Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Afrika politikalarını etkileyen, Washington merkezli Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü (IFPRI) Geliştirme Stratejisi ve Yönetişim Bölümü'nde kıdemli araştırma görevlisi ve IFPRI'nın Malawi'deki Ülke Stratejisi Destek Programı lideri Bob Baulch ve Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü (IFPRI) Geliştirme Stratejisi ve Yönetişim Bölümü'nde kıdemli araştırma görevlisi IFPRI Yönetişim teması yöneticisi Danielle Resnick'in ortak çalışmasıdır ve Malavi temelinde Afrika'daki seçimlere ve seçim sonuçlarına yapılan itirazlara odaklanmaktadır. Analiz'in bu türden olgulara yaklaşımının tarafsız olup olmadığına yönelik kesin bir kanaatin güç olduğu Afrika'da, bu tür uluslararası kurumların neden olduğu yönetsel ve yargısal kargaşalar, iç savaşlar, terör, artan yoksulluk ve sömürülen doğal kaynaklar temelinde izlendiğinde, hemen bütün Afrika ülkelerinde seçim sonuçlarının bir şeyi değiştirmeyeceğine inanan halkların seçimlere katılımının ve adaylara güveninin az olduğu bilinmektedir. Eski sömürgeciler ABD ve Avrupa'ya karşı yeni sömürgeciler Rusya ve Çin'in Afrika ülkelerinin bağımsız, tarafsız, halkın tercihini doğru bir şekilde yansıtan seçimlere izin vermediği açıktır. Türkiye'nin, paylaşmayı ve karşılıklı kazanmayı amaçlayan Afrika politikası, bu dört sömürgeci güce karşı en büyük avantajıdır... Ancak ne yazık ki Türkiye, aşağıdaki analize benzer, perspektif sağaltıcı ve sağlayıcı analizlerden yoksundur. Türkiye'nin, Afrika ülkelerini ve politikacılarını tanımak, doğru anlamak ve Afrika yararına yönlendirmek için çok kapsamlı ve derin yaklaşımlar sergileme zorunluluğu vardır ve bu çok zor değildir, Cumhurbaşkanlığı bünyesinde kurulacak bağımsız bir başkanlık, Afrika ülkelerindeki büyükelçiliklerle doğrudan sorumlu birimler vasıtası ile her ülkeye nüfuz etmeli ve bu konuda sayısız uzman yetiştirmelidir. Para ve psikolojik, sosyolojik ve medyatik destek Afrika politika araçlarının en önemlisidir. Türkiye dört soyguncu yapıya karşı Afrika'ya yardım elini daha büyük ve etkin bir şekilde uzatmalı, yüksek sesle konuşmalıdır. Gittikçe yaygınlaşan ve Temmuz-Ağustos aylarında daha da etkili olması muhtemel Covid-19 salgınına karşı Türkiye, benzersiz bir bağ kurarak Afrika'yı derin yalnızlıktan kurtarmalı ve Çin'in sinsi ellerine düşmekten korumalıdır.
Seçkin Deniz, 05.04.2020
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, Afrika politikalarını etkileyen, Washington merkezli Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü (IFPRI) Geliştirme Stratejisi ve Yönetişim Bölümü'nde kıdemli araştırma görevlisi ve IFPRI'nın Malawi'deki Ülke Stratejisi Destek Programı lideri Bob Baulch ve Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü (IFPRI) Geliştirme Stratejisi ve Yönetişim Bölümü'nde kıdemli araştırma görevlisi IFPRI Yönetişim teması yöneticisi Danielle Resnick'in ortak çalışmasıdır ve Malavi temelinde Afrika'daki seçimlere ve seçim sonuçlarına yapılan itirazlara odaklanmaktadır. Analiz'in bu türden olgulara yaklaşımının tarafsız olup olmadığına yönelik kesin bir kanaatin güç olduğu Afrika'da, bu tür uluslararası kurumların neden olduğu yönetsel ve yargısal kargaşalar, iç savaşlar, terör, artan yoksulluk ve sömürülen doğal kaynaklar temelinde izlendiğinde, hemen bütün Afrika ülkelerinde seçim sonuçlarının bir şeyi değiştirmeyeceğine inanan halkların seçimlere katılımının ve adaylara güveninin az olduğu bilinmektedir. Eski sömürgeciler ABD ve Avrupa'ya karşı yeni sömürgeciler Rusya ve Çin'in Afrika ülkelerinin bağımsız, tarafsız, halkın tercihini doğru bir şekilde yansıtan seçimlere izin vermediği açıktır. Türkiye'nin, paylaşmayı ve karşılıklı kazanmayı amaçlayan Afrika politikası, bu dört sömürgeci güce karşı en büyük avantajıdır... Ancak ne yazık ki Türkiye, aşağıdaki analize benzer, perspektif sağaltıcı ve sağlayıcı analizlerden yoksundur. Türkiye'nin, Afrika ülkelerini ve politikacılarını tanımak, doğru anlamak ve Afrika yararına yönlendirmek için çok kapsamlı ve derin yaklaşımlar sergileme zorunluluğu vardır ve bu çok zor değildir, Cumhurbaşkanlığı bünyesinde kurulacak bağımsız bir başkanlık, Afrika ülkelerindeki büyükelçiliklerle doğrudan sorumlu birimler vasıtası ile her ülkeye nüfuz etmeli ve bu konuda sayısız uzman yetiştirmelidir. Para ve psikolojik, sosyolojik ve medyatik destek Afrika politika araçlarının en önemlisidir. Türkiye dört soyguncu yapıya karşı Afrika'ya yardım elini daha büyük ve etkin bir şekilde uzatmalı, yüksek sesle konuşmalıdır. Gittikçe yaygınlaşan ve Temmuz-Ağustos aylarında daha da etkili olması muhtemel Covid-19 salgınına karşı Türkiye, benzersiz bir bağ kurarak Afrika'yı derin yalnızlıktan kurtarmalı ve Çin'in sinsi ellerine düşmekten korumalıdır.
Seçkin Deniz, 05.04.2020
Africa’s Litigated Democracy
Afrika muhalefet partilerinin seçimleri kaybettiklerinde giderek mahkemelere yönelmeleri, yargı bağımsızlığı algılarının iyileşmekte olduğunu gösteriyor. Ancak mahkemelere sık yapılan başvurular, seçim sürecine olan güveni zayıflatabilir ve temel demokratik mekanizmaların düzgün işlemediğini gösterir."
Malavi Yüksek Mahkemesi, 12 Şubat'ta ülkenin Mayıs 2019 cumhurbaşkanlığı seçimlerini geçersiz kılan asıl kararını onadı ve seçimlerin 150 gün içinde yeniden yapılması gerektiğine karar verdi. Böylece Malavi, 2017'de Kenya'dan sonra, cumhurbaşkanlığı seçimi mahkemeler tarafından iptal edilen ikinci Afrika ülkesi oldu. Ancak, Yüksek Mahkemenin kararı dünyanın en yoksul ülkelerinden birinde ümit verici bir yargı bağımsızlığına işaret etmesine rağmen, Kenya'nın deneyimi, tekrarlanacak olan seçimlerin kırılgan demokrasilere olan inancını geri getirmeyebileceğini düşündürmektedir.
Malawi'nin tek turlu cumhurbaşkanlığı seçimi esasen görevdeki Peter Mutharika'nın % 38,6 oyla kazandığı üç adaylı bir yarıştı. Sonuçta, protestolar ve muhalefetin yol açtığı dokuz süren dava da sonuçlandı ve sonuçları değiştirmek için kullanılan Tipp-Ex düzeltme sıvısı da dahil olmak üzere seçimde büyük usulsüzlükler olduğu iddia edildi.
Yüksek Mahkeme'nin seçimi iptal etmesi birçok gözlemciyi şaşırttı. 2016'dan bu yana Nijerya, Madagaskar, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Zambiya'daki muhalefet partileri, usulsüzlük iddiaları nedeniyle mahkemelerde seçim sonuçlarına itiraz ettiler. Ve Afrika'nın en iyi konsolide demokrasilerinden biri olan Botswana'da bile, eski Başkan Ian Khama görevdeki Botsvana Demokrat Partisi'ni iktidara taşıyan 2019 seçimlerinin iptali için yüksek mahkemede dava açtı. Ancak tüm bu davalarda, mahkemeler seçim sonuçlarını onamıştır.
Buna karşılık, Kenya Yüksek Mahkemesi ülkenin Ağustos 2017 cumhurbaşkanlığı seçimini geçersiz kıldı ve muhalefet lideri Raila Odinga, görevdeki Uhuru Kenyatta lehine elektronik oylama sistemine müdahale edildiğini ve seçimlerin hileli olduğunu iddia ettikten sonra yeni bir seçim istedi. Kenya ve Malavi seçimlerinde farklı usulsüzlükler olmasına rağmen, iki vakanın karşılaştırılması diğer genç Afrika demokrasileri için dört yararlı ders sunmaktadır.
İlk olarak, iptal edilen seçimlerin sürekli belirsizlik ve kutuplaşmadan kaçınmak için nispeten hızlı bir şekilde tekrarlanması gerekirken, seçim sürecindeki zayıflıkları değerlendirmek ve etkili bir şekilde ele almak için de yeterli zaman olmalıdır. Bu, halk ve adaylar arasında güveni yeniden oluşturmak için gereklidir. Örneğin 2017 Kenya seçim kararında sadece 60 gün içinde yeni bir oylama yapılmasını istendi; Odinga ve Ulusal Süper İttifakı nihayetinde seçimi boykot etmeye karar verdiler, çünkü ülkenin Bağımsız Seçim ve Sınırlar Komisyonu'nun zamanında yeterince düzeltilemeyeceğine inanıyorlardı.
Malavi'nin 150 günlük bir fırsatı olmasına rağmen, hükümetin hem halkın yeniden çalıştırılmasına olan güvenini hem de kazananın meşruiyetini artırmak için seçim komisyonunun kapasitesini artırması gerekiyor. Ayrıca, ikinci döneminin başlamasının protestolar ve zaferinin geçerliliğine yönelik zorluklar ile ne ölçüde gölgelendiğini göz önüne alırsak, Mutharika bu tür çabaları desteklemeye teşvik edilmelidir.
İkincisi, Malavi Yüksek Mahkemesi yeni seçimin% 50 artı bir çoğunluk sistemi altında yapılmasını tavsiye etti. Ancak böyle bir eşik, partiler arasında daha fazla koalisyon inşasına, liderleri yeni seçim bölgelerini harekete geçirmeye zorlasa ve kazanan adaylara çoğulculuk sistemine göre daha fazla meşruiyet kazandırsa da, seçim sahtekarlığı sorununu ele almaz. Gerçekten de, Kenya'nın 2017 davası, Kenyatta'nın % 50 artı bir sistemde yeterli oy almadığı iddiasıyla tetiklendi. Madagaskar ve Zambiya'da sonuçları için itiraz edilen seçimler de bu sistem altında gerçekleşti. Malavi Seçim Komisyonu'nun (MEC) Mayıs 2019 seçim yolsuzluklarının merkezinde zayıf bir denetim olması,
daha sonra seçim sisteminin yeniden çalıştırılması için değiştirilmesi, zaten aşırı gerilmiş olan bu organ üzerindeki oyların doğru şekilde hesaplanması için baskıyı artırıyor.
Üçüncü olarak, Afrika seçimlerinin maliyeti yüksektir - Kenya, iki 2017 cumhurbaşkanlığı yarışmalarına yaklaşık yarım milyar dolar harcadı; Sahra altı Afrika'daki seçimler için uluslararası demokrasi yardımı son on yılda 223 $ 'dan 58 milyon $' a düştü. Malavi hükümeti MEC'in talep ettiği Mayıs 2019 seçimleri için 42,5 milyon $ ayırdı, bağışçılar, Komisyon'u desteklemek için Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı sepet fonuna sadece 1 milyon dolar yatırım yaptı. Geçtiğimiz hafta hükümet Malavi’nin cumhurbaşkanlığı seçimlerinin yeniden yapılması için ilk kez 19 Mayıs’ta 39.6 milyon dolar tahsis ettiğini açıkladı. Yeniden seçim için dış destek düzeyi hala bilinmiyor.
Kendi adına, Malavi ve Afrika'nın başka yerlerindeki bağışçılar, seçim yıllarında şişen ancak seçim komisyonlarının kurumsal güçlenmeden en fazla yararlanacağı kritik ara dönemde azalan epizodik demokrasi yardımı sağlama eğilimindedir. Bu nedenle bağışçılar bu organları desteklemek için daha tutarlı müdahaleler düşünmelidir.
Son olarak, seçim tekrarları siyasi kutuplaşmayı şiddetlendirebilir. Muhalefet boykotuna rağmen, Ekim 2017'de Kenya'nın tekrarlanan başkanlık seçimleri şiddetle gölgelendi. Benzer şekilde Malavi, Mayıs 2019 seçimlerinden ve aynı derecede tartışmalı 2014 seçimlerinden önce şiddetin artmasına neden oldu. Malavi makamları, bu yılki seçimlerden önce, özellikle de muhalefet desteğinin (Kenya'da olduğu gibi) daha fazla olduğu kentsel alanlarda, bir başka huzursuzluk artışından kaçınmaya çalışmalıdır.
Afrika muhalefet partilerinin seçimleri kaybettiklerinde giderek mahkemelere yönelmeleri, yargı bağımsızlığı algılarının iyileşmekte olduğunu gösteriyor. Kongo, Gabon veya Kamerun gibi yürütme gücünün kısıtlanmadığı ülkelerde bu gerçekleşmez. Aslında, Malawi'nin yürütmesinin yargı tarafından kısıtlanması, Yüksek Mahkemenin o zamanki başkan Joyce Banda'nın seçim sonuçlarını geçersiz kılma girişiminin anayasaya aykırı olduğuna karar vermesi de dahil olmak üzere, yönetim üzerinde 2014 yılında da olduğu gibi birden fazla kez şaşırtıcı derecede güçlü olmuştur .
Ancak mahkemelere sık yapılan başvurular, seçim sürecine duyulan güveni zayıflatabilir ve temel demokratik mekanizmaların düzgün işlemediğini ve potansiyel olarak seçmen katılımını azaltacağını gösterir. Malavi şu anda altı çok partili seçim yapmasına rağmen, vatandaşlarının onlara verdiği şaşırtıcı bir şekilde Afrika'nın en düşükleri arasında. Ülke tekrar oy vermeye hazırlanırken, seçim sürecine olan inancın geri kazanılması kritik önem taşıyacaktır.
Bob Baulch, Danielle Resnick, Lilongwe, Washington DC, 27 Şubat 2020, Project Syndicate
(Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü'nün Geliştirme Stratejisi ve Yönetişim Bölümü'nde kıdemli araştırma görevlisi olan Bob Baulch, IFPRI'nın Malawi'deki Ülke Stratejisi Destek Programı'na liderlik ediyor. Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü'nün Geliştirme Stratejisi ve Yönetişim Bölümü'nde kıdemli bir araştırma görevlisi olan Danielle Resnick, IFPRI'nin Yönetişim temasını yönetmektedir.)
Seçkin Deniz, 05.04.2020, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
Sonsuz Ark'tan
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark Manifestosu'na aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.