Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Belarus muhalefet lideri Sviatlana Tsikhanouskaya, 19 Temmuz'da ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile bir araya geldi, bu görüşmeyi çok dostane ve sıcak olarak nitelendirdi ve yakın gelecekte Beyaz Rusya'ya anlamlı bir ABD eylemi vaat ediyor gibiydi.
Blinken, Tsikhanouskaya ile görüşen en üst düzey ABD hükümet yetkilisi. Toplantı, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından desteklenen Belarus'un otoriter cumhurbaşkanı Aleksandr Lukashenko'ya karşı Washington'un ona verdiği desteğin en açık işareti.
Belarus muhalefetine verilen destek, Avrupa'nın doğusunda değişen stratejik dengenin sadece bir göstergesi.
Tsikhanouskaya 38 yaşında ve hayatının çoğu Lukashenko'nun iktidarında geçti. Tsikhanouskaya Belarus'ta kazandığı iddia edilen 2020 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ona karşı yarıştıktan sonra, Litvanya'da sürgüne zorlandı. Blinken ve diğer yetkililerle yaptığı görüşmeler, Lukashenko'nun Belarus'un bağımsız medya ve insan hakları örgütlerine yönelik saldırıları tırmandırdığı bir zamanda gerçekleşiyor. Tsikhanouskaya'nın blog yazarı ve demokrasi yanlısı aktivist olan kocası, başkanlık yarışının başlangıcından beri hapiste.
Lukashenko'nun konumu, yaklaşık otuz yıllık iktidardan sonra onu devirmek isteyen Belarusluların yaygın seferberliğinin ardından önemli ölçüde zayıfladı. Buna tepki olarak Putin, Belarus'a kendisiyle yakın kişisel bağları olan yeni diplomatlar gönderdi. Putin ayrıca ülkenin Polonya sınırına taburlar halinde Rus tankları göndererek NATO'yu alarma geçirdi.
ABD, Tsikhanouskaya ile birlikte, Lukashenko'nun ilk kez 1994'te iktidara gelmesinden bu yana Batı Avrupa ile önemli ölçüde daha uyumlu hale gelen Belarus sivil toplumunu destekliyor. Yüzyıllar boyunca, Polonya-Litvanya Topluluğu'nun bir parçası olduklarında olduğu gibi, Rusya tarafından yönetilmedikleri tarihlerindeki dönemlere bakıyorlar.
Tsikhanouskaya'nın ziyareti, ABD Kongresi'nde Belarus Dostları Grup Toplantısının oluşturulmasını kolaylaştırdı. Grup, Belarus halkına ekonomik yardıma öncelik veren ve ayrıca Minsk'te hükümete karşı yeni yaptırımlar için kulis yapan iki taraflı bir temsilciler grubundan oluşuyor; Tsikhanouskaya bu yaptırımları savundu. Yeni kurulan grup, Litvanya'nın sürgünde desteklenmesindeki rolüne bir selam olarak Tsikhanouskaya ile birlikte Washington'daki Litvanya Büyükelçiliği'nde toplandı.
Tsikhanouskaya'nın Washington ziyareti sırasında ABD Başkanı Joe Biden ile görüşüp görüşmediği belli değil, ancak Lukashenko rejimiyle müttefik yüksek güçlü kişilerin yanı sıra petrol, kereste ve çelik gibi başlıca hedefler olacak sektörlerin bir listesini verdi yaptırım için.
Washington yakın gelecekte harekete geçmeye karar verirse, yeni bir yaptırım rejimiyle başlayacağı neredeyse kesin. Belarus, Lukashenko'nun 2020 seçimlerini çalması nedeniyle zaten yaptırımlara maruz kalmıştı, ancak Tsikhanouskaya bu yaptırımların “rejimi etkilemediğini” ve Belarus'un etkisizliği nedeniyle onu devirmek için “zaman kaybettiğini” belirtti.
Tsikhanouskaya, kısa vadede daha ağır yaptırımlardan kaynaklanan ekonomik stresin demokrasi için uzun vadeli kazanımlara değer olduğuna inanıyor. ABD'den Lukashenko hükümetine yaptırım uygulamakta "tereddüt etmemesini" istedi. "Kısa vadede acı verici olabilir ama insanlar artık yaptırımlardan değil rejimden dolayı acı çekiyor” dedi.
ABD hükümetinin Belarus muhalefetine ve sivil topluma verdiği desteğin artık dünyanın geri kalanına yayınlandığı göz önüne alındığında, NATO'nun doğusunda, Polonya ve Baltıklar yakınında stratejik dengenin değişmesi mümkün görünüyor.
Minsk tarafında tepkiler şimdiden başladı; Lukashenko hükümeti tarafından Biden'ın Belarus Büyükelçisi Julie Fisher'a vize verilmedi.
Ancak değişmeyecek olan şey, Rusya'dan geleneksel bir saldırıya hazırlanmak için Doğu Avrupa'da savunmaların inşa edilme hızıdır. Doğu Avrupa'daki NATO savunması önceki yıllara göre daha iyi durumda olmaya hazırlanıyor. Rusya'nın 2014 yılında Kırım'ı ilhakı, Doğu Ukrayna'daki çatışma ve Beyaz Rusya'daki son asker yığınağı, cephe hattındaki NATO devletlerinin caydırıcı olarak en son savunma sistemlerini edinmeden yüzleşmek zorunda kalacakları gerçek güvenlik açığının altını çizdi.
Varşova'nın Abrams tankını ABD'den satın aldığını resmi olarak duyurması, NATO'nun Rusya'dan gelen konvansiyonel bir saldırıya karşı koyma kabiliyeti üzerindeki baskıları önemli ölçüde hafifletti. 250 tanklık yeni cephanelik, Polonya'nın 500 eskimiş Sovyet yapımı aracının yarısının yerini alıyor. Ayrıca Polonya'nın daha önce 2020 itibariyle dışlandığı Fransa ve Almanya'nın Ana Muharebe Tankı koalisyonuna katılma çabalarına yeniden başladığı düşünülüyor.
Polonya ayrıca ABD'den hem F-35 avcı uçağını hem de Patriot hava savunma sistemini satın aldı. İlki, Rus radarı için neredeyse görünmez kalırken diğer taktik uçaklardan daha fazla istihbarat toplama kapasitesi nedeniyle Avrupa savunması için gerekli kabul ediliyor.
ABD, Belarus'taki demokrasi davasına daha fazla dahil olursa, bu, Minsk'ten veya Moskova'dan bir yaptırım rejiminden daha fazlasını gerektiren bir yanıt olup olmayacağı sorusunu gündeme getirecektir. Ancak diplomatik stratejideki değişikliklerin savunma alanına dönüşüp dönüşmediğine bakılmaksızın, ABD ve NATO, Moskova'nın Belarus siyasetine sızmasının mümkün kılabileceği Rus saldırganlığına her zamankinden daha fazla hazırlıklı kalmak zorunda kalacak.
Sarah White, 03 Ağustos 2021, Real Clear World
(Sarah White, M.A., Lexington Enstitüsü'nde Kıdemli Araştırma Analistidir. ifade edilen görüşler yazarın kendisine aittir.)
Mustafa Tamer, 04.09.2021, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri-Analiz, Onlar Ne Diyor?
Mustafa Tamer Yayınları
Onlar Ne Diyor?
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.