"Nairobi, Danimarkalı kadın yazar Keren Blixen’in gördüğünden daha farklıdır. Ngong tepeleri değildir onları gözetleyen bizzat Nairobi’nin kendi gözleridir."
Nairobi’yi gördüğünüzde şehrin sizi gözetlediğini fark ediyorsunuz. Nairobi’nin size bakan gözleri olduğunu. O bakışlar pek mutlu değil, yılların biriktirdiği bir mahcubiyet var. O size her baktığında şehir sizi daha da sarıyor, bir anne şefkati ile sizi kucaklamak istiyor.
Nairobi güne en erken başlayan Afrika şehirlerinden biri. Henüz hava aydınlanmadan gün başlıyor bu yeşilin renk ve hayat olarak hakim olduğu şehirde. İnsanlar aydınlık yüzü görmeden çalıştıkları yerlere gitmek için yürümeye başlıyor. Bazıları 4, bazıları 6 kilometre yol yürüyor. Yürüyen insanları en çok Afrika’da özellikle de Nairobi de görürsünüz. Hızlı hızlı yürüyen insanlar. Bu insanlar tempo ile yürürler ama yeryüzünün efendileri gibi bir amaç için yürümezler. Akşam da işyerleri paydos verdiğinde tekrar hızlı adımlarla yürürler.
Nairobi’de gün, akşamın gelmesi ile birlikte sabaha kadar sizi gözleyen bir karanlığa bırakır yerini. Sessizdir, umutsuzdur, gecenin yalnızlığıdır bu karanlığa bakan. Nairobi zıtlıkların şehridir. Şehrin bir kesiminde 3000 dolar ev kirası ödeyenler bir tarafında ise yaşadıkları tenekeden yapılmış eve 30 dolar verenler vardır. Baraka evlerde aylık 130 doları kazanma savaşı verirler bu teneke evlerin sakinleri. Fakat öfke yoktur bu yoksun ve yoksul bırakılmışlarda, daima gülen gözler ve umut vardır. Paylaşmak vardır kaderi sevgiyi, inancı…
Nairobi’nin gözlerinde görülen bu sakinler Kibare’ de, Mathare’de, Korogocho da otururlar. Zenginler ise o gözlere görünmek istemezler. Runda gibi havuzu olan villalarda bir hayat sürerler. Yağmur yağdığında barışık yaşarlar tabiatla Kibare’nin sakinleri. Çünkü yağmur onlardandır, onların sesidir, kazancıdır. Runda’da oturanlar ise gözlerden saklanırlar yağmura karşı öfkelidirler, öfkelerini dindirmek için sayıları her geçen gün artan alışveriş merkezlerine saklanırlar. Aslında Nairobi’nin gözlerinden kaçmak kurtulmak saklanmak isterler.
Nairobi hemen hemen Kenya’da yaşayan 47 etnik topluluğun buluştuğu bir mekandır. Birbirinden farklı barış ve huzur içinde yaşamak isteyen etnik topluluk. Kiminin adı Kikıyu, Luhya, Kalenjin’dir. Massailer bile vardır onların arasında. Nairobi’nin gözleri hep onları görür. Kendi dillerini konuşmazlar, Swahili adında bir dille anlaşmayı tercih ederler.
Bilge Aslan Avcısı Ali Mazrui’nin endişelerini hayatlarında sergilerler. Fakat beyazlar, Hintliler hep Nairobi’nin gördüklerine yukardan anlamsız anlamsız bakarlar.
Nairobi, Danimarkalı kadın yazar Keren Blixen’in gördüğünden daha farklıdır. Ngong tepeleri değildir onları gözetleyen bizzat Nairobi’nin kendi gözleridir.
Nairobi’nin gözleri dört milyon insana bakar. Mısır unundan yapılan Ugali yiyen yoksun ve yoksul bırakılmışlara. Gözler her geçen gün daha fazla insana bakmak zorundadır. Çünkü Mombasa dışında başka bir şehir taşımaz aynı yükü. İş bulmak daha iyi imkanlarda yaşamak için göç ederler Nairobi’ye. Bu göçün arkasında çaresizlik ve umut hep birlikte hareket eder, birbirini takip eder.
Nairobi tabiat ile insanın hala dostluğunu göstermek ister bakışlarında. Şehrin içinde milli park sanki unutulmuşları tekrar hatırlatmak ister. Aslanlar, Gergedanlar, Filler, Su aygırları bu parkın sakinleridir. Yozlaşmış, yeryüzünün efendisi olmak isteyen insanlara umursamaz bir tavırla bakarlar. Adeta onlar insanları seyreder, insanların garipliklerine bir anlam vermezler.
Nairobi’nin yükünü çekenlerden biri de Matatu adı verilen ulaşım araçlarıdır. Narobi’nin gözlerinden kaybolmak istemeyenler Matatulara binerler. Bu minibüs tarzı araçların kuralları yoktur, bazen yollarda bazen kaldırımlarda giderler. Fakat barışıktır şehrin sakinleri ile, günün her saatinde farklı fiyat uygulamaları olmasına rağmen. Matatular arabeskin hazzını gösteren ulaşım araçlarıdır. Tuk tuklar kadar bencil değildir onlar. Güzel bir ev sahipliği gösterirler. Televizyonları vardır. Yolcularını klipler eşliğinde müzik ziyafeti hediye ederler.
Narobi’nin gözleri artık Türkiye’nin kuruluşlarını da görür. Türkiye büyükelçiliği, TİKA, Diyanet Müşavirliğidir gördükleri. Maarif vakfını da yakında görmek ister bu gözler. Genç ve dinamik bir büyükelçinin neler yapmak istediğini, Türkiye ile Kenya arasında güçlü köprüler kurmak istediğini anlarlar.
Nairobi yükselecekse, Türk dostlarını görmek isterler. Nairobi’nin gözlerindeki yaşın dinmesi için yol, köprü, ev gibi alt yapı hizmetlerine ihtiyaç vardır ve bu ihtiyaçların Türkiye eliyle giderilmesini isterler.
Narobi’nin gözleri artık yalnız geleceği görmek istiyor. Kenyatta’nın şehri artık yükselen Afrika’nın öncüsü olmak istiyor. Bu sese kulak verilmez mi? TİKA, Maarif bu şarkıda eşlik etmek istemez mi?
Nairobi’nin trafik sorunu ancak yeni yolların yapılması ile çözülebilir. Yolların yanında metro, tramvay hatlarının yapılması gerekir. Şehrin yükü hafifler ve mahzun bakan gözleri gülen gözler olur.
Yolsuzluk, rüşvet, çürüme bir şehri yok eder. Medeniyeti ortadan kaldırır. Nairobi’yi ağlatan Afrika’nın hâlihazırdaki bu tür hastalıklarıdır. Bu hastalıkları tedavi etmenin yolu o gözlere bakmasını bilmekten geçer.
İbrahim Tığlı, 28.06.2018, Sonsuz Ark, Konuk Yazar, Afrika'dan
İbrahim Tığlı Yazıları
Takip et:@ibrahimtigli
Sonsuz Ark'ın Notu: İbrahim Tığlı Beyefendi'den yazılarının yayınlanması için onay alınmıştır. Seçkin Deniz, 23.06.2016
Yazının İlk Yayınlandığı Yer: Gerçek Hayat
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.