20 Ekim 2019 Pazar

SA8067/SD1512: Amerika'nın Suriye Sonrası Ortadoğu Seçenekleri

Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, DAEŞ Sonrası: Amerika, İran ve Orta Doğu Mücadelesi adlı kitabın yazarı ve Orta Doğu Raporlama ve Analiz Merkezi Genel Müdürü Seth J. Frantzman'a aittir ve  ABD hegemonyasının sürmesi ve İsrail'in güvenliğinin sağlanması için, ABD Başkanı Trump'ın sona erdirmek istediği 2001'den beri Afganistan, Irak ve Suriye gibi müslüman ülkelerde yürütülen 'Sonsuz Savaşlar'ın devam etmesi gerektiğini iddia etmekte, Türkiye'nin 9 Ekim 2019'da Suriye'deki PKK-YPG terör örgütüne yönelik olarak başlattığı Barış Pınarı Harekâtı'na karşı herhangi bir çatışma çıkmaması için (1978'de PKK-YPG terör örgütünü kuran, destekleyen ve koruyan ABD'nin şimdiki) başkanı Trump'ın emriyle ABD askerlerinin geri çekilmesinin Ortadoğu'da zincirleme bir ihanet duygusu üreteceğini ve ABD'ye itibar ve alan kaybettireceğini söyleyen Türkiye düşmanı, klasik neocon-satanist perspektifi dillendirmektedir. Trump'ın belirlediği geri çekilme politikasını eleştiren yazar, "Odadaki fil ABD-Türkiye ilişkileri olabilir." diyerek Türkiye ile ilişkileri şöyle değerlendiriyor: "Uzun vadede, resmi olarak ülkeler müttefik olmaya devam etse de, ABD-Türkiye ilişkilerini kurtarmanın bir yolu yok gibi görünüyor." Analizin bize kazandırdığı bir tek yüksek değerli 'gerçek' var; ABD'nin vahşi emperyalizm uğruna ürettiği hegemonya katliamlarının (bunlar savaş değil, terör ve iç savaşlar dahil her biri birer katliamdır ve savaş suçu olarak tanımlanmaktadır) ve istikrarsızlıkların failinin somut olarak ABD olduğu gerçeği Amerikan politikalarının itirafı anlamına geleceği için, ilgili analizlerin temel tezlerinin konusu olduğunda artık bu tezler, teoriler 'Komplo Teorisi' olarak adlandırılamayacaktır. Türkiye, bugünleri sağlayan en etkin ülke olarak yükselişini sürdürürken, bu türden analizleri de tek tek irdeleyecek ve politikalarını belirlemeye devam edecektir. Türkiye, tarihi harekât alanına doğrudan girmiştir ve bu satanist-siyonist-noecon-liberal çeteleri rahatsız etmektedir.
Seçkin Deniz, 20.10.2019

America's Options for the Middle East After Syria
"Bu, Amerika’nın küresel hegemon veya küresel polis rolünü üstlendiği George H. W. Bush’un imzasının bulunduğu “yeni dünya düzeni”nde ABD'nin dış politika tarihinde kilit bir nokta haline gelebilir."

DAEŞ savaşına öncülük eden ABD komutanları, Suriye’den birliklerini düzenli bir şekilde çıkarmaya çalışıyor. Suriye'de gerçekleştiği görünen tek şey bu.


Esad rejimi, kilit yerlerdeki kontrol noktalarını ele geçirmek için acele ediyordu; Türkiye, 15 Ekim'de, Beyaz Saray'ın Amerika'nın Suriye'deki beş yıllık savaşını tamamlamaya karar vermesinden dokuz gün sonra harekata başladı. Washington, DAEŞ'in savaşa son vermediğini söylüyor, bu nedenle hava saldırıları olası ve Suriye'de, Irak'tan veya başka bir yerden yönetilen özel operasyonlar devam edebiliyor.


ABD’nin Suriye’yi aniden terk etme kararı, bir ihanet olarak kabul görmesine rağmen, Türkiye'nin Kürdistan İşçi Partisi (Seçkin Deniz'in notu: Terör örgütü PKK) ile bağlantılı olmakla suçladığı Suriye Demokratik Güçleriyle ilişkisini sona erdirmek için de övgü aldı. Bu, ABD'nin, Suriye'den ayrılma kararının Suriye isyancıları yerine Suriye Demokratik Güçleri (SDF) ile çalışma kararı alan Obama dönemi politikasını tersine çevirdiği anlamına geliyor. Fakat eğer birileri Birleşik Devletler'in Esad rejimine ve İran'a karşı geldiğini düşünüyorsa, durum böyle değil. Esad, İran, Rusya ve Türkiye, ganimetleri elde etmek için uğraşıyorlar.

Doğu Suriye’de neler olabileceğini tartışmanın faydası yok. Savaş sona erdi ve ABD, Suriye'den sonra rolünün ne olduğuna karar vermek zorunda. Bu, Amerika’nın küresel hegemon veya küresel polis rolünü üstlendiği George H. W. Bush’un imzasının bulunduğu “yeni dünya düzeni”nde ABD'nin dış politika tarihinde kilit bir nokta haline gelebilir. Bu, aynı zamanda Amerika Birleşik Devletleri'nin Türkiye’de, Irak’ta ve potansiyel olarak Körfez’de etkisini daha fazla kaybetmesine neden olan bir domino etkisi üretebilir.


Suriye'den sonra diğer ülkelere bakalım. Amerika Birleşik Devletleri, Afganistan'da Trump'ın “sonsuz bir savaş” olarak adlandırdığı on sekiz yıllık bir savaşa girdiği Kabil'i Suriye'den ayrıldığı gibi terk etmek istiyor. Bu herhangi bir zamanda olabilirdi. Washington, Taliban ile Elçi Zalmay Khalilzad'ın Taliban ve Katarlar ile üzerinde çalıştığı bir anlaşmayı imzaladı. Fakat Birleşik Devletler bir anlaşma yapmadan da çekilebilirdi. Bu, Afganistan'ı Pakistan ve Rus etkisine, ayrıca daha büyük bir rol oynamak isteyen Hindistan ve İran'a açacaktır. Çin aynı zamanda Afganistan'ın doğu ucunda, bir şey isteyecek çünkü Kuşak  ve Yol girişimi Orta Asya'da istikrarı gerektiriyor.


Irak'ta ABD kuvvetleri Bağdat'ın davetiyle bulunmaya devam ediyor ve çalışıyor. Bu önemli bir zorluk çünkü Irak, Eylül ayında ölenlerin sayısının 150 kişiye kadar çıktığı son protestolarla krizin tam ortasında. Keskin nişancıların protestocuları hedef aldığına dair kanıtlar var ve hangi güvenlik birimlerinin ateş etme emri aldıkları belli değil. Bu, Irak’ta İran’ın ülkedeki rolü hakkında tartışma içeren daha büyük bir sorunun bir parçası. 


Irak'ta, Hadi el-Amiri'nin yönettiği ikinci en güçlü parti de dahil olmak üzere İran'a yakın birçok parti var. El Fetih İttifakı başkanı Amiri, 1980'lerde IRGC ile çalıştı ve Badr Teşkilatı, resmi paramiliter bir güç olmayan, çoğunlukla Şii milislerinden oluşan bir grup olan Popüler Seferberlik Birimlerinin önemli bir bileşeni. Eski Başbakanlar Nouri El Maliki ve Haider Abadi siyasi partileri yönetiyorlar ve İran'ın Irak'taki rolüne açıklar. Iraklı Şii milliyetçisi olarak görülen Mukteda el Sadr'a gelince, Eylül ayında Tahran'a IRGC Quds Kuvvetleri komutanı Qassem Soleimani (Kasım Süleymani) ve Yüksek Lider Ali Khamanei ile görüşmek üzere Tahran'a gitti.

Irak politikasının ve paramiliter alanın görünümünün, ABD'nin Irak'ın geleceği ile ilgili kesin bir bağlantısı olduğunu net bir şekilde göstermektedir.  Washington'un bu gelecekte bize yardım ettiği doğrudur, ancak bazı İranlı yanlısı seslerin önerdiği gibi Amerikan kuvvetlerinden ayrılması istenebilirdi. Bu, Irak'ın istikrarı konusunda ABD ile kilit bir ortak olan Kuzey Irak'taki özerk bölge olan Kürdistan Bölgesel Hükümeti'ni zayıflatacaktır. Suriye'nin doğusunda Suriye Demokratik Güçlerinin düşüşü KBY için olumsuz etkiler olarak görülüyor.


Körfez'de, Amerikan füze savunması ve Suudi Arabistan'ın ABD donanımlı ordusunun, Eylül ayında Abqaiq'e yapılan İran seyir füzesi ve drone grevini durduramaması Amerikan çıkarları için bir engeldi. Şimdi daha fazla ABD gücü Krallığa gidiyor. Bu güçlerin ne yapacağı belli değil, çünkü İran’ın Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’a duygu dolu mesajlar gönderdiği anlaşılıyor. İran, Husiler’e drone ve füze teknolojisi tedarikinin, Suudi’leri küçük düşürmelerine ve Yemen’i Riyad’ın Vietnam’ına çevirmelerine yardımcı olduğunu düşünüyor. Neredeyse beş yıl sonra, Suudi Arabistan ve müttefikleri anlaşmazlığa son vermek istiyor. Amerika Birleşik Devletleri için ek bir sorun daha var; Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin yakın zamanda Riyad'daydı ve Rusya ile büyüyen bir Suudi ilişkisi kuruyordu. 


Amerika Birleşik Devletleri'nin yakın zamanda neredeyse otuz ülkeden sekiz bin askerin katılımıyla uygulamaya konan Eager Lion tatbikatı (Seçkin Deniz'in notu: Eager Lion, 2010'dan beri Ürdün'de her yıl düzenlenen iki haftalık çok uluslu bir askeri tatbikattır. ABD Savunma Bakanlığı tarafından düzenlenmektedir. Ürdün, Birleşik Krallık, Fransa, İtalya, Pakistan, Birleşik Devletler de dahil olmak üzere 2015 yılında 18 ülke katılmıştır.)'nı yaptığı Ürdün Krallığı'nda kilit bir ortağı var ve Ürdün'ün Körfez ve İsrail arasındaki bölgedeki istikrar bağlantısının bir parçası olduğunu gösteriyor. Ancak Ürdün, Trump'ın “yüzyılın anlaşması”ndan ve Filistin Otoritesinin yanıltılmasından memnun değil. İsrail ile soğuk bir ilişkisi var.


ABD-İsrail ilişkisi görünürde ideal olarak ilerliyor; Rafael'in Trophy savunma sistemi kısa bir süre önce Abrams tankına Leonardo ile ortak olarak verildi. Ancak İsrail’in ABD’nin Suriye’deki Kürtleri (PKK-YPG teröristleri) terk etmesi konusunda endişeleri vardı. Sıradaki İsrail olabilir mi, bazıları merak ediyor. İsrail, İran’ı Suriye’den uzaklaştırmak arzusuyla Suriye'yi zorluyor.


Lübnan’da ABD, Irak’ta olduğu gibi aynı sorunla karşı karşıya. Resmi güvenlik güçlerini desteklemek istiyor, ancak İran destekli Hizbullah’ın ülkedeki yatırımdan büyük olasılıkla faydalanması bekleniyor.


Kamp David döneminden bu yana kilit bir ortak olan Mısır'da, mevcut rejim eleştiriye daha az ve daha az hoşgörülü. DAEŞ ile mücadele ediyor ve Libya'da Khalifa Haftarı destekliyor. Washington, Libya sorununu unutmak istiyor, ancak Amerika, Kaddafi'yi devirmek için kilit bir rol oynadı ve 2012'de Bingazi'deki Büyükelçi Christopher Stephens'i kaybetti. Suriye'deki ABD rolü Libya'daki gibi unutulacak mı? Öyleyse, Washington birbiri ardına her bir ülkede oynadığı bir rolü bıraktığını gösterecektir.


Odadaki fil ABD-Türkiye ilişkileri olabilir. Türkiye cumhurbaşkanının halen Washington’a gelmesi bekleniyor, ancak ABD’nin Türk yetkililere yaptırımları bu ziyaretin önünü açmayabilir. Ne olursa olsun, Türkiye, Rusya ile daha yakın çalışıyor, S-400 hava savunma sistemini satın alıyor ve İran ile ticaret yapıyor. Ayrıca Kıbrıs ve AB'ye Akdeniz'deki enerji konusunda meydan okumak istiyor. ABD’nin Kudüs’teki politikasına muhalefet ediyor. Uzun vadede, resmi olarak ülkeler müttefik olmaya devam etse de, ABD-Türkiye ilişkilerini kurtarmanın bir yolu yok gibi görünüyor.


Orta Doğu'daki mevcut kurulum, Birleşik Devletler için son durumda çok zorlayıcı olabilir. 1950'lerde Washington, Bağdat Paktı'ndan geçti. Daha sonra, İran'daki ya da petrol ambargosundaki gerilemeye rağmen, Mısır gibi ortaklar kazandı. 1990'larda ABD'nin küresel hegemonyası Ortadoğu'da çok güçlü bir şekilde hissedildi. Ancak Irak ihtilafı çok fazla enerji harcanmasına neden oldu ve Trump'ın hoşlanmadığı “sonsuz savaşlar” yorgunluğuna yol açtı. Bir sonraki ABD yönetimi, Trump veya bir başkası olsun, ABD'nin etkisini de düşürecek veya durağan tutacaktır.


Ne yapılabilir? İsrail ile savunma teknolojisi geliştirme ortaklığını artırmak her iki ülke için de iyi. Ürdün'de, Eager Lion gibi tatbikatlar, bölgedeki ve Avrupa'daki ABD ortaklıklarının kalıntılarını güçlendirmeye yardımcı oluyor. Irak'ta, tek gerçek seçenek Bağdat’ı Erbil ile yakın ilişkiler kurarak dengelemek ve KRG’yi İran, Türkiye ve Suriye arasındaki bu önemli coğrafi noktada istikrarın merkezi olarak teşvik etmek. İran’a azami baskı kampanyası Irak’ta ve Suriye’de İran’ın etkisini azaltmadı ve Tahran yaptırımların üstesinden gelebileceğini göstermek istiyor.


Suriye'nin aksine, Afgan savaşı gerçekten sonsuz bir savaş. ABD’nin geri çekilmesi kaosa yol açabilir ancak burada kalmak Amerikan gücünü yansıtmıyor. Mısır ve Suudi Arabistan gibi diğer ABD ortakları da, ABD'nin umursamadığı Libya ve Yemen gibi çatışmalara karıştı. Her iki zayıf devlet, etraflarındaki dengesizliğe katkıda bulunmaya devam edecektir.


Amerika Birleşik Devletleri daha büyük bir rol oynamak istemiyor, bu yüzden hiçbir şey yapmamak tek seçenek gibi görünüyor. Sahel’in bir kesiminde, Amerika Birleşik Devletleri özel kuvvetler kullanarak hükümetlere yardım etmek için küçük kampanyalarla ilgileniyor. Bu kampanya yalnızca sınırlı sonuçlara ulaşmakla birlikte, Suriye çalışma sahasındaki savaşın arka planındaki metodolojiyle halk arasında “birlikte ve bu bölge” ile bağlantılı.


Washington şimdi çok azaltılmış bir Ortadoğu rolü potansiyeli ile karşı karşıya. Amerikalı politika yapıcılar sürekli olarak daha fazlasını yapmaya kararlı değilse, bu rolü geri çekemez. Suriye'den çekilme ışığında, bu ABD tarihinde önemli bir an olabilir. Irak’ta DAEŞ’le mücadeleye gönülsüzce giren Birleşik Devletler, Suriye’de DAEŞ’le ancak misyon gereği sürünerek mücadele etti. Görev devam ediyor, ama sürünme sona erdi. Uzun vadede sorun şu ki, Orta Doğu'daki çoğu ülke şimdi bir sonraki adımlarını düşündüklerinde Rusya'ya da bakıyor. İsrail bile, Moskova'nın Suriye rejimini desteklemesi nedeniyle Rusya ile sık sık görüşüyor. Gevşek bir şekilde örülmüş bir grup ülke şimdi bölgedeki ana Amerikan temasını oluşturuyor; Ürdün, Mısır, İsrail, Suudi Arabistan, BAE ve Bahreyn.


Yeni bir Orta Doğu ortaya çıkıyor olabilir, bu Amerikan rolünün çok az olduğu bir coğrafya gibi görünüyor.


Seth Frantzman, 16 Ekim 2019, Real Clear World


(National İnterest izniyle yeniden yayınlanmıştır. Seth J. Frantzman, ISIS Sonrası: Amerika, İran ve Orta Doğu Mücadelesi'nin yazarı ve Orta Doğu Raporlama ve Analiz Merkezi Genel Müdürüdür.)


Seçkin Deniz, 20
.10.2019, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Takip et: @Seckin_Deniz


Not: Çeviri programları kullanılarak İngilizce'den çevrilmiştir.



Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.

Seçkin Deniz Twitter Akışı