"Bu kabul edilebilir mi? Facebook, Cambridge Analytica'ya verdiği verilerin sonuçlarıyla yüzleşecek mi? Cambridge Analytica veya Trump kampanyası hesaba katılacak mı?"
The Facebook breach makes it clear: data must be regulated
Şirketler kendilerini kişiselleştirmek için kişisel bilgilerimizi kullanırlar. Bu uygulamanın düzenlenmesi uzun zamandır gecikmişti.
The Observer Cumartesi günü Cambridge Analytica'nın 2014 yılında bir araştırmacıdan 50 milyon Facebook profili satın aldığını bildirdi. Bu durum, Equifax'ten mali kayıtların ihlaline rakip olabilecek bir etkiyle tarihteki en önemli veri ihlallerinden biri olarak gözüküyor.
Büyük veri şirketleri hem tüketiciler hem de düzenleyiciler için şeffaf değildir, bu yüzden çok az kişi riskleri anlar ve şirketler uzun zaman veri ihlallerini gizleyebilirler.” Fotoğraf: Getty Images aracılığıyla Thomas Trutschel / Photothek
Bunun birçok sorunlu yönü var. Bilgilerin sadece Facebook'un anketini aldığını söylediği 270.000 kullanıcıyla değil, anketle ilgili hiçbir şey bilmeyen arkadaşları hakkında da bilgi toplayan bir araştırmacı tarafından toplandığı ve ardından Facebook'un kullanım şartları ihlaliyle Cambridge Analytica'ya aktarıldığı ortaya çıktı. Verilerin yok olup olmadığına dair sorular var.
Facebook, The Observer’in “benzeri görülmemiş veri toplama” olarak tanımladığı şeyi ortaya çıkarmadan önce iki yıldan fazla bekledi.
Facebook, Federal Ticaret Komisyonu (FTC) ile yaptığı 2011 tarihli izin kararnamesi gereği yapması gerektiği halde, etkilenen kullanıcıları haberdar etmedi.
Cambridge Analytica, seçmenleri etkilemek için teknikler geliştirmek için profilleri kullanmış görünüyor.
Şirket, "[araştırmacı] 'dan herhangi bir veri Donald Trump’ın 2016 başkanlık kampanyasına sağladığı hizmetlerin bir parçası olarak Cambridge Analytica tarafından kullanılmadı" diyerek yapılan hatayı reddetti. Ancak Trump kampanyasının verilerden seçimde avantaj kazanıp kazanmadığına dair şüpheler var.
The Observer’ın raporu, Cambridge Analytica’nın şirketin elinde Facebook verisi olmadığını söyleyen baş yöneticisi ile çelişiyor. Facebook, ihlali keşfettikten sonra Cambridge Analytica'yı platformundan askıya almadan önce iki yıldan fazla bekledi. New York Times, en azından bazı verilerin hala internette olduğunu bildirdi.
Cambridge Analytica, Facebook kullanıcı profillerinin uygunsuz kullanımını reddetti, ancak şu anda bir muhbir olan eski bir çalışan bu iddianın kesin olarak aksini iddia etti.
Facebook şu anda her gün siteyi kullanan 1.4 milyar olmak üzere 2.1 milyar aktif kullanıcıya sahip. Bir sosyal paylaşım platformu olarak, insanların fikirlerini, fotoğraflarını ve yaşam olaylarını arkadaşlarıyla paylaşmalarını sağlıyor. Bu da, Facebook'a, her türlü medya şirketinin her kullanıcının en yüksek çözünürlüklü imajını duygulara vurgu yaparak sağlıyor.
Reklam verenler için Facebook, her gelişmiş pazardaki tüm insanların yarısından fazlasını ve reklam verenlere verdiği gücü hedefleme kabiliyeti için olağanüstü bir seçenektir. Facebook'ta, reklam verenler yılın herhangi bir günü Super Bowl kitlesinin veya başka bir kitlenin eşdeğerini satın alabilir.
Beş yıl önce araştırmacılar, Facebook algoritmalarının, ürün ve politik tercihleri gibi şeyleri bir avuç dolusu “beğeniden” tahmin etmek için kullanılabileceğini öne sürdüler. Bu araştırmacılar, gizlilikle ilgili çıkarımlar hakkında endişeliydi, çünkü kısmen beğeniler için varsayılan Facebook ayarı “genel” di.
Cambridge Analytica, bu anlayışı kullanarak ABD siyasetini dönüştürebileceğini düşündü.
Sadece kullanıcının profil verileri toplanmadı, aynı zamanda hiç haberleri olmadan arkadaşlarının profil bilgileri de toplandı.
2016 seçim döngüsünün hızla yaklaşmasıyla Cambridge Analytica'nın kendi özel profillerini oluşturma zamanı yoktu. Böylece şirket, bir kişilik testi yaptırmak için kullanıcılara ödeme yapan bir Facebook uygulaması geliştiren araştırmacı Aleksandr Kogan'a gitti.
Bu düzenlemeyle ilgili sorunlar vardı. Öncelikle, Kogan, Analytica ile ilişkisini en iyi niteleyen ticari amaçla topladığı verileri kullanmak için Facebook'tan izin almadı. İkincisi, uygulama yalnızca kullanıcı testi verilerini toplamadı, ki bu da kişilik testinin sonuçlarıyla karşılaştırılabilirdi, aynı zamanda her bir test katılımcısının arkadaşlarının, onları bilgilendirmeden kullanıcı profili verilerini de topladı.
Bu yasadışı mıydı? Facebook, devlet yasası kapsamında yasal sorunlar yaratabilecek bir veri ihlali nedeniyle sorumlu olabilir. Massachusetts Başsavcısı bir soruşturma başlattı. Cambridge Analytica, ABD başkanlık seçim kampanyasında ABD vatandaşı olmayan ve yeşil kart sahibi olmayanları istihdam ederek ABD seçim yasalarını çiğnemesi suçlamasıyla karşı karşıya kalabilir. Her ikisi de FTC tarafından davaya tabi tutulabilir. Ya da belki de böyle olmaz.
Şirketlerin, bir kaç kısıtlamayla sınırlı ve neredeyse hiçbir denetim olmaksızın kişisel bilgilerimizden zenginleştiği büyük bir veri dünyasında yaşıyoruz. Şirketler, çevrimiçi (ve bazen çevrimdışı) eylemlerimizden toplayabilecekleri verilere sürekli haklar karşılığında uygun, kullanışlı ve eğlenceli ücretsiz uygulamalar sunmakta.
Büyük veri şirketleri hem tüketiciler hem de düzenleyiciler için opaktır, bu yüzden çok az kişi riskleri anlar ve şirketler genellikle veri ihlallerini uzun süre gizleyebilir. ABD hukuku, tüketiciler zarar gördüklerinde başvurabilecekleri çok az gizlilik koruması sunmakta.
ABD'nin, verilerin başı boş bırakılmayacak kadar çok önemli olduğunu kabul etmesi geçmişte kaldı. Çoğu yetişkin Amerikalının mali verilerinin kontrolünü kaybetmesine rağmen, Equifax henüz önemli sonuçlar doğurmadı.
Bu kabul edilebilir mi? Facebook, Cambridge Analytica'ya verdiği verilerin sonuçlarıyla yüzleşecek mi? Cambridge Analytica veya Trump kampanyası hesaba katılacak mı?
Roger McNamee ve Sandy Parakilas 19 Mart 2018, The Guardian
(Roger McNamee, Facebook’un ilk yatırımcılarındandı ve Mark Zuckerberg'in akıl hocasıydı. Sandy Parakilas, 2011'de Facebook'ta bir operasyon yöneticisi idi ve Facebook Platformunda gizlilik ve politikadan sorumluydu.)
Derya Beyaz, 06.04.2018, Sonsuz Ark, Çırak-Çevirmen Yazar, Çeviri
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.