Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Londra Ekonomi Okulu Sağlık Politikası Bölümü doçenti Joan Costa-Font'a aittir ve Avrupa Birliği'nin Coronavirus-Covid-19 salgınına karşı yetersiz kaldığını tespit etmekte ve bu sorunun giderilmesi için 'Avrupa Sağlık vatandaşlığı'na ihtiyaç olduğunu değerlendirmektedir. Analistin, Avrupa Birliği'nin güven vermediğine dair "Bugün, insanlık sadece Covid-19'dan değil, aynı zamanda halkın güvensizliğinden dolayı da akut bir krizle karşı karşıya. Bir salgını yenmek için insanların bilimsel uzmanlara güvenmesi gerekir, vatandaşların kamu yetkililerine güvenmesi gerekir ve ülkelerin birbirlerine güvenmesi gerekir." şeklindeki cümlesi, Avrupa Birliği'nin yoksulluğa, eşitsizliğe ve sağlığın korunmasına yönelik temel politikalarının ve kurumsal işleyişinin iflas ettiğini göstermektedir. Alman Süddeutsche Zeitung, Korona krizinin Avrupa'da çatırdayan birlik duygusunu daha da belirgin hale getirdiği görüşünde: "Avrupa, aslında mutlu mesut yaşayan ama kötü hastalıkların felakete sürüklediği bir aile değildi. Daha çok ister istemez aynı yerde barınan kavgalı ev arkadaşları gibiler. Ancak artık bunu da beceremez haldeler. İtalya'da şu an giderek yükselen yarı yolda bırakılmışlık hissi bir ilk değil. Bu açıdan bakıldığında bu hissiyat, öncesinde finans krizi ve ardından mülteci kriziyle devam eden yalnız bırakılmışlık hissinin devamı niteliğinde." Türkiye, 'Türkiye'den İspanyol-İtalyan halkına sevgilerle' mesajıyla Covid-19 salgını karşısında ezilen ve çaresiz kalan İspanya ve İtalya'ya çok değerli sağlık ekipmanı (maske, tulum, yüz maskesi, göz maskesi ve dezenfektanlar) göndererek Avrupa Birliği'nin üyeleri için yapamadığını yapmıştır.
Seçkin Deniz, 03.04.2020
Europe’s failure to address Covid-19 shows the need for a European ‘health citizenship’
"Avrupa çapında bir halk sağlığı otoritesi, AB üye ülkeleri arasındaki toplu eylem sorunlarına karşı koymak için bir öncelik olmalıdır."
Covid-19 krizi sadece geçen yüzyılda yüksek gelirli ülkelerin uğradığı en önemli sağlık krizi değil, aynı zamanda küresel ekonomi için muazzam sonuçlar doğuran bir krizdir. Küreselleşmenin, serbest ticaret ve hareketlilik yoluyla faydalar sunmasına rağmen, her zamankinden daha fazla risk taşıdığını göstermektedir.
Krizin kesin sonuçları hala belirlenmemekle birlikte, en iyi durum senaryosunda bile paradigmanın değişeceğinden ve belki de küreselleşmenin zorluklarını ele almak için büyük olasılıkla devrilme noktasının gerekli olduğundan şüpheleniyoruz. Krizden çıkarılacak önemli bir ders, Avrupa'da bu zorlukların üstesinden gelmek için gereken işbirliği ve toplu eylemin, yetkileri bir Avrupa halk sağlığı otoritesine devretmeden gerçekleştirilemeyeceğidir.
Farklı tepkiler
Dünyanın örgütlenme biçiminin bu salgının yönetimi için felaket olduğu kanıtlanmıştır. Avrupa'da, her ülke farklı bir şekilde tepki gösterdi, belki de ulusal elitlerin farklı karakterlerini ortaya koydu. Almanya, ağır testlerle ölüm oranlarını düşük tutmayı başardı, ancak diğer Avrupa ülkelerinin tepki göstermesi çok daha yavaş oldu, ancak bazı hükümetler karşılaştıkları durum hakkında daha az açık görünüyor ve sadece virüs kapının önüne geldiğinde tepki gösteriyorlar.
Avusturya ve Polonya gibi bazı ülkeler, sınırlarını kapatarak yanıtlarında milliyetçi içgüdüler gösterdiler. Bu arada İspanya'da, ilgili uzmanlık bölgesel düzeyde bulunmasına ve kilitlenmeyi savunan bazı İspanyol bölgeleri açık kalmasına rağmen, olağanüstü hal ilanından sonra sağlık sorumluluklarının merkezileştirilmesini içeriyordu.
Buna karşılık, İtalya'da, Veneto ve Lombardiya bölgeleri karantina kurma ve yerleşikleri evde kalmaya teşvik etme konusunda erken hareket ediyordu. Lombardiya'da yerel sağlık yetkilileri , virüsün bulaşmasını yavaşlatmak amacıyla birkaç kasabayı karantinaya alarak ilk kümede güçlü koruma önlemleri oluşturdular. Almanya'da eyaletler virüsle mücadelede öncülük ederken, İngiltere Galler ve İskoçya ilk olarak okul kapanmaları gibi politika önlemlerini ilan ederek harekete geçti ve ardından bütün ülke onları izledi.
Bununla birlikte, çözümlerin mevcut kurumlarla işbirliği ve güven üzerine inşa edilmesi gerekmektedir. Bugün, insanlık sadece Covid-19'dan değil, aynı zamanda halkın güvensizliğinden dolayı da akut bir krizle karşı karşıya. Bir salgını yenmek için insanların bilimsel uzmanlara güvenmesi gerekir, vatandaşların kamu yetkililerine güvenmesi gerekir ve ülkelerin birbirlerine güvenmesi gerekir.
Avrupa'nın neredeyse var olmayan rolü
Maastricht antlaşması ile halk sağlığı, AB yeterliliğinin açık bir alanı olarak ilk kez tanıtılmıştır ve iç pazar düzenlemesi sağlık hizmetleri üzerinde önemli bir kısıt oluşturmaktadır. Avrupa sağlık yönetişimi, diğer federasyonlara çok benzeyen çok düzeyli bir sistemdir. Avrupa Birliği Antlaşması'nın 3. maddesine göre, Avrupa Topluluğu 'yüksek düzeyde sağlık korumasına' katkıda bulunacaktır. Sağlık hizmeti hakkı 'olumlu bir hak' olmasına rağmen, Avrupa Adalet Divanı bunu özgürlük ve ayrımcılık yasağı ilkesiyle bağlantılı bir 'olumsuz hak' olarak öngörmüştür.
Buna karşılık Avrupa Covid-19 krizine oldukça geç tepki verdi. Avrupa Komisyonu başkanı ancak Mart ayının ikinci haftasında AB'ye zorunlu olmayan tüm seyahatlerin 30 gün süreyle askıya alınması gerektiğini önerdi. Avrupa'nın göç krizini yönetememesinin yanı sıra, AB'nin kurumlarında, ulusal tepkilerin kolektif eylem sorunlarından etkilendiği alanlarda (örneğin, ülkeler yalnızca kendileri için acil bir maliyetle karşılaştıklarında tepki verirler) küresel krizler üzerinde daha etkin kontrol sahibi olmalarını sağlamak için çaresiz bir ihtiyaç olduğu ileri sürülebilir.
Avrupa halk sağlığı otoritesi
Günümüzde Avrupa vatandaşlığı, ortak bir Avrupa sağlık kartı ile bir Avrupa pasaportu kadar tanımlanmaktadır. Bununla birlikte, Avrupa'nın sağlık krizlerini yönetmedeki rolü mütevazı kalmıştır. Covid-19 krizi, halk sağlığının (küresel kamu risklerinin yönetimi) AB'nin daha proaktif olması gereken bir alan olduğunu vurgulamaktadır. Çeşitli üye devletler tarafından uygulanan milliyetçi ve hatta bencil politikalar göz önüne alındığında, Avrupa çapında bir halk sağlığı otoritesinin oluşturulması artık daha geniş reformların bir parçası olarak düşünülmesi gereken acil bir konu olarak görülmelidir. Avrupalı olmak, Avrupa sağlık vatandaşlığına sahip olmayı gerektirmelidir.
Alman Baden-Württemberg eyaletinin Fransız Alsace bölgesindeki hastalara sağladığı yardım, Covid-19 gibi sağlık krizlerinin küresel nitelikte olduğunu ve işbirliğinin ortadan kaldırılmasını gerektirdiğini göstermektedir. Bununla birlikte, bu işbirliği ve kolektif eylem, sağlık güçleri Avrupa düzeyine aktarılmadan uygulanamaz. Buna, yerel bilginin sağlık sistemlerinin yönetimi için temel olduğu kabulü eşlik etmelidir.
Covid-19 gibi krizler Avrupa'yı dünyanın geri kalanından farklı bir şekilde etkilemektedir ve üye devletler arasında işbirliği politikası çözümlerini sağlayabilecek bir otorite için açık bir vaka vardır. Tüm Avrupa ülkeleri Almanya'nın öne sürdüğü politika tepkisini uygulamış olsaydı, Avrupa muhtemelen çok daha az ölümle sonuçlanacaktı.
Sağlık hizmetlerinin sunumu merkeziyetçilikten uzaklaştırıldığında daha verimli olmasına rağmen (tercihler ve ihtiyaçlar heterojen olduğu için) küresel halk sağlığı krizleri merkezi olarak mümkün olan en üst düzeyde, yani AB kurumlarında ele alınmalıdır. Bir sonraki salgın sırasında bu dersi hatırlamalıyız.
Joan Costa-Font, 30 Mart 2020, Social Europe
(Joan Costa-Font Londra Ekonomi Okulu Sağlık Politikası Bölümü'nde doçenttir.)
Bu makale ilk olarak London School of Economics'in EUROPP blogunda yayınlandı; Social Europe'ın değil yazarın görüşünü yansıtmaktadır.
Seçkin Deniz, 03.04.2020, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.