Kendime hemen her zaman ihtar ediyorum;
Cemal;
Teolojik tartışmalardan uzak duracaksın!
Günlük politik tartışmalardan uzak duracaksın!
Gel gör ki.. olmuyor.. Allah affetsin!
Niye olmuyor biliyor musunuz?
Yav kimse epistemik tartışma açmıyor, kimse ontolojik kaygılar üzerine konuşmuyor, kimse estetik, etik, anlam, dil üzerine konuşmuyor, e şimdi ben ne yapayım.. eh.. insan konuşmaya da ihtiyaç duyuyor birader...
***
Her cemaat dini kendince güncellememiş mi? Kendince karşıt olan cemaat sapık değil mi?
Cüppeli ve avanelerine göre İslamoğlu ve avaneleri,
İslamoğlu ve avanelerine göre cüppeli ve avaneleri,
Yazıcılara göre (Nursi'nin bir kolu) okuyucular (Nursi!nin başka bir kolu),
Yeni asyacılara göre Medresetüzzehra..
Daha sayayım mı? Her biri diğerine göre fâsık değil mi?
Yani dini güncellememişler mi kendilerine göre?
Din bir iken.. bunca bağırtı her bir klik kendini 'fırka-i naciye' görürken siz neye itiraz ediyorsunuz?
Mesela hangi cemaatin anlayışına?
Öyle ya..
***
'Müceddid' kavramını duymuş ve bunun üzerinde düşünmüş olanlar parmak kaldırsın..
Tüh la.. müceddid de ne? Sen kimsin la müceddid olduğunu mu söylüyorsun?
Yok la gardaş.. öyle bir kavramı duydum da.. hani.. yani..
He.. o bir döneme ait bir şey.. kapalı demi o kapı?
Cemal Çalık, 11.03.2018, Konuk Yazar, Sonsuz Ark, Deneme, Sözcüklerin Düş Hâli
Takip et: @gezgin07
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.