Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Princeton Üniversitesi Tarih ve Uluslararası İlişkiler Profesörü ve Uluslararası Yönetişim Yenilik Merkezi kıdemli çalışanı, Alman ekonomi tarihi ve küreselleşme uzmanı Harold James'e aittir ve yeni Anti- Kapitalist gelişmelere ve merkezi ABD'den Çin'e kayan jeopolitik değişimlere odaklanmaktadır. Harold James, 2008'de yaşanan ekonomik kriz sonrası, gelişen Bilgi Teknolojileri ve Yapay Zeka çağında sadece kendilerini ve rantlarını düşünen Kapitalistlere karşı ortaya çıkan tepkilerin bu kez geçmişten farklı olduğunu söylemekte ve bir süredir yüksek gelir sahiplerinden yüksek vergi alınmasını tartışan Batı'da, kapitalistlere şu çağrıda bulunmaktadır: "Kapitalizmin savunucularının, sistemi nasıl daha kapsayıcı hale getireceklerini kendilerinin bulması gerekiyor, böylece insanların desteğini bir kez daha talep edebilirler."
Seçkin Deniz, 21.12.2019
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Princeton Üniversitesi Tarih ve Uluslararası İlişkiler Profesörü ve Uluslararası Yönetişim Yenilik Merkezi kıdemli çalışanı, Alman ekonomi tarihi ve küreselleşme uzmanı Harold James'e aittir ve yeni Anti- Kapitalist gelişmelere ve merkezi ABD'den Çin'e kayan jeopolitik değişimlere odaklanmaktadır. Harold James, 2008'de yaşanan ekonomik kriz sonrası, gelişen Bilgi Teknolojileri ve Yapay Zeka çağında sadece kendilerini ve rantlarını düşünen Kapitalistlere karşı ortaya çıkan tepkilerin bu kez geçmişten farklı olduğunu söylemekte ve bir süredir yüksek gelir sahiplerinden yüksek vergi alınmasını tartışan Batı'da, kapitalistlere şu çağrıda bulunmaktadır: "Kapitalizmin savunucularının, sistemi nasıl daha kapsayıcı hale getireceklerini kendilerinin bulması gerekiyor, böylece insanların desteğini bir kez daha talep edebilirler."
Seçkin Deniz, 21.12.2019
The New Anti-Capitalism
"Hızlı teknolojik değişim çağımızın, Batı ülkelerinde kapitalizme karşı yenilenen şüphecilik ile çakışması şaşırtıcı olmamalıdır. Oysa bu seferki değişim en azından kazanan pazarların yükselmesi ve küresel ekonominin coğrafi merkezindeki değişim nedeniyle farklı."
Şu anda insanlık tarihinin en dramatik teknolojik ve ekonomik dönüşümünü yaşıyoruz. Ayrıca, dünyada kapitalizme verilen desteğin azalmasına tanık oluyoruz. Bu iki eğilim birbiriyle bağlantılı mı ve eğer öyleyse, nasıl?
Mevcut anti-kapitalist dalga, serbest piyasa neoliberalizminin ve küreselleşmenin neredeyse evrensel olarak yüceltildiği bir zamanda geliyor. Neoliberalizme muhalefet esasen soldan geldi, ancak popülist sağ tarafından - belki daha da kuvvetli bir şekilde ve hınçla- ele geçirildi.
Ne de olsa, eski İngiliz Başbakanı Theresa May'ın 2016'daki konuşmasında kozmopolit “dünya vatandaşlarını” “hiçbir yerin vatandaşı” olarak kınayan eski dünya savaşları arasındaki anti-kapitalist duygulara benzer bir dokunuş vardı. Ya da halefi olarak, şu anki İngiliz Başbakanı Boris Johnson, daha da kısa bir şekilde şöyle ifade etti: “Fuck business.” Fox News’ten Tucker Carlson, Trumpian pathosları, “Yönettikleri insanlara karşı uzun vadeli bir sorumluluk hissetmeyen paralı askerler” ve “sorunlarımızı anlamak için bile zahmet etmiyorlar” diyerek kapitalizme karşı kanalize etti ve uzun süreli rantlardan şikayetçi oldu.
Yeni Zeitgeist için kısmi bir açıklama bunun finansal istikrarsızlığa öngörülebilir bir tepki olduğudur. Tıpkı I. Dünya Savaşı'ndan sonra yaşanan parasal koşullar gibi haksız görünüyordu ve şiddetli bir tepki üretmişti, 2008 mali krizi sistemin sarıldığına dair yaygın bir inanca neden olmuştu. Hükümetler ve merkez bankaları, tüm küresel finansal sistemin çöküşünü ve Büyük Buhran'ın tekrarlanmasını önlemek için büyük finansal kurumları kurtarırken, evlerini ve işlerini kaybeden milyonlarca insan kendi savaşlarını tek başlarına veriyorlardı.
Yalnızca finansal kriz, anti-kapitalist duyguların tohumlarını ekmeye yetmişti. Fakat aynı zamanda bu dönem daha geniş bir teknolojik ve sosyal dönüşümle aynı zamana denk gelmişti. Akıllı telefonlar gibi yenilikler - iPhone 2007'de tanıtıldı - ve yeni Internet platformları insanların bağlantı kurma ve iş yapma şeklini kökten değiştirdi. Birçok yönden, yeni iş şekli kapitalizme karşıttır, çünkü opak ödemelere ve asimetrik veya iki taraflı piyasalara dayanmaktadır. Artık kişisel bilgilerimizi “satarak” hizmet alıyoruz. Ancak, aslında bir piyasa işlemiyle uğraştığımızın farkında değiliz, çünkü görebileceğimiz bir etiket fiyatı yok: ödenen fiyat (bedel) gizliliğimiz ve kişisel özerkliğimiz.
Aynı zamanda, sıfır toplamlı düşünme, ekonomik analizlerin baskın bir türü haline geldi. Bunun da finansal krizde açıkça kökleri vardır. Ancak, özellikle platform ekonomisi ve yapay zekanın (AI) geliştirilmesiyle ilgili olarak, kazananların hepsini alabilen pazarlardaki ağ etkilerinin gücü nedeniyle, yeni bilgi teknolojileri (BT) de desteklenmiştir. Bir ağda ne kadar fazla insan varsa, her kullanıcı için o kadar değerli hale gelir ve piyasadaki ikinci oyuncu için o kadar az yer kalır. 1962 tarihli ünlü bir Avis reklamına göre, “Sadece 2 numara iseniz daha çok uğraşırsınız”. Fakat şimdi 2 numaraysanız, hiçbir anlamı yoktur. Siz zaten kaybolmuşsunuz.
Dahası, yeni BT ve AI kapitalizminin belirli bir coğrafyası var. BT ve AI (Yapay Zeka) ABD ve Çin'de kök salmaktadır, ancak Çin 2030’a kadar egemenlik kazanmayı hedeflemektedir. Kapitalizm her zaman jeopolitik değişimi yönlendirdi, ancak şimdi Çin'le (savaşlar arası dönemden itibaren Amerika ile eşanlamlı olduktan sonra) giderek daha fazla ilişkilendirildiği için geçmişten farklı kaynaklardan gelen itirazları davet ediyor.
İleriye bakıldığında, finansal kriz sonrası dünyadaki köklü değişimler, ekonomik faaliyetlerin doğasını değiştiren IT / AI devrimi ile birlikte gelişmeye devam edecektir. Bankalar, kötü olmaları veya sistematik olarak tehlikeli olmaları nedeniyle değil, yeni alternatiflerden daha az verimli oldukları için yok olacaklar. Elektronik iletişimdeki tüm gelişmelere rağmen, banka masrafları ve ücretleri neredeyse hiç düşmedi; Gerçekten de, sıfır veya negatif faiz oranlarına sahip bölgelerdeki birçok tüketici için, ücretler artmıştır. Çok uzak olmayan bir gelecekte bir noktada, bankacılık hizmetlerinin çoğu ayrıştırılacak ve muhtemelen çevrimiçi platformlar üzerinden bireysel olarak -ve yeni ve gelişmiş yollarla- sunulacaktır.
Kapitalizm dehası, kıtlık ve kaynak tahsisi sorunlarının çoğuna organik cevaplar üretme kabiliyetinde yatmaktadır. Piyasalar doğal olarak, en faydalı olduğu görüşlerini ödüllendirme ve işlevsiz davranışları cezalandırma eğilimindedir. Çok sayıda insanı davranışlarını fiyat sinyallerine göre ayarlamaya zorlamak devletlerin yapamayacağı geniş tabanlı sonuçlar ortaya çıkarabilir.
Günümüzün ısınan dünyasında, sera gazı emisyonlarını sınırlandırmak için etkili yollara ihtiyaç olduğu açıktır. Ancak iklim değişikliği gibi karmaşık bir sorun bile teknokratlara bırakılmamalıdır. Hepimizin vatandaş olarak ve piyasa katılımcısı olarak bu sürece dahil edilmesi gerekiyor. Kapitalizmin savunucularının, sistemi nasıl daha kapsayıcı hale getireceklerini kendilerinin bulması gerekiyor, böylece insanların desteğini bir kez daha talep edebilirler.
Harold James, Princeton, 6 Kasım 2019, Project Cyndicate
(Harold James, Princeton Üniversitesi'nde Tarih ve Uluslararası İlişkiler Profesörüdür ve Uluslararası Yönetişim Yenilik Merkezi'nde kıdemli bir çalışandır. Alman ekonomi tarihi ve küreselleşme uzmanıdır.)
Seçkin Deniz, 21.12.2019, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.