Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Kripto para kurgusunun zayıf yönlerini soruşturmaktadır ve görünürde sanal paranın elek deliklerini tartışmakta ise de, sanal/kripto paranın karşılaşacağı sorunların çözümüne dair gizli önerilerde bulunmaktadır. Küresel kapitalizmin, somut olarak kontrolünü kaybettiği dünyada bir üst aşamada ekonomik bütün akışları yönetmek için sanal/kripto paranın gerekli olduğuna dair insanların ikna edilmesine ihtiyacı var; bu tür analizler bu ihtiyaca hizmet etmektedir.
Seçkin Deniz, 22.03.2018
The Blockchain Pipe Dream
"Bu yılın başlarında keskin bir düzeltme yaptıktan sonra bile, Bitcoin ve diğer kripto para değerleri sürdürülemeyecek kadar yüksek kaldı ve tekno-liberterler blokzincir (blockchain) teknolojilerinin işin nasıl yapıldığını değiştirecekleri konusunda ısrarcı olmaya devam ettiler. Aslında, blokzincir tüm zamanların en abartılmış teknolojisi olabilir."
Bitcoin ve diğer kripto para birimlerinin başarısız olacağı tahminleri, tipik olarak temeldeki blokzincir teknolojisinin daha yaygın savunulmasına sebep oluyor. Evet, argüman, bugüne kadarki tüm “başlangıç para teklifleri”nin yarısından fazlasında başarısız olduğu üzerine devam ediyor ve 1,500 artı kripto paraların çoğu da başarısızlığa uğrayacak, ancak “blokzincir” yine de genelde finans ve insan etkileşimlerinde devrim yaratacak.
Gerçekte, blockchain şimdiye kadarki en abartılmış teknolojilerden biridir. Yeni başlayanlar için, blockchain mevcut veritabanlarından daha az verimlidir. Birisi “blokzincir'de” bir şey çalıştırdıklarını söylediğinde, genellikle, diğer birçok cihazda çoğaltılan bir yazılım uygulamasının bir örneğini çalıştırdıklarını ifade ediyorlar.
Gerekli depolama alanı ve hesaplama gücü, büyük ölçüde daha büyüktür ve gecikme, merkezi bir uygulamaya göre daha yüksektir. “Pot-senet” veya “sıfır bilgi” teknolojilerini içeren blokzincirler, tüm işlemlerin kriptografik olarak doğrulanmasını gerektirir, bu da onları yavaşlatır. Pek çok popüler kripto para birimi gibi “iş ispatı” (POW) kullanan blokzincirler, başka bir problemi daha da artırıyor: Bunları korumak için büyük miktarda ham enerji gerekiyor. Bu, İzlanda'daki Bitcoin “madencilik” operasyonlarının neden tüm İzlandalı hanelerin bir araya getirilmesinden daha fazla enerji tüketmeye devam ettiğini açıklıyor.
Blockchains, hız/doğrulanabilirlik dengesinin aslında buna değer olduğu durumlarda mantıklı olabilir, ancak bu teknolojinin nasıl pazarlandığını nadiren göstermektedir. Blockchain yatırım önerileri, teknolojinin bariz kısıtlamalarını kabul etmeden, bulut bilişim gibi tüm endüstrileri devirmek için rutin olarak vahşi vaatlerde bulunmaktadır.
Blokzincirlerin dağıtılmış, evrensel bir “dünya bilgisayarı” olduğu iddiasına dayanan birçok düzen olduğunu düşünün. Bu iddia, zaten günde milyonlarca işlemi işlemek için verimli sistemler kullanan bankaların belirgin olarak daha yavaş ve daha az verimli bir kriptoparaya geçmek için bir nedene sahip olduklarını varsayar. Bu, finans endüstrisinin yazılım kullanımıyla ilgili bildiğimiz her şeyle çelişir. Finansal kurumlar, özellikle algoritmik ticaret yapanlar, hızlı ve verimli bir işlem sürecine ihtiyaç duyarlar. Amaçları için, Ethereum gibi küresel olarak dağıtılmış tek bir blok zinciri asla yararlı olmaz.
Bir başka yanlış varsayım ise, blockchain'in TCP-IP veya HTML'nin Internet için olduğu gibi yeni bir evrensel protokole benzer bir şeyi temsil etmesidir. Bu tür iddialar, şu ya da bu blokzincirinin, gelecekte dünyanın işlemlerinin çoğunda ve iletişiminde temel oluşturacağı anlamına gelir. Yine de, blokzincirlerin gerçekte nasıl çalıştığını düşünürsek bu fazla bir anlam ifade etmiyor. Öncelikle, blokzincirlerin kendisi TCP-IP gibi protokollere dayanıyor, bu yüzden nasıl bir yedek olarak hizmet edebilecekleri net değil.
Ayrıca, temel düzey protokollerden farklı olarak, blokchainler “durumsal” dır, yani onlara gönderilen her geçerli iletişimi saklarlar. Sonuç olarak, iyi tasarlanmış blokchainler, kullanıcıların donanımlarının sınırlamalarını dikkate almalı ve istenmeyen postalara karşı koruma sağlamalıdır. Bu durum, Bitcoin Core'un, Bitcoin yazılım islemcisinin, saniyede 25.000 işlemi güvenilir şekilde işleyen Visa'ya kıyasla saniyede yalnızca 5-7 işlem gerçekleştirdiğini açıklıyor.
Dünyanın tüm işlemlerini tek bir merkezi veritabanında kaydedemediğimiz gibi, tek bir dağıtılmış veritabanında da bunu yapamayız. Gerçekten de, “blockchain ölçekleme” problemi hala az ya da çok çözülememiştir ve uzun bir süre için böyle kalacaktır.
Blockchain'in TCP-IP'yi devre dışı bırakmayacağından emin olabilsek bile, Tezos veya Ethereum'un akıllı sözleşme dilleri gibi belirli bir blockchain bileşeni, Enterprise Linux ve Windows PC işletim sistemlerinin yaptığı gibi, belirli uygulamalar için bir standart oluşturabilir. Ancak, şu anda çok sayıda yatırımcı olduğu için belirli bir “para” üzerine bahis oynamak, daha büyük bir “protokolün” benimsenmesiyle aynı şey değildir. Açık kaynaklı yazılımın nasıl kullanıldığı hakkında bildiklerimiz düşünüldüğünde, belirli blockchain uygulamalarının işletmelerinin değerinin doğrudan bir ya da birkaç paraya doğrudan aktarılacağı düşünmek için çok az sebep vardır.
Üçüncü bir yanlış iddia, blokzincirin finansal veya diğer güvenilir aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırarak oluşturulacağı olan “güvenilmez” ütopya ile ilgilidir. Bu basit bir nedenden ötürü saçmadır: günümüzde var olan her finansal sözleşme, taraflar tarafından değiştirilebilir ya da kasten ihlal edilebilir. Bu olasılıkları katı “güvensiz” terimlerle otomatikleştirmek, ticari açıdan uygulanabilir değildir, çünkü tüm finansal sözleşmelerin, sermaye maliyetinin perspektifinden delinmiş olan % 100'lük teminatla nakde çevrilmesini gerektirecektir.
Dahası, menkul kıymetleştirmenin finanse edilmesi ya da tedarik zincirinin izlenmesi gibi bir çok olası uygun uygulamaların, aracıları gerekli kılacağı ortaya çıkmaktadır, çünkü kaçınılmaz olarak, öngörülemeyen risklerin ortaya çıkması halinde, takdir yetkisinin kullanılmasını talep eden durumlar olacaktır. Blockchain'in böyle bir durumda yapacağı en önemli şey, bir işlemin tüm taraflarının kendi statüsü ve yükümlülükleri hakkında birbiriyle uyumlu olmasını sağlamaktır.
Bu yutturmacayı sonlandırmanın tam zamanı. Bitcoin, işlemleri bir Excel elektronik tablosu kadar hızlı veya ucuz bir şekilde işlemeyi asla başaramayacak olan, yavaş, enerji-verimsiz bir dinozordur. Ethereum’un güvenli olmayan bir pot-senet sistemi için planları, onu içerideki etkililer tarafından manipülasyona karşı savunmasız hale getirecektir. Ayrıca, Ripple’ın sınır ötesi bankalararası finansal transferler için teknolojisi yakında, dünyanın önde gelen finans kurumlarının zaten kullandığı, bloke edici olmayan bir konsorsiyum olan SWIFT tarafından nal toplatılacak. Benzer şekilde, neredeyse hiç işlem masrafı olmayan merkezi e-ödeme sistemleri - Daha Hızlı Ödemeler, AliPay, WeChat Pay, Venmo, Paypal, Square - dünya çapında milyarlarca insan tarafından kullanılıyor.
Bugünün “coin cinneti”, on dokuzuncu yüzyılın ortalarında sanayi devriminin başlangıcındaki demiryolu cinnetinden farklı değildir. Tek başına, blockchain hiç de devrim niteliğinde değildir. Bununla birlikte, finansal ve makine süreçlerinin güvenli, uzaktan otomasyonu ile bağlantılı olarak, potansiyel olarak geniş kapsamlı etkilere sahip olabilir.
Sonuç olarak, blockchain'in kullanımları, hıza ihtiyaç duyduklarından daha fazla şeffaflık ve incelemeye karşı direnç gerektiren özel, iyi tanımlanmış ve karmaşık uygulamalarla sınırlı olacaktır - örneğin, sürücüsüz araçlarla veya dronlarla iletişim. Kripto paraların çoğuna gelince, fiyasko olup balonu patlayan – çoğu balon gibi – 1840'lı yıllardaki demiryolu stoklarından çok az farkları vardır.
Nouriel Roubini, Preston Byrne, 5 Mart, 2018, Project Syndicate
(Nouriel Roubini, NYU’nun Stern School of Business’da profesör ve Roubini Macro Associates’in CEO'sudur. Clinton Yönetimi’nde Beyaz Saray’ın Ekonomi Danışmanları Konseyi’nde Uluslararası İlişkiler Kıdemli Ekonomisti’ydi. Uluslararası Para Fonu, ABD Federal Rezerv ve Dünya Bankası için çalıştı. Preston Byrne, Adam Smith Enstitüsünde akademisyen ve Tomram Consulting üyesidir.)
Derya Beyaz, 22.03.2018, Sonsuz Ark, Çırak-Çevirmen Yazar, Çeviri
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.