THE ‘HYBRID ARMED ACTORS’ PARADOX: A NECESSARY COMPROMISE?
War On The Rocks Editörü'nün Notu: Bu, Orta Doğu'daki hibrit silahlı oyuncularla ilgili bir dizinin ilk makalesidir. Dizinin konsepti, aynı konudaki bir Chatham House projesinden ortaya çıkmıştır.
20 Eylül 2020'de ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Irak Başbakanı Mustafa el-Kadhimi'yi bir tehdit iletmek için aradı: Irak hükümeti ABD büyükelçiliğine roket fırlatan milisleri engellemeyecekse, Washington'un Bağdat'tan büyükelçisini ve diplomatik temsilciliğini geri çekmekten başka çaresi kalmayacaktı. Kadhimi, aylar önce Washington'u ziyaret etmiş ve Başkan Donald Trump, Pompeo ve çoğu Kadhimi'yi 2003'ten bu yana en Amerikan yanlısı başbakan olarak gören diğer üst düzey Beyaz Saray yetkilileriyle görüşmüştü.
Kadhimi de 2020 yazında resmi binasının ön kapısına savaşçı göndererek onu doğrudan tehdit eden bu tür silahlı grupların artık ortadan kalkması gerektiğini düşünüyor. Bu gruplar aynı zamanda başbakanı Amerikan yanlısı olarak görüyor. Daha sonra, 9 Ocak 2021'de, ABD Hazinesi, Irak Dışişleri Bakanlığı'na "şaşkınlığını" ve hoşnutsuzluğunu ifade etmek için Halk Seferberlik Güçlerine (PMF-Haşdi-Şabi; el-hashd al-shaabi) başkanlık eden Iraklı hükümet yetkilisi Faleh al-Fayadh'a yaptırımları onayladı.
Washington ile Kadhimi arasındaki güçlü ilişkiye ve milislerle ilgili paylaşılan endişelerine rağmen, 2003 yılından bu yana ABD ilk kez, dünyadaki en büyük elçiliğini boşaltmakla tehdit etti. Saddam'ı devirdikten sonra diplomatik ilişkileri yeniden başlattığından beri ilk kez, Irak'ı haydut bir devlet olarak tanımakla tehdit etti; tüm bunlar Washington'un Bağdat'taki hükümetin yürütme liderliğiyle en iyi ilişkilere sahip olduğu bir dönemde gerçekleşti. Bu tuhaf paradoks, hem Irak devletine hem de bu silahlı gruplarda iktidarın doğasına dair bir fikir veriyor.
Trump yönetimi, zamanının büyük bir bölümünde, Irak'taki İran etkisinin ana kanalı ve Irak devletini yeniden inşa etmenin önündeki temel engel olarak Ketaeb Hizbullah'a odaklandı. İki tarafın anlaşmazlığı derinleşti. El Kaem, Irak ve Suriye El Bukamal gibi bölgelerde bu grup Amerikan çıkarlarına karşı mücadeleye girdiler.
Amerika Birleşik Devletleri daha sonra 2019'da bir bombardıman saldırısı gerçekleştirdi. Ketaeb Hizbullah ve bağlı kuruluşları, bu saldırılara, Bağdat'ın kalbinde Irak hükümetinin ve yabancı temsilcilerin çoğunu barındıran güvenli bir bölge olan Yeşil Bölge'ye saldırarak ve sonunda Amerikan büyükelçiliğini kuşatarak karşılık verdi. Ayrıca, Ketaeb Hizbullah'ı da içeren PMF'ye liderlik eden İran Generali Kasım Süleymani ve Ebu Mehdi el-Muhandis'in öldürülmesi nedeniyle ABD ve müttefiklerine karşı intikam almak isteyen sözde direniş gruplarının çoğalmasına yardımcı oldu.
Bu gruplar, Yeşil Bölgeye füzelerin fırlatılmasından sorumludur. Üst düzey ABD yetkililerine göre, Irak'taki mevcut istikrarsızlığı gidermenin anahtarı, bir tıp doktorunun kanserli bir tümörü ortadan kaldırdığı gibi Ketaeb Hizbullah'ı ortadan kaldırmaktır. Bu, Ketaeb Hizbullah'ı bombalamak, tecrit etmek ve baltalamak yoluyla yapılabilir. Bu yapıldığında, -teorik olarak devam ediyor- Irak hükümeti istikrar için bir rota çizebilir.
Ancak Ketaeb Hizbullah, güvenlik sektöründen izole edilebilen ve uzaklaştırılabilen bir grup savaşçıdan daha fazlasıdır. Aynı şekilde, tipik bir devlet dışı aktörden daha fazlasıdır. Irak siyasetinde metastaz yapmıştır. Ketaeb Hizbullah, PMF'ye bağlı silahlı gruplardan oluşan öncü bir ağdır. Ancak ağ aynı zamanda yerel ve federal hükümetteki politikacıları, hükümet bürokrasisindeki memurları, işadamlarını, dini yetkilileri ve hatta sivil toplum ve insani yardım kuruluşlarını da içeriyor. Bu ağ Irak devletinde yerleşiktir öyle ki askeri saldırılar, yaptırımlar ve tecrit stratejileri şimdiye kadar onu köklerinden sarsmayı başaramadı.
Bu hikaye diğerlerinden farklı değil. Orta Doğu'da ve Kuzey Afrika'da, görünüşte artan sayıda silahlı grup, tipik bir devlet dışı aktörden daha fazla şey ifade etmektedir. Lübnan Hizbullahı veya Irak'taki PMF gibi gruplar, topluluklar üzerinde kamu yetkisi elde ediyor, resmi ekonomilerde sofistike ekonomik ağlar işletiyor ve hatta yerel ve ulusal seçimlerde kamu görevi yürütüyorlar. Ancak resmi unvanlarına ve üniformalarına rağmen bu gruplar aynı zamanda düzensiz milisler gibi görev yapıyorlar. Hükümetten bağımsız güçlere komuta etme yetenekleri, hesaplanamayan ekonomik güçleri ve enformel sosyal sermayeleri zaman zaman hükümet otoritesi ve kontrolü ile rekabet ediyor. Öyleyse, analistler ve yetkililer bu grupları nasıl anlamalıdır?
Bir Kavram Arayışı
Bazı politika araştırmacıları, Irak'taki PMF, Lübnan'daki Hizbullah, Yemen'deki Husiler veya Suriye'deki Ulusal Savunma Kuvvetleri gibi grupları tanımlamak için "melez-hibrit aktör" kelimesine döndüler. Bu melez silahlı aktörlerin, sınırlı alanlarda faaliyet gösteren yerel savaş ağaları ya da siyasi sistemleri çökertmek için savaşan IŞİD gibi isyancılar ya da siyasi bir yetkisi olmayan ekonomik işletmeleri yürüten suç örgütleri olmadığını iddia ediyorlar. Bunun yerine, bazen fiili devlet aktörleri gibi görünüyorlar. Ancak, en önemlisi, tamamen devlet aktörleri değiller çünkü tamamen resmi hükümetin emri altında değiller. Görünüşe göre bazen hükümetle çalışıyorlar ve bazen de ona karşı rekabet ediyorlar, bu da onları "melez" yapıyor.
Ancak "melez aktör" kendi analitik sınırlamalarına sahiptir. Toby Dodge'un belirttiği gibi, bu örgütlerin hem devlet hem de devlet dışı alanlarda faaliyet gösterdiklerini kabul etmek, resmi devletin toplumun geri kalanından ayrılmasını kabul eden bir uzlaşma anlamına gelir. Bu terimi kullanan araştırmacılar, - uluslararası Westfalyan normların rehberliğinde - devlet iktidarının tanıdık resmi hükümet kurumlarında bulunması gerektiğini kabul eden Batılı politika yapıcıların bu zihniyetini kabul ediyorlar ve öyle olmadığı zaman da o şey melez oluyor. Ancak Orta Doğu'da iki alan - devlet ve devlet dışı - o kadar düzgün bir şekilde birbirinden ayrılmamış durumdadır. Devlet gücü ve resmi hükümet her zaman aynı şey olmayabilir. Melezlik, durum ve durum dışı ikiliye meydan okumak, ancak yeniden tanımlamak için bir engel olarak kullanılmıştır. Hala bu ikilinin varlığı kabul ediliyor.
Yine de devlet, resmi bir bakanlıkta veya bir parlamentoda olduğu gibi yalnızca dış politika yapıcının bakmayı düşündüğü yerde bulunmaz. Farklı noktalarda devlet gücünden yararlanan çok sayıda aktörün arasında bulunabilir. Bu aktörlerin çoğu Ketaeb Hizbullah gibi uzak milisler gibi görünebilir, ancak yine de devlet ağlarına bağlılar. Irak'ta bu, ABD'nin başbakanla güçlü ilişkileri olmasına rağmen neden ülkeyle ilişkilerini kesmekle tehdit etmeye devam ettiğini açıklamaya yardımcı oluyor. Parçalanmış devlet yalnızca başbakanın ofisinde değil. Bunun yerine, PMF gibi aktörler hem devlet ağına derinlemesine yerleşmiş durumdalar ve çoğu zaman Westfalyan (*) devlet idealine daha çok benzeyen aktörlerle aynı faaliyetleri uyguluyorlar.
PMF Devleti Ne Hale Getirir?
PMF (Haşdi Şabi), genel olarak, Irak güvenlik güçlerinin parçalanmasından sonra IŞİD'in yükselişine karşı devleti savunmak için 2014'te ortaya çıkan 50 kadar silahlı grubun çatı örgütü olarak tanımlanıyor. Ancak PMF, tipik "devlet dışı aktörden" daha fazlasıdır. IŞİD'in aksine, PMF yeni bir devlet peşinde koşan isyancı bir grup değil. Sadece kâr peşinde koşan ve öncelikle ekonomik faaliyetlerde bulunan bir suç örgütü de değildir. Dahası, yerel yönetim yapılarını takip eden yerel bir savaş ağası da değildir. PMF liderliği sadece devletin bir parçası olduğunu iddia etmekle kalmıyor, aynı zamanda 2003 sonrası siyasi sistemi ve devleti, ister isyancı gruplardan olsun, ister daha yakın zamanlarda, yozlaşmış siyasi sisteme son verilmesi çağrısında bulunan halk ayaklanmalarından kaynaklanan tehditlerden koruduğunu iddia ediyor.
Başlangıcından bu yana, PMF yasal statüye değer veriyor. Haziran 2014'te Büyük Ayetullah Ali el-Sistani’nin dikkatle açıkladığı fetvası, gönüllülerin IŞİD ile savaşmak için devlet güçlerine katılmaları çağrısında bulunmuştu. Dönemin Başbakanı Nuri el-Maliki, Başbakanlığın ulusal güvenlik konseyinin bünyesinde askeri bir kurum olarak PMF komisyonunu kurdu. Yıllar boyunca, PMF liderleri, Irak’ın hükümet kurumları üzerinde daha da fazla yasal tanınma ve etki elde etmenin yollarını aradılar. Kasım 2016'da Irak parlamentosu, PMF'yi "Irak silahlı kuvvetlerinin bir parçası ve başkomutanla bağlantılı bağımsız bir askeri oluşum" olarak tanıyan bir yasayı kabul etti. Bu yasa yalnızca iki sayfa uzunluğundaydı ve önemli bir belirsizlik içeriyordu. Yani, "bağımsız"ın kullanımı kasıtlıydı ve PMF'nin devlet tarafından tanınmasına, ancak resmi hükümetin merkezi komuta yapısının dışında çalışmasına izin veriyordu.
PMF, bazen resmi bir devlet gibi bile görünüyor. Askeri oluşumu tugay numaralarına göre düzenlenmiştir. Savaşçıları komisyonla bağlantılı resmi üniforma giyiyor. Komisyon, kendi askeri adalet ve disiplin sistemini yönetiyor ve üyelerine normal silahlı kuvvetlerin hak ve menfaatlerini veren ayrı bir yasa için lobi yapıyor.
PMF grupları aynı zamanda resmi bir devlet gibi hareket ediyorlar. Ülke çapında, vatandaşlara ve işletmelere resmi federal kontrol noktaları aracılığıyla erişim sağlayan resmi mektuplar yayınlıyorlar. Hem PMF'yi destekleyen hem de eleştiren birçok Iraklı, yazara, herhangi bir yasal veya bürokratik sorunla karşılaştıklarında yerel hükümet yetkililerine gitmediklerini söylediler. Bunun yerine, hükümet bürokrasilerini o hükümetlerde oturan yetkililerden daha hızlı ve daha iyi idare edebilen PMF liderlerine doğrudan gidiyorlar.
Politika yapıcılar, bir devlet gibi görünmelerine ve hareket etmelerine rağmen, PMF'yi Irak devletinden ayrı görüyorlar. Konuyla ilgili birçok toplantıda, merkezi komuta yapısının ve resmi hükümete karşı hesap verme sorumluluğunun olmamasının PMF'nin devlet dışında olduğu anlamına geldiğini iddia ettiler. Devlet dışı bir aktörün standart tanımı, “askeri operasyonları gerçekleştirdiği devlet veya devletlerden farklı olan ve onların kontrolü altında faaliyet göstermeyen ve siyasi, dini ve / veya askeri hedefleri olan herhangi bir silahlı gruptur."
PMF, başbakanlık ofisinin kontrolünden farklı olduğu için, devlet dışı bir aktör olarak görülüyor. Dahası, güvenlik sektörü reform programları, sorumlu merkezi komuta ile olan uzaklığı nedeniyle genellikle PMF'yi içermiyor. Kanseri ortadan kaldırmayı savunan Amerikalı politika yapıcılar, PMF'yi IŞİD gibi bir dereceye kadar devletten ayrı görüyorlar. Bununla birlikte, güvenlik, siyaset ve ekonomide, PMF, Westfalyan idealize komuta yapısına bağlı olmasa bile, Irak devletinin bir aktörüdür.
PMF, Irak Devlet Siyasetinde Rekabete Giriyor
PMF grupları, Irak devletindeki diğer partilerle aynı siyasi rolü oynuyor. 2018 seçimlerinde Fateh koalisyonu olarak seçimlere katıldılar ve kendisinin de PMF ile bağlantılı tugayları ve savaşçıları olan Mukteda el-Sadr’ın Sairoon İttifakı'nın ardından ikinci oldular.
Seçimden sonra, PMF grupları bakanlıkları paylaşmak için bütün büyük siyasi partilerle bir araya geldiler. 2016'dan bu yana, Irak'taki teknokratik hareket, partilerin çoğunun artık temsilcilerini doğrudan bakan olmaya göndermemesi, bunun yerine işbirliği yapabilecekleri zayıf bağımsız bakanları seçmeleri anlamına geliyor. Başbakan Mustafa el Kadhimi’nin yeni kabinesinde de PMF aynı stratejiyi izledi. Fateh içindeki ana grupları arasında Bedir Teşkilatı; Siyasi kanadı Sadiqoon olarak adlandırılan Asaib Ehl al-Haq; bir dizi küçük PMF partisinden oluşan Sanad Alliance; ve Shibl al-Zaidi ve Ketaeb Hizbullah ile yakın çalışan diğerleriyle bağlantılı gevşek bir koalisyon. Her grup en az bir bakanlığı güvence altına almayı başardı. Bu, bu bakanların doğrudan PMF ile bağlantılı olduğu anlamına gelmez, bunun yerine her bakanın belirli hüküm ve koşulları kabul etmesi gerektiği anlamına gelir.
Kritik olarak, bu uygulama PMF'den farklı değildir. Bugün Irak siyasetinin doğası budur. Siyasi partilerin çoğu kendi temsilcilerini bakan olarak göndermiyor, zayıf kalan sözde bağımsız teknokratik bakanları kabul ediyorlar. Siyasi partiler daha sonra memurları, özel dereceler olarak bilinen genel müdür veya bakan yardımcısı pozisyonları gibi üst düzey kamu hizmeti pozisyonlarına gönderiyorlar. Bu vekiller daha sonra hükümet sözleşmeleri ve tüm önemli kararlar söz konusu olduğunda siyasi partinin çıkarlarını güçlendiriyor ve genellikle kendi bağımsız bakanlarını aşıyorlar. Yine PMF aynı şeyi yapıyor ve şimdi Irak'taki hükümet kurumlarında özel sınıf payını güvence altına alıyor.
Resmi veya gayri resmi yasal yapılara değil, siyasi faaliyetlere bakıldığında, PMF'nin tipik Westfalyan normlardan farklı görünebileceğini, ancak Irak'taki devlet içinde rekabet eden tüm büyük aktörlerden farklı olmadığını ortaya koymaktadır. Birini "devlet" aktörü, diğerini "melez" aktör yapan şey, bir başkası da aynı siyaseti uyguladığında onu "devlet dışı" bir aktör yapabilir mi?
PMF, Irak Devlet Ekonomisinde Rekabet Ediyor
Irak'taki diğer tüm partiler gibi, PMF'nin "resmi" ve "gayri resmi" hatlar üzerinde işleyen ekonomik faaliyetleri, hem hükümetten hem de hükümet dışı hesap verebilirlikten fayda (kira) sağlayan bir aktörler sistemini ortaya koymaktadır. Yine de, Westfalyan politika yapıcıya göre, bazıları devlet aktörleri olarak ve bazıları devlet dışı veya melez olarak kabul ediliyor.
PMF grupları, merkezi hükümetten resmi maaş alıyorlar. Bu maaş ödemelerini nominal olarak yöneten Irak hukuku ve bürokrasisine gömülü resmi karar alma ve yönetim süreçleri vardır. Her grup hükümete bir isim listesi sunuyor. Resmi olarak, finans departmanının PMF genel müdürü ve merkezi idare müdürü bu isimleri inceliyor. Bu yöneticiler, başbakanlığın ulusal güvenlik konseyine bağlı PMF komisyonundalar ve hükümet idaresinin imajını ve bu grupların kontrolünü sağlıyorlar. Bununla birlikte, PMF üyeleri ve güvenlik araştırmacıları, maaş ödemeleriyle ilgili gerçek kararların, bu resmi bürokraside yer almayan gayri resmi kanallar ve iktidar sahipleri aracılığıyla müzakere edildiğini söylediler. Ölümünden önce Ebu Mehdi el-Muhandis bu kararları veriyordu. Ölümünden sonra, Ebu Fadak, Ebu Zeyneb el-Lami, Ebu Muntazir el-Hüseyni, Ebu Ali el-Basri ve Ebu İman el-Bahli gibi liderleri içeren gayri resmi bir komite hükümet ödemelerinin akışına karar vermek için toplanıyor.
Bu üst düzey PMF liderleri, maliye bakanlığına toplu bir para talebi göndererek Irak merkez bankasından PMF ödeneğini istiyorlar. Daha fazla siyasi güce sahip oldukları için, federal bütçedeki PMF tahsisleri 2017 ve 2018'de 1,28 trilyon Irak dinarından (877,5 milyon $), 2019'da 2,1 trilyon Irak dinarına çıktı; bu seçim başarılarının ardından oluşturulan ilk bütçeydi. Bu miktar 2020'de 3,1 trilyon Irak dinarına ve 2021'de 3,55 trilyon Irak dinarına yükseldi.
Irak'taki sözde kayıt dışı veya çatışmalı ekonomi başka bir bulanık çizgiyi yansıtıyor. Maliye bakanı geçtiğimiz günlerde Irak hükümetinin yılda 8 milyar dolar gümrük geliri beklediğini, ancak tüm sınır kapılarını işleten grupların Bağdat'a en fazla 1 milyar dolar gönderdiğini itiraf etti. Kontrol noktalarından sınır gümrüklerine kadar, aktörler gelir için işbirliği yapıyor ve rekabet ediyorlar.
Bu süreç, kontrol noktalarında, sınırlarda ve şehirlerde, Irak güvenlik güçleri, İçişleri Bakanlığı'na bağlı polis birimleri ve bazen başbakanlığa bağlı diğer güçler de dahil olmak üzere diğer gruplarla geliri paylaşan PMF gruplarını içeriyor. Iraklı araştırmacılarla yapılan röportajlara göre, bu kontrol noktalarının yaklaşık bir düzinesi günde 100.000 dolar gelir elde ediyor. Irak ordusundan özerk tümenler; savunma bakanlığı ve başbakanlıktan operasyon komutanlıkları; İçişleri Bakanlığı federal polisi ve PMF tugayları, Ketaeb Hizbullah ile bağlantılı olanlar bile bu büyük kontrol noktalarını paylaşıyorlar. Ülke çapında, bu sözde devlet, devlet dışı veya hibrit aktörler, resmi hükümetin kontrolü dışında gelir elde etmek için birlikte çalışıyorlar.
Bu ekonomik uygulamalar PMF'den bağımsız değildir ancak devlete bağlı tüm büyük gruplar ve siyasi partiler için ortaktır. Iraklı bir güvenlik kuvvetleri komutanını devlet komutanı olarak, Ketaeb Hizbullah komutanını ise aynı ekonomik faaliyetin parçasıysa devlet dışı veya hibrit aktör olarak ayırt etmek faydalı mıdır? Yoksa bu aktörler, merkezi bir komuta yapısına uymadıkları için melez mi? Politik ve ekonomik devlet gücü, bu anlamda, sadece resmi hükümet kurumlarında bulunmuyor. Hibritliğin analitik netliği bu uygulamada karmaşıktır.
Bir Devlete Devlet Deme Zamanı mı?
Irak'taki günlük siyaset ve ekonomi uygulamalarında, PMF grupları, yelpazenin her yanındaki Irak devlet aktörlerinden ayırt edilemiyor. Bir devletin aynı dünyevi uygulamalarını üstleniyorlar. Hükümette temsil edilmek için rekabet ediyorlar. "Resmi" ve "gayri resmi" ekonomilerde gelir elde etmek için resmi hükümet yetkilileriyle birlikte çalışıyorlar. Bu gerçeklik, tüm bu aktörleri devlet, devlet dışı ve melez kategorilere ayırma girişimlerini karmaşıklaştırıyor. Monolitik örgütlerden uzak olarak, bu aktörlerin çoğu, Chatham House'un "Güç Ağları: Halk Seferberlik Güçleri ve Irak'ta Devlet" başlıklı makalesinde analiz ettiğim devlet iktidar ağları olarak daha iyi anlaşılıyor.
Bazıları, bu gruplara devlet aktörü demenin, bir anlamda bu silahlı grupları ve milisleri tanıyan veya meşrulaştıran normatif bir yargıyı yansıttığını iddia ediyor. Bu tartışmanın amacı bu değil. Aslında, tanınan ve tanınmayan bazı Iraklı aktörler insan hakları ihlallerinden sorumludur. Ancak bu tartışma, bu grupların sahip olduğu iktidarın doğası ve Irak devletinin doğası hakkında - Batı'nın beklentilerine pek uymayan - bir anlayışa ulaşmayı amaçlıyor.
Melezlik, hangi grupların veya tarafların melez olduğu ve hangilerinin devlet ile devlet dışı olduğuna dair net bir turnusol testinden yoksundur, çünkü bu ağların tümü aynı arenalarda çalışıyorr ve aynı faaliyetleri yürütüyor. Devletin genellikle resmi kurumlarda bulunmadığı, ancak parçalanmış bir toplumda bulunduğu Orta Doğu'da, silahlı unsurlara sahip birçok devlet aktörünün, resmi veya gayri resmi kurumlarda bulunmalarına bakılmaksızın, oldukça melez olduğu iddia edilebilir.
O halde, bu çıkmazın üstesinden gelmek için odak noktası bu grupların doğası değil, devletin kendisinin doğası olmalıdır. Hükümetin meşru şiddet üzerinde tekel sahibi olduğu ve gücün esas olarak resmi kurumlarda bulunduğu neo-Weberci bir kurumdan ziyade, Irak'taki devlet hükümet ve toplum genelinde rekabet eden ve işbirliği yapan bir aktörler ağına benziyor. Ketaeb Hizballah örneği, bu ağın akıcı ve uyarlanabilir olduğunu gösteriyor. Hem parlamentoda resmi siyaset yapabilir hem de Yeşil Bölge'ye füze fırlatan farklı isimlerle daha küçük direniş gruplarına dönüşebilir. Irak devleti içinde iktidar için rekabet eden öncü bir ağ, ağların buluştuğu bir alan.
Yine de Batılı politika yapıcılar, bu grupların bazılarını devlet olarak ve bazılarını ise sadece resmi bir hükümet pozisyonuna sahip oldukları (veya tutmadıkları) için devlet dışı olarak kabul edecekler. Kabinedeki bir bakanın Bağdat'taki ofisi resmi, ancak bir siyasi partinin veya silahlı örgütün ekonomik ofisi gayri resmi. Bu - uluslararası normların gerçekliği - kafa karışıklığının üstesinden gelmek isteyen politika araştırmacılarının karmaşıklığı açıklamak için melezlik kelimesine başvurmalarının nedenidir.
Melezlik bu kuruluşlar için mi, faaliyet gösterdikleri alan için mi yoksa daha genel olarak eylemleri için mi doğru bir terimdir? Akademisyenler ve politika yapıcılar, devlet görevlilerinin her şeyi bir devlet veya devlet dışı yapıda görecekleri ve akademisyenlerin her zaman bir fark görecekleri göz önüne alındığında, temelde bu tartışma etrafında dans etmeyi asla bırakmayacaklar.
Melezlik, statü, teori ve politika gerçekliği arasındaki boşluğu doldurmak için bir araç olarak hizmet ettiği için önemli olmuştur. Kavramın kullanılması, politika yapıcıların Ortadoğu'daki devlet dışı aktörlerin doğasını yeniden anlama girişimi içindi. Ancak bu, Irak'taki devlet ve toplumun neo-Weberci'nin istediğinden çok daha az bölündüğünü kabul eden nihai bir anlayışa doğru sadece bir adımdır. O halde bir sonraki adım, politika yapıcıların resmi ve gayri resmi başlıklara daha az, nerede olursa olsun hesap verebilirlik ve sosyal güç ilkelerine daha çok odaklanması olmalıdır.
Bu dizinin ilerleyen makalelerinde, Orta Doğu'daki melez silahlı aktörler üzerine bir Chatham House projesine katılan uzmanlar, sık kullanılan 'hibrit-melez' terimini ve bu terimin Orta Doğu ve Kuzey Afrika'daki çeşitli bağlamlarda uygulanmasını tartışacaklar.
Erica Gaston, Batılı devletlerin Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesindeki ve ötesinde melez silahlı aktörlere nasıl tepki verdiklerini inceliyor. Uluslararası hukuk normları ve Batılı devletlerin politikaları hala büyük ölçüde devlet merkezli olsa da, sözde hibrit aktörlerle fiili tanınma ve ortaklık için bol miktarda örnek olduğunu savunuyor.
Tim Eaton, Libya örneğinde hibrit aktör teriminin, yasal statüye sahip olmadığı için devlet askeri aktörü olarak görülemeyen Libya Arap Silahlı Kuvvetlerinin faaliyetlerini açıklamak için tercih edilebilir ve gevşek bağlı silahlı grupların bir ittifakı olduğunu, resmi hükümete hesap verilemeyeceğini ileri sürüyor. Ona göre bu üç özellik bir devlet askeri aktörünü tanımlar. Yine de, Libya Arap Silahlı Kuvvetlerinin devlet dışı bir askeri aktör olarak değil, melez bir silahlı aktör olarak kabul edilebileceğini iddia ediyor.
Ariel Ahram, Westfalyan devletinin hala var olduğunu, ancak güvenlik ve ekonomik refah üzerindeki işlevsel kontrolün devlet dışı silahlı aktörlerin eline geçmediğini savunarak bölgede ortaya çıkan hibrit güvenlik düzenlemelerine odaklanıyor. Bu değişikliklerin bu ülkelerdeki Batı politikalarına yansıtılması gerektiğini savunuyor.
Renad Mansour, 21 Ocak 2021, War On The Rocks
(Renad Mansour, Orta Doğu ve Kuzey Afrika Programı'nda kıdemli bir araştırma görevlisi ve Chatham House'da Irak Girişimi'nin direktörüdür. Temmuz 2020'de BBC Books'tan çıkan ve danıştığı bir belgesele dayanan Once Upon a Time in Iraq: History of a Modern Tragedy'nin ortak yazarıdır.)
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.