Sonsuz Ark'ın Notu:
Toward a Peaceful Order in the Horn of Africa
Etiyopya federal hükümeti tarafından üstlenilen operasyonlar, Tigrayan halkını Tigray Halk Kurtuluş Cephesi'nin (Tigray People’s Liberation Front-TPLF) onlarca yıldır yürüttüğü kötü yönetimden kurtardı. Bu, Etiyopya’nın geleceği ve Afrika Boynuzu ve ötesindeki rolü hakkında yeni umutların yanı sıra endişeleri de körükledi.
Umutlar, yozlaşmış ve diktatörleşmiş TPLF'nin - iyilik için - ortadan kaldırılmasından kaynaklanıyor. Etiyopyalılar artık etnik şovenizme değil, birlik, eşitlik, özgürlük ve demokrasiye dayalı bir gelecek hayal edebilirler. Dahası, Afrika Boynuzu boyunca devletler arası ilişkileri zehirleyen etnik bölünmenin kaynağı artık aşıldı.
Ancak TPLF'nin etkisizleştirilmesinin uluslararası toplumda tedirginliğe yol açtığını inkar edemem. Tigray'deki etnik profilleme ve insani yardımın önündeki engellerle ilgili endişeler çok. Hükümetim bu endişeleri gidermeye ve yok etmeye kararlı.
Bu yüzden, Thomas Jefferson'dan ödünç alırsak, "insanlığın görüşlerine saygılı bir saygı" beni, hükümetimin neden Tigray'de barışı sağlamak için harekete geçtiğini, orada acıyı nasıl hafiflettiğimizi ve çabalarımızın neden desteklendiğini açıklamaya zorluyor - umarım, uluslararası toplum - bunlar, Tigray'de ve Büyük Boynuz'da olanlar da dahil olmak üzere bütün ülkemin insanlarına fayda sağlayacak.
Geçen sonbaharda TPLF'nin yaptığı gibi, hiçbir hükümet askerlerinin ve masum sivillerin onlarca kez pusuya düşürülmesine ve öldürülmesine müsamaha gösteremez. Ne de olsa başbakan ve ulusal silahlı kuvvetlerin başkomutanı olarak birincil görevim Etiyopya'yı ve halkını iç ve dış düşmanlardan korumaktır.
Tigray'deki operasyonlarımız barışı ve düzeni hızlı bir şekilde yeniden sağlamak için tasarlandı. Bunu da başardık, ancak en iyi şekilde çabalamamıza rağmen meydana gelen acılar ve ölümler hem şahsım hem de yurt içi ve yurt dışındaki tüm barışsever insanlar için büyük sıkıntılara neden oldu.
Tigray'de ve ülke çapında acıları sona erdirmek artık en yüksek önceliğim. Bu nedenle Birleşmiş Milletler ve uluslararası yardım kuruluşlarını, Tigray'de ihtiyacı olan herkese etkili bir yardım sunabilmemiz için hükümetimle birlikte çalışmaya çağırıyorum.
Bu arada Tigray'deki vatandaşlarımıza ve çevre illerdeki ihtiyaç sahiplerine gerekli malzemeleri ulaştırmak, insan haklarına saygı duyulmasını ve normal hayatların yeniden tesis edilmesini sağlamak için gece gündüz çalışıyoruz. Başarılı olmak için birçok zorluğun üstesinden gelinmesi gerekir. Örneğin, TPLF tarafından kasıtlı olarak imha edilen iletişim hatlarını yeniden bağlamak, insani yardım ulaştırma kapasitemizi test ediyor. Bu yeniden yapılanma çalışmasında, uluslararası toplum muazzam bir yardım sağlayabilir.
Benim hükümetim de Tigray'de kendini barışa adamış toplum liderlerine yardım etmeye hazır. Nitekim onlara zaten ulaşıyoruz.
Uluslararası toplum TPLF'nin ne olduğunu anladı. Pek çoğu, etnik temelli şiddeti kınadı. Ne yazık ki, bazıları TPLF'nin yaptığı işkencelere, kaybolmalara ve yargısız infazlara göz yummaya hazırdı. TPLF olmadan, Etiyopya'nın 1990'larda Yugoslavya'da olduğu gibi etnik çizgiler arasında parçalanma riskiyle karşı karşıya olduğu söylendi. Tartışmaya göre Etiyopya’nın çöküşü Afrika Boynuzu boyunca kaosa yol açacaktı.
Sağduyu bize etnik bölünmeye dayalı bir rejimin uzun süre dayanamayacağını söylüyor; ancak, söylendiği gibi, sağduyu her zaman ortak değildir. Neyse ki, insan toplumları ırksal, etnik ve dini şiddete ancak bu kadar uzun süre tahammül edebilir.
TPLF'ninde içinde bulunduğu, iktidardaki Etiyopya Halkının Devrimci Demokratik Cephesi'nin lideri olarak Nisan 2018'de seçilmeme kadar geçen yaklaşık beş yıl içinde, rejime yönelik popüler meydan okumalar arttı. TPLF olağan vahşeti ile karşılık verdi. 2018 seçimleri ülkeyi yeni ve kapsayıcı bir yöne taşıdı. Şu anda yönettiğim siyasi parti, Etiyopya'da ırk, din veya etnik kökene dayalı olmayan ilk parti.
TPLF’nin bölgesel politikası, yerel böl ve yönet stratejisinin kaba bir uzantısıydı. Örneğin TPLF Etiyopya, Eritre'ye karşı, istikrarsız komşu ülkelerin topraklarından vekalet savaşları düzenledi ve kırılganlıkları sağlamlaştıran bir dışlama ve toplumla ilişkisini kesme politikası benimsedi.
TPLF'den arınmış bir Etiyopya, barışı ve kapsayıcı kalkınmayı destekleyecektir. İçsel olarak, 'Yeni Etiyopya'mız, Tigray'ın acı çeken insanları da dahil olmak üzere tüm kurucu gruplarımız arasında eşitliğe dayanacaktır. Dışarıdan, ulusal çıkarlarımızın komşularımızınkilerle ayrılmaz bir şekilde bağlantılı olduğunu kabul edecek şekilde hareket edeceğiz.
Eritre ile 2018'de imzalanan barış anlaşması, Etiyopya'nın yapabileceklerinin ve yapmaya istekli olduğunun canlı bir örneğidir. Bu anlaşma, yirmi yıllık şiddetli bir çıkmaza son verdi ve Eritre'nin Boynuz'la ve küresel toplumla yeniden bütünleşmesine izin verdi. En önemlisi, vatandaşları ve benim ülkemin sınırlarında ikamet edenler, artık üzerlerinde savaşın gölgesi olmadan yaşayabilirler.
Benim hükümetim de Etiyopya’nın diğer komşularımızla ilişkilerini sıfırlamaya çalıştı. 2019'da Sudan'da yaşanan siyasi krizin ardından Etiyopya, o ülkeyi iç savaşın eşiğinden döndürmede etkili oldu ve siviller ve askeri temsilcilerden oluşan bir geçiş hükümeti kurulmasına yardımcı oldu. Benzer şekilde, Etiyopya’nın Somali’deki istikrar sağlayıcı rolü rakipsizdir ve Güney Sudan’a istikrar getirme çabalarımız kesintisiz sürüyor.
Etiyopya’nın mevcut dış politikası, daha yakın bölgesel entegrasyonun herkese fayda sağladığı inancına dayanıyor. Afrika Kıtası Serbest Ticaret Bölgesini faaliyete geçirme çabalarımız bunun önemli bir parçasıdır.
Daha somut olarak, sadece birkaç hafta önce, Kenya ve Etiyopya arasındaki sınır ötesi ticaretin önündeki fiziksel engelleri ortadan kaldıran bir proje olan Addis Ababa-Nairobi-Mombasa Koridorunu birbirine bağlayan bir otoyolun açılışını yaptık. Aynı şekilde, Addis Ababa'dan Eritre limanına, Assab'a giden yol, uluslararası ticaret için bir nakliye arteri olarak rehabilite ediliyor.
Ayrıca, özel sektör ile ortaklaşa, Etiyopya'yı Cibuti ve Assab limanlarına bağlamak için (şu anda rehabilite edilen eski yolun yerini almak üzere) yeni otoyollar planlanıyor; bu, daha sonra Güney Sudan'ın başkenti Juba ile bağlantılı olacak ve bu fakirleşmiş, denize kıyısı olmayan ülkeye ticaret için uygun bir çıkış sağlayacak.
Liman ve lojistik, sanayi parkları ve potas madenciliğinde ortak projeler de geliştirilmektedir.
Ve Büyük Etiyopya Rönesans Barajı tamamlandığında, tüm komşularımızın desteğini alacağına ve Doğu Afrika'daki herkes için benzeri görülmemiş fırsatlar sunacağına dair derin umudum var.
Yalnızca insani davranış normlarına bağlı bir hükümete sahip barış içinde bir Etiyopya, Afrika Boynuzu ve ötesinde yapıcı bir rol oynayabilir. Bu sözü yerine getirmek için komşularımızla ve uluslararası toplumla birlikte çalışmaya kararlıyız.
Abiy Ahmed, Addis Ababa, 6 Şubat 2021, Project Syndicate
(Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti Başbakanı Abiy Ahmed, 2019'da Nobel Barış Ödülü'nü aldı.)
Seçkin Deniz, 25.02.2021, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.