24 Ekim 2021 Pazar

SA9412/SD2213: Erdoğan ve Boris Johnson: Yeni Bir Küresel Güç İkilisi mi?

  Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk

Sonsuz Ark'ın Notu:
Aşağıda çevirisini yayınladığımız analiz, 2 Nisan 1946 tarihinde Hamburg'da Britanyalı işgal kuvvetlerince kurulan, Bild ve Ağustos 2021'de ABD'li dijital medya sitesi Politico'yu yaklaşık 1 milyar dolara satın alan siyonist Axel Springer yayın kuruluşuna bağlı Alman DIE WELT gazetesi çalışanları Carolina Drüten ve Gregor Schwung'a aittir ve Brexit-Merkel sonrası, Fransa'nın Avrupa'nın liderliğine soyunması karşısında gelişen Türkiye-İngiltere stratejik ortaklığının İngiltere kısmına değil de Türkiye kısmına odaklanmaktadır. Oysa, Türkiye'nin İngiltere'ye ihtiyacından çok, sonu gelen 'Küresel Britanya'nın Türkiye'ye ihtiyacı her geçen gün daha da artmaktadır. Savunma kapasitesi zayıflayan İngiltere için AUKUS ayakta kaldığını ispatlama çabalarının bir parçasıdır. Dünya şu anda ABD, Rusya ve Çin ile birlikte, İngiltere'nin değil Türkiye'nin ne dediğine ve ne yaptığına bakıyor. Klasik küçümseyici İngiliz bakışını koruyan Alman maskeli bu analizin, Covid-19 Salgını dolayısıyla bütün ekonomileri ve sağlık sistemleri çöken ABD, Fransa, Almanya, İngiltere gibi gelişmiş ülkelerin yaşadığı tedarik zincirleri, akaryakıt ve gıda kıtlığı, artan eşitsizlik ve işsizlik ve enflasyon gibi büyük problemleri görmezden gelerek, Türkiye'de artan enflasyonu temel alması kasıtlı bir manipülasyon örneği olmakla birlikte, masada İngiltere'nin Türkiye karşısında elini güçlü göstermeye çalışması, Türkiye'nin yükseldiği yere de kanıt olarak gösterilebilir. Toplumsal desteği olmayan ve AUKUS anlaşmasıyla ABD-İngiltere klanından dışlanan Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un bir sonraki seçimde yeniden seçilebilmek için aşırı sağcıların ve Avrupalı ırkçıların Türkiye ve İslam düşmanlığını kullanarak Yunanistan'la Türkiye'ye karşı savunma anlaşması yapması düştüğü liberal Makyavelist çukurun derinliğini göstermektedir. Analizin, Suriye, Libya ve Karabağ'da savaş tarihini değiştiren zaferler elde eden Türkiye'nin Fransa-Yunanistan işbirliğinden  'korktuğu'nu ve bu yüzden İngiltere ile ortaklığa muhtaç olduğunu vurgulaması diplomatik ve askeri açıdan tam bir saçmalık olsa da, Türkiye ile ortaklığa mecbur olan İngiltere'nin âczini göstermesi açısından not edilmelidir.
Seçkin Deniz, 24.10.2021

Erdogan And Boris Johnson: A New Global Power Duo?
"Türkiye, AB'nin saflarını savunmaya kapatmasından korktuğu için, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, özellikle Angela Merkel kenara çekilirken Boris Johnson'ı Brexit sonrası bir müttefik olarak görüyor.  Bu, Ankara'nın mültecilerin Avrupa'ya girişini sınırlayan anlaşmayı ve diğer dosyaları da baltalayabilir."

Elysée Sarayı'na göre, Fransa cumhurbaşkanlığı, Fransa'nın geçtiğimiz günlerde Paris'te Yunanistan ile imzaladığı savunma anlaşması Ankara'yı hedef almadığı için Türkiye'nin neden aşırı tepki verdiğini "anlayamıyor". Anlaşma, milyarlarca Euro değerindeki askeri teçhizatı kapsıyor ve iki ülke saldırıya uğramaları halinde birbirlerine yardım etme taahhüdünde bulunuyor.


İngiltere Başbakanı Boris Johnson ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 20 Eylül 2021'de New York'ta buluşurken el sıkışırken çekilmiş fotoğraf.  Andrew Parsons/Avalon/ZUMA

Paris bunu inkar etse de anlaşmayı Türkiye'ye yönelik bir mesajdan, hatta belki de provokasyondan başka bir şey olarak görmek zor.

Resmi olarak Türk hükümeti, anlaşmanın askeri bir tehdit oluşturmadığını söylerken rahatsız değil. Ancak sembolizm açık: ABD, İngiltere ve Avustralya'nın yakın zamanda Aukus güvenlik anlaşmasını duyurmasıyla Ankara, tüm askeri meseleler söz konusu olduğunda AB'nin safları kapatabileceğinden korkuyor.

Aukus NATO için ne anlama gelecek?

Türkiye, bir dizi konuda Avrupa Birliği ile anlaşmazlık içinde, uzun süredir kendini dışlanmış hissediyor. Ancak şimdi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, gözünü Avrupa'dan daha bağımsız olmak isteyen başka bir ülkeye dikiyor: İngiltere.

Avrupa'nın güvenlik ve savunmaya yaklaşımı çarpıcı biçimde değişiyor. Geçtiğimiz birkaç ay boyunca, ABD, İngiltere ve Avustralya ile AB'nin arkasından Aukus anlaşmasını müzakere ederken, Avustralya ile Fransa arasındaki milyarlarca dolarlık denizaltı anlaşması rafa kaldırıldı.

AB, Erdoğan'ı bekletmekten mutlu

Türkiye resmi olarak kartlarını göğsüne yakın tutuyor. Erdoğan'ın başdanışmanı İbrahim Kalın, İstanbul'daki yabancı gazetecilere hitaben yaptığı konuşmada, ülkenin Aukus'a karışmadığını, ancak bunun NATO üzerinde olumsuz bir etkisi olmayacağını umduklarını söyledi. Ancak anlaşmanın Türkiye üzerinde önemli bir etkisi olacaktır.

Brüksel düşünce kuruluşu Carnegie Europe'da Türkiye uzmanı Sinan Ülgen, "Aukus'tan önce Türkler, ABD'nin AB'nin NATO'dan bağımsız bir savunma politikası benimsemesini engelleyeceğini düşünüyordu" diyor. "Şimdi ise Washington'un Fransa için bazı şeyleri değiştirebilecek tavizler vermesinden korkuyorlar."

Macron, Merkel sonrası iktidar boşluğu görüyor

Türkiye endişelerinde haklı olabilir. Giden Almanya Şansölyesi Angela Merkel, kısmen önemli bir ticaret ortağı olduğu ve kısmen de Asya ve Orta Doğu'dan Avrupa'ya göçmen akını üzerinde doğrudan bir etkisi olduğu için her zaman Türkiye ile daha yakın işbirliğini savundu.

Merkel, Fransa'nın Brüksel'den Türkiye'ye daha katı bir yaklaşım getirme planlarını sürekli olarak engelledi ve Emmanuel Macron'un AB içindeki ülkeler için daha fazla stratejik özerklik konusundaki fikirlerini asla desteklemedi.

Ama şimdi görevi bırakıyor, Macron Merkel'in geride bırakacağı güç boşluğundan en iyi şekilde yararlanmaya hevesli. Düşünce kuruluşu German Marshall Fund'ın başkan yardımcısı Ian Lesser, Fransa'nın artan nüfuzunun "Türkiye için özellikle iyi bir haber olmadığını" söylüyor.

Ankara, Fransa ile Yunanistan arasındaki savunma anlaşmasının geleceğin bir işareti olabileceğinden korkuyor. Türk Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, anlaşma "NATO üyesi Türkiye'yi" hedefliyor ve ittifaka zarar veriyor. Gözlemciler ayrıca anlaşmanın, Fransa'nın Yunanistan'ın Akdeniz'de uluslararası hukukta ihtilaflı olan belirli topraklar üzerindeki iddialarını Türkiye'nin kendi egemenlik iddialarıyla desteklediği anlamına geldiğini varsayıyorlar.

Paris, Atina'nın yakın bir müttefikidir. 2020 yazında Yunanistan ve Türkiye, Doğu Akdeniz'de bir askeri çatışmanın eşiğindeydi. O zamandan beri Atina, Fransa'dan 24 Rafale savaş uçağı sipariş etti ve yeni anlaşma, Fransa'nın onlara üç fırkateyn tedarik etmesini içeriyor.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mitsotakis 27 Eylül'de Paris'te, Sadak Souici/Le Pictorium Ajansı/ZUMA

Erdoğan'ın AB istek listesi

Bu, Ankara'nın AB tarafından küçümsendiğini ilk kez hissetmesi değil. Donald Trump Beyaz Saray'dan ayrıldığından beri Türkiye, Brüksel ile ilişkileri geliştirmek için büyük çaba sarf ediyor. Kalın, "Doğu Akdeniz'deki durum barışçıl ve göçmen sorunu kontrol altında" diyor. Artık Avrupa'nın Türkiye için bir şeyler yapmasının "zamanı" geldi.

Erdoğan'ın istek listesi geniş: Türklerin AB vizesi almasını kolaylaştırmak, mülteci anlaşmasını yeniden müzakere etmek, AB'ye katılım sürecini sürdürürken Türkiye'ye daha fazla fon sağlamak ve gümrük birliğini modernize etmek. Ancak Brüksel'de bu konularda herhangi bir hareket yok. Erdoğan'ı bekletmekten mutlular.

İngiltere, Türkiye'nin AB'ye katılma arzusunu sürekli olarak destekledi

Türkiye, şimdi başka yerlere bakmaya başladı. Eylül ayındaki BM zirvesinde Erdoğan, New York'ta yeni açılan Türk Evi'nde İngiltere Başbakanı Boris Johnson ile bir görüşme yaptı. Kalın, görüşmenin "çok iyi bir görüşme" olduğunu ve iki ülkenin "yakın müttefik stratejik ortaklar" olduğunu, Ticaret konusunda daha yakın çalışmayı planladıklarını, ancak özellikle savunmaya odaklandıklarını söyledi.

Türkiye'nin en büyük ikinci ihracat pazarı

İşbirliği için zemin zaten hazırdı. İngiltere, Türkiye'nin AB'ye katılma arzusunu sürekli olarak destekledi ve 2016'daki başarısız darbeden sonra nihai dostluğunu gösterdi. Diğer Avrupa başkentlerinin aksine Londra, darbeyi "Türk demokrasisine bir saldırı" olarak nitelendirerek hızlı tepki verdi ve hükümeti genel olarak Türkiye'ye yönelik eleştirilerine devam etti.

Geçen yılın sonunda Johnson ve Erdoğan, Brexit sonrası iki ülke arasındaki ticareti yönetecek yeni bir serbest ticaret anlaşması imzaladılar. Erdoğan anlaşmayı "AB ile 1995 yılında imzalanan gümrük anlaşmasından bu yana Türkiye için en önemli anlaşma" olarak nitelendirdi.

Almanya'dan sonra İngiltere, Türkiye'nin en büyük ikinci ihracat pazarıdır. İstanbul Ticaret Üniversitesi'nden ekonomist Ali Küçükçolak, "Türkiye şimdi Birleşik Krallık ile yeni bir ortaklık kurma fırsatına sahip ve bundan en iyi şekilde yararlanmalı" diyor.

Erdoğan, Türkiye'nin ekonomik bir desteğe umutsuzca ihtiyacı olduğu için bunun çok iyi farkında. Enflasyon şu anda %19'da ve para biriminin değeri sürekli düşüyor. Türkler bu etkiyi günlük yaşamlarında hissediyorlar: Maaşlar değişmeden kalırken yemek ve kira giderek pahalılaşıyor.

Carolina Drüten ve Gregor Schwung, Berlin, 19 Ekim 2021, DIE WELT


Seçkin Deniz, 24.10.2021, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar



Sonsuz Ark'tan
  1. Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur. 
  2. Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
  3. Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
  4. Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.

Seçkin Deniz Twitter Akışı