Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız metin, 2017 ve 2018 yıllarında ABD Dışişleri Bakanlığında kıdemli danışman olarak görev yapan, Amerika Katolik Üniversitesi'nde siyaset doçent doktoru olan Jakub Grygiel'e aittir ve Amerikan Dış Politikası'nda baskın hale gelen ve ABD elçiliklerince resmen desteklenen LGBT gibi 'değerler yozlaşması' anlamına gelen Satanist Liberal Demokrasiyi, çekinik bir dille eleştiren, "Genel olarak, liberal demokrasi, herkesin değer verdiği ve istediği şey değildir" diyerek, "Tartışmalı değerleri yurt dışına taşımak ulusal güvenliğimizi zayıflatıyor. Sadece müttefiklerimizi ve diğer devletleri bize karşı çevirmekle kalmıyor, aynı zamanda rakiplerimiz için fırsat pencereleri açıyor, ABD dış politikasını Amerikan seçmenlerinin büyük kısmında olmasa bile, büyük bir destekten mahrum bırakıyor" şeklinde uyaran, üstenci, dünyaya tepeden bakan bir amerikan diline sahiptir. "ABD’nin amacı dış politikada, en başta Amerikan ulusunu, onu oluşturan aileleri ve arkadaşları ve onları birbirine bağlayan gelenek ve din bağlarını korumaktır. Evrensel ilerleme arayışı en çok yardımcı bir amaç olabilir ve bu durumda bile, bireysel olmayan tercihler tarafından tanımlanan “değerlerin” evrensel ve tek biçimli dayatılması anlamına gelemez." diyen yazarın en büyük kaygısı şu cümlede belirginleşmektedir: "Geçtiğimiz yirmi yılda, müttefiklerimizin, ne olursa olsun, irademizi kabul etmekten başka seçenekleri yoktu. Şimdi Çin ve Rusya gibi rakiplerimizden destek alma konusunda cazip bir alternatifleri var. Gelişmiş bir büyük güç rekabeti durumunda, bazı müttefikler ABD’nin ulusal iradelerine aykırı baskılarını önlemek için rakiplerimizden destek aramayı seçebilirler." Yazar ilerici Sol'un Satanist Liberal hedeflerinin (LGBT- Eşcinsel evlilikler, ailelerin yozlaşması, dinin hayattan tamamen çıkarılması) ABD devletinin politikaları haline gelerek ABD elçilikleri aracılığı ile yayılmasını Amerikan çıkarlarının önünde engel olarak görüyor ve amacı ABD'nin küresel hegemonyasının sürmesini sağlamaktan başka bir şey değildir: "ABD'nin Avrasya'daki varlığı, rakiplerimizi kontrol altında tutmak ve güvenliğimizi sürdürmek için vazgeçilmezdir." Türkiye'nin dış ve iç politik alanda yaşadığı zorlukları üreten bu tür Amerikan politikalarını doğru analiz etmesi ve gerekli tedbirleri alması şarttır.
Seçkin Deniz, 19.10.2019
The Role of Values in Foreign Policy
"Neyin mümkün olduğunu ve neyin arzu edildiğini belirlemeliyiz."
Bir milletin karakteri dış politikasını şekillendirir. Fikirler, değerler ve ulusların kendilerini nasıl örgütledikleri önemlidir. İstenilen ve kabul edilebilir olanın parametrelerini belirlerler. Örneğin, Amerikan cumhuriyetinin kurulduğu ilkeleri yansıtmayan bir ABD dış politikası, hem sürdürülemez hem de istenmeyen bir durum olacaktır.
Ancak bunun pratikte ne anlama geldiği her zaman net değildir. Basitçe söylemek gerekirse, “değerlere dayalı” bir dış politika izlememiz gerektiği ifadesi anlamsızdır. Aslında, “değerler” terimi, önemli ya da gerekli veya modaya uygun görülen bir şey tarafından doldurulacak bir gemi, boş bir terimdir.
Bu nedenle kilit tartışma, terimin içine ne konulacağı üzerinedir. İlerici Sol, hangi değerlerin olduğuna dair net bir görüşe sahiptir. Trump'a karşı birleşmiş ya da ideolojik inançlarına sadık bir şekilde Sol, açık sınırların, ulusaşırıcılığın ve insan haklarının (Bize Yaratıcımız tarafından değil, bireysel tercihlerimizin sonuçları tarafından verilir) geniş bir şekilde ilerlemesini destekleyen bir dış politikayı savunmaktan memnundur. Bu hedeflerin uygulanabilir veya arzu edilebilir olup olmadığını tartışmaya gerek yoktur, çünkü ilerici düşünme devam eder, biz (ya da en azından aramızda daha sofistike olan) telosları (amaçları) biliriz.
Politik yelpazenin sağ tarafı entelektüel olarak daha canlıdır ve dış politikada bölünmüş durumdadır. Ancak, Wilson gazetesi, özellikle liberal demokrasinin teşvik edilmesi söz konusu olduğunda, orada da gezinmeye devam ediyor. Öyle görünüyor ki, tarih ileriye doğru yürüyor, insan haklarının miktarını arttırıyor ve milletler arasındaki sınırları siliyor. Dolayısıyla, boşuna olmasa bile, politik düzenin geleneksel temellerini (aile, millet ve din) korumak için, ortaya çıkan tarihi dalgaya karşı çıkmak yanlış olur.
Sonuç, şaşırtıcı bir şekilde kaynaklar sınırlı kalırken, geniş kapsamlı bir 'dış politika' uygulamaktır. Bu vizyonda, ABD, bir politika olarak küresel ilerlemenin başarılması ve “evrensel” (liberal) değerler uygulamak için bir araçtır. Ancak böyle bir vizyonda gerçekten muhafazakar bir şey yoktur. ABD’nin amacı dış politikada, en başta Amerikan ulusunu, onu oluşturan aileleri ve arkadaşları ve onları birbirine bağlayan gelenek ve din bağlarını korumaktır. Evrensel ilerleme arayışı en fazla yardımcı bir amaç olabilir ve bu durumda bile, bireysel olmayan tercihler tarafından tanımlanan “değerlerin” evrensel ve tek tip olarak dayatılması anlamına gelemez.
Bunu ortaya koymanın bir başka yolu, gerçekten muhafazakar bir dış politikanın, neyin mümkün olduğu ile neyin arzu edildiğinin sınırlarının tanınmasından başlaması gerektiğidir.
İlki, jeopolitik çevrenin niteliği ile tanımlanabilir. Örneğin, ABD’nin rakiplerinin (özellikle Çin ve Rusya’nın) yakın zamanda liberal-demokratik ilkeleri kabul etmeleri pek mümkün değildir; dilediğimiz gibi uzun vadeli bir çatışmanın koşullarını belirlediler. Aynı zamanda, müttefiklerimizin birçoğunun (örneğin, Macaristan) liberal bir siyasi modelle tam olarak örtüşmeyen, belirli bir demokratik yönetişim davranışları vardır. Dünya, ABD'nin insanoğluna uygun olduğunu düşündüğü şey tarafından damgalanmayı bekleyen pasif bir mesele değildir. Muhafazakar bir duyarlılık, kişinin kendi gücünün sınırlarını kabul etmesinden başlar.
Derin bölünmeler ulusların tarihinde kayıtlıdır. Batı'daki çoğu kişi, liberal politik modelin evrensel uygulanabilirliğini yeniden belirleyerek (aynı zamanda aileyi ve evliliği temelde yeniden tanımlarken), bu farklılıkların üstesinden gelinebileceğini düşündü. Eğer demokrasi evrensel bir istekse, o zaman - umut - uzak diyarlarda kök salması, bireysel özgürlük ve siyasi istikrar getirmesi gerekiyordu. Böylece dünya, kesintilerle ama yine de belirsiz bir kararlılıkla, tatmin olmuş bireyler arasında bir Kantyan “kalıcı barışı” andıran bir şeye dönüşüyordu.
Ancak Aydınlanma'nın soyutlamalarından doğan ve komünizme karşı batıdaki zafere ekstra bir ivme kazandıran bu inanç jeopolitik sınırlarına ulaştı. Genel olarak, liberal demokrasi, herkesin değer verdiği ve istediği şey değildir. Arap dünyası demokrasiyi istemeyebilir, yalnızca algılanan tarihi olaylara karşı bir tür adalet ve bazı durumlarda İslam'ın yayılmasını ve yeni bir halifeliğin inşa edilmesini isteyebilir. Rusya demokrasi olmakta zorlanacaktır, çünkü kayıp bir imparatorluğu yeniden inşa etmek arzusu birden fazla aktif partiye sahip olma arzusunu yutuyor; Emperyal ihtişam arzusu, imkansız yarı demokratik bir Putin sonrası rejimde bile yok olmayacak.
Çin'in orta sınıfı, sayıca ve servet içinde büyürken, istikrar, yeni pazarlara erişim için siyasi katılım ticaretinde bulunmaktan ve emperyal genişlemeden elde edilen prestijden memnuniyet duyabilir. Demokrasi ve Amerika Birleşik Devletleri'nin temelinde olan diğer politik ilkelerin, rakip güçlerimizde kök salma olasılığı düşüktür ve bu nedenle uluslararası rekabetin ve çatışmanın çözümü olamaz. Demokrasi, artık jeopolitik sınırlarına ulaştı. 1989'daki annus mirabilis (harika yıl) tekrarlanmayacak.
Rakiplerimizin olduğu gerçeği başlı başına liberal temyiz sınırlarının bir belirtisidir. Büyük ölçekli rekabet, aslında herhangi bir uluslararası rekabet, yalnızca maddi güçlerden değil fikirlerden ve inançlardan kaynaklanan bir çatışmadır. İdeolojik farklılıklar hiçbir zaman ortadan kalkmadı ve yalnızca liberal yaşam biçimine uygun bir alternatif olmadığına dair saf inancımız, dünyanın ideolojik yakınlaşmasını hayal etmemizi sağladı. Fakat dünya bir araya gelmedi. Rakiplerimiz yalnızca ekonomik veya askeri gücümüze karşı gelmekle kalmıyor, aynı zamanda politik düzenimizin temelini oluşturan ilkelere de düşman. Bunun değişeceğini umabiliriz, ancak umut bir strateji değildir.
Liberal demokratik modelin jeopolitik sınırları, Batı ittifakı içinde çok daha az ve farklı bir ölçüde de olsa görülebilir. Siyasi özgürlük, çoğu bizimkine uymayacak (ve kesinlikle ilerici vizyona uymayacak) çeşitli ulusal ifadelere sahiptir. Bazı eyaletlerde siyasi yaşam ile dini inanç arasında sıkı bir bağlantı geleneği olabilir; bazıları, yasalara saygılı ancak diğer hükümet kollarının eşdeğeri olmayan güçlü bir liderliği kabul ediyor olabilir; bazıları ulusal yaşam biçimlerinin koruyucularıdır ve ilerici insan haklarının kendi tercihlerinizin tatmin edici tanımına karşı çıkabilirler. Kısacası, meşru ve dolayısıyla kalıcı olmak için, demokrasilerin belirli ulusal beyanları tanımaları gerekir. Evrensellik tekdüzelik değildir; Düzenli özgürlük, çoğulculuk bir siyasal form gerektirir.
Muhafazakar bir dış politika, bu belirli ulusal özgürlük beyanlarının meşruiyetini anlamalı ve tek tip bir iç politik düzen biçimi için zorlamamalıdır. Bazı ABD müttefiklerini (örneğin, Macaristan veya Polonya) “illiberal” olarak adlandırmak, yalnızca analitik olarak işe yaramaz, aynı zamanda stratejik olarak tehlikelidir. Müttefiklerimiz dünyadaki en büyük varlıklardan biri olduğundan, rakiplerimiz karşısında bize muazzam bir stratejik avantaj sağladıklarından, onlara nasıl davrandığımız konusunda dikkatli olmak zorundayız. Onları beslemeliyiz, ancak iç politik düzenlemelerde tek tip olmalarını beklememeliyiz. ABD hükümeti, ilerici dünya görüşünün liberal demokrasi yorumuyla uyumlu olmadığını düşündüğü politikaları reddettiğinde (örneğin, belirli ilerici hakların getirilmesinde ısrarcı olma veya demokratik olarak seçilmiş hükümetlere karşı olan grupları destekleme), biz bu müttefiklerin gücünü baltalıyoruz. Bu ülkelerde esneklik oluşturmak yerine iç bölünmelerini daha da şiddetlendiriyoruz ve daha fazla dışsal müdahaleler için olgunlaşmış koşullar yaratarak mevcut iç düzenin meşruiyetinden şüphe ediyoruz.
Geçtiğimiz yirmi yılda, müttefiklerimizin, ne olursa olsun, irademizi kabul etmekten başka seçenekleri yoktu. Şimdi Çin ve Rusya gibi rakiplerimizden destek alma konusunda cazip bir alternatifleri var. Gelişmiş bir büyük güç rekabeti durumunda, bazı müttefikler ABD’nin ulusal iradelerine aykırı baskılarını önlemek için rakiplerimizden destek aramayı seçebilirler. Putin'in en ilerici hakların (örneğin, aynı cinsiyetten evlilik) en batıdaki destekçisine alternatif olarak öne çıkan bir sözcü haline gelmesi şaşırtıcı değil. Bir ABD elçiliği, Budapeşte veya Üsküp’te bir LGTBQ Pride bayrağını her dalgalandırışında, Putin için büyük bir alan yaratıyor.
Tek tip bir liberal demokrasi biçimi uygulamak, ittifaklarımızı güçlendirme stratejisi değildir; Tam tersine, en çok ihtiyacımız olduğu anda Batı ittifakını zayıflatma riski taşıyor. Her ülkenin kabul edemeyeceği bir çözümü savunmama konusunda çok dikkatli olmalıyız.
Dolayısıyla dünya, yurt dışında tanıtım yapmak için neyin mümkün olduğuna dair gerçek sınırlamalar getirmektedir. Ancak bizim tarafımızdan tanımlanan daha önemli sınırlar var.
Muhafazakar bir dış politika, “değerler” konusunda içteki fikir birliğimizin sınırlarının olduğunu kabul etmelidir. Maddede bu terime koyacağımız derin içsel anlaşmazlıklar var. Mesela, yaşama, evliliğe ve ölüme dair temel sorularda ayrışıyoruz. Onları, ideal bir cumhuriyetin vatandaşları olarak tartışabilir ve oylayabiliriz, ancak geniş hakları savunan aktivist bir dış politika izlerken gücümüzü kötüye kullanıyoruz. İçte pek çok hakkın varlığı ve anlamı konusunda uzlaşılamayan bir politika, yurtdışında bu değerlerin sadece bir versiyonunu desteklememelidir.
Tartışmalı değerleri yurt dışına taşımak ulusal güvenliğimizi zayıflatıyor. Sadece müttefiklerimizi ve diğer devletleri bize karşı çevirmekle kalmıyor, aynı zamanda rakiplerimiz için fırsat pencereleri açıyor, ABD dış politikasını Amerikan seçmenlerinin büyük kısmında olmasa bile, büyük bir destekten mahrum bırakıyor. Sonuç olarak, stratejinin uzun vadeli sürdürülebilirliği zayıflar ve en önemlisi, meşruiyeti sorgulanır. Muhafazakar bir dış politika, başka bir deyişle, bir ulus olarak kabul ettiğimiz sınırları yansıtmalıdır.
Dahası, yurtdışında tanıtılması istenenlerin sınırlar, gerçek tarafından belirlenir, gerekçelerle açıklanır ve gelenek içine gömülür. Siyasi düzenin temelini oluşturan kilit kurumları baltalayarak yurt dışındaki toplumları yeniden yapılandırmayı teşvik etmenin muhafazakarlıkla ilgisi yoktur. Siyasi düzen bir yasa ya da Anayasa tarafından korunmaz, ancak bunlar önemlidir. Aile, arkadaşlar, kiliseler; temel kurumlar tarafından birleştirilmiş ve tasarlanmış olan ulusun içinde yavaşça ortaya çıkar. Aileyi ve evliliği, hem ABD'de hem de yurtdışında, kendi tercihlerinizi tatmin etmenizin bir sonucu olarak (ilerici Solun bir amiral gemisi hedefi olarak) yeniden tanımlamak, ABD'nin çıkarlarına aykırı bir amaç olan büyük ölçekli jeopolitik istikrarsızlığın reçetesidir.
Bunların hiçbiri ABD'nin dünyadan çekilmesi gerektiği anlamına gelmiyor. Aksine, ABD'nin Avrasya'daki varlığı, rakiplerimizi kontrol altında tutmak ve güvenliğimizi sürdürmek için vazgeçilmezdir. Ve gerçekten devredilemez hakların savunuculuğunu sürdürmeye devam etmeliyiz: Hiç kimse zalimce bir rejim tarafından öldürülmeyi, psikopatik bir lider tarafından işkence görmeyi ya da basitçe istenmeyen oldukları düşünüldüğü için ortadan kaldırılmayı hak etmiyor. Benzer şekilde, Uygurların Çin rejimi tarafından sürgün edilmelerine ve hapsedilmelerine ve Moskova veya Hong Kong'daki barışçıl protestocuların dövülmesi açıkça özgürlük ihlalidir. Onları kınamalı ve bu acımasız rejimlere bedel ödetmeliyiz.
Ancak evrensel olarak çekici olmayan ve elastik tanımları nedeniyle itibarımızı zayıflatan ve ulusal güvenliğimizi baltalayan değerlere ulaşmadan önce çizgiyi iyi çizelim.
Jakub Grygiel, 21 Ağustos 2019, National Review
(Jakub Grygiel Amerika Katolik Üniversitesi'nde siyaset doçent doktorudur; 2017 ve 2018 yıllarında Dışişleri Bakanlığında kıdemli danışman olarak görev yapmıştır.)
Seçkin Deniz, 19.10.2019, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.