Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Is the US in Recession?
"Bu ayın sonlarında ABD ekonomisinin resesyonda olduğunu iddia eden bir manşet dalgası çıkarsa şaşırmayın. Ancak böyle bir değerlendirme, üç önemli kusuru olan bir akıl yürütme zincirine bağlı olacaktır."
28 Temmuz'da Amerika Birleşik Devletleri Ekonomik Analiz Bürosu (BEA), ikinci çeyrek GSYİH büyümesine ilişkin ön tahminini yayınlayacak. Yaklaşan duyurunun gözlemcileri koltuklarının ucunda ve birçoğu bunun ABD ekonomisinin 2022'nin ilk yarısında resesyona girdiğini doğrulamasını bekliyor. Ancak duyuru bunu söylüyor gibi görünse de, gerçek daha karmaşık.
Durgunluk tahmini iki varsayıma dayanmaktadır: ilk çeyrek büyümesi negatifti ve durgunluk, iki ardışık negatif büyüme çeyreği olarak tanımlanmıştır. Sonuç olarak, ikinci çeyrek büyümesinin negatif olacağı tahmin edilirse, hisse senedi ve tahvil piyasaları çok kısa vadede yükselerek tepki verebilir. Durgunluk, yatırımcıların ABD Merkez Bankası'nın agresif faiz artırımlarını yumuşatacağına inanmasına neden olabilir.
Ancak bu akıl yürütmede üç büyük kusur vardır. Birincisi, ikinci çeyrekte büyümenin negatif olduğu kadar pozitif olması da muhtemel. Evet, Atlanta Fed'in GDPNow modeli, 15 Temmuz'a kadar mevcut olan verilere dayanarak, ikinci çeyrek yıllık büyüme oranını -%1.5 olarak tahmin ediyor. Bununla birlikte, ben de dahil olmak üzere bazı ekonomistler, büyümenin ikinci çeyrekte daha olumlu olduğunu savunuyorlar.
Ancak BEA tahmini negatif olsa bile, bu ABD'nin resesyona girdiği anlamına gelmiyor. Bunun nedeni-ve bu ikinci kusurdur- ABD resesyonu art arda iki çeyrek negatif büyüme olarak tanımlanmaz.
Doğru, iki ardışık çeyrek kuralı, çoğu gelişmiş ekonominin -özellikle Avrupa'da- resesyonda olup olmadığını belirlemek için kullanılır. Ancak tüm ülkelerde ana kriter değildir. Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu'nun İş Döngüsü Tarihlendirme Komitesi'nin çeşitli göstergelere dayanarak bu çağrıyı yaptığı ABD'de kesinlikle değil; BEA'nın resmi olarak tanıdığı bir rol. (NBER gibi özel kâr amacı gütmeyen kuruluşların da tüketici güven endeksi ve satın alma yöneticileri endeksi gibi diğer önemli ekonomik göstergeleri ürettiğini belirtmekte fayda var.)
NBER'in yaklaşımı, tartışmasız, basit iki ardışık çeyrek kuralından daha doğru değerlendirmeler üretiyor. Bu, örneğin, GSYİH büyümesi o yılın ilk ve üçüncü çeyreğinde negatif, ancak ikinci çeyrekte pozitif olduğu için, iki çeyrek testini geçemeyecek olan 2001'deki durgunlukla kanıtlandı. Ancak çeşitli göstergelere, özellikle istihdama bakıldığında, gerçekten de bir durgunluk olduğu açıktır. NBER bunu kabul etti.
Çıktı büyümesini bir durgunluğun en önemli göstergesi olarak görmek hala doğaldır. Ancak biri ardışık iki çeyrek kuralına göre çalışsa bile, ABD'nin 2022'nin ilk yarısında resesyona girdiği varsayımında üçüncü bir kusur var: yaygın inanışın aksine, ilk çeyrek büyümesi mutlaka negatif değildi.
Çıktıyı ölçmenin iki yolu vardır. ABD'de tüm dikkati çeken, ürün tarafında, yani mal ve hizmetlerin satıldığı sektörleri toplayarak ölçülen GSYİH'dir. Bu ölçüyü kullanarak hesaplanan, yıllık ABD GSYİH büyümesi ilk çeyrekte - %1.6 ile negatifti.
Ancak büyüme, gelir tarafında hesaplanan gayri safi yurtiçi gelirle de ölçülebilir; yani, çalışan tazminatı gibi gelir türleri toplanarak. Teoride, iki ölçü tam olarak eşit olmalıdır. Ancak uygulamada, 2022'nin ilk çeyreğinde GDI'nin %1,8 oranında büyüdüğü büyük bir istatistiki tutarsızlık var. Bazen gayri safi yurtiçi hasıla (GDO) olarak adlandırılan iki ölçümün ortalaması da pozitifti.
İşte önemli kısım geliyor. ABD hükümeti de dahil olmak üzere uzmanlar, uzun süredir GDI'yi ekonomik çıktıyı GSYİH kadar ölçmede bilgilendirici olarak görüyorlar. Üç aylık dönüm noktası tarihlerini belirlerken GDO'yu dikkate alan NBER komitesi de öyle.
Bunun yaklaşan BEA sürümü için iki etkisi var. Birincisi, BEA GSYİH büyümesinin art arda iki çeyrek boyunca negatif olduğunu gösterse bile, NBER komitesinin 2022'nin ilk çeyreğinde bir durgunluk başladığı sonucuna varması pek olası değil. Bu sonuç, GDI, istihdam artışı ve ilk çeyrekteki diğer ekonomik göstergelerle çok fazla uyumsuz olacaktır.
İkincisi, GSYİH rakamları yakında revize edilecek. Bu rutindir ve revizyonlar önemlidir: Belirli bir çeyrek için ortalama mutlak revizyon - hatta üçüncüden son BEA sürümüne (yıl ortası “kıyaslama revizyonlarından sonra”) kadar bile - 2018'de sona eren bir örnek için yüzde 1,2'dir. NBER komitesinin dönüm noktalarını ilan etmeden önce - ortalama 11 ay - bu kadar uzun beklemesinin ana nedeni budur.
BEA, Ulusal Gelir ve Ürün Hesaplarının kapsamlı “kıyaslama revizyonunu” üstlendiğinde – bu yıl, sonuçlar Temmuz yerine Eylül ayında açıklanacak – ilk çeyrek GSYİH büyümesini yukarı doğru revize edebilir, hatta olumluya çevirmek için makul bir şekilde yeterli olabilir. Revizyonlar tarihsel olarak GSYİH'yi GDI yönünde daha sık tersine çevirmiştir. Bu anlamda GDI, GSYİH'den daha güvenilir bir yerli üretim ölçüsü olabilir.
Tetiklenecek olan bütün kamuoyu ve piyasa tepkileriyle birlikte ABD ekonomisinin resesyonda olduğunu iddia eden manşetlere hazır olun. Ama iki ay sonra tam tersi söylenirse şaşırmayın.
Jeffrey Frankel, Cambridge, 18 Temmuz 2022, Project Syndicate
(Harvard Üniversitesi'nde Sermaye Oluşumu ve Büyüme Profesörü Jeffrey Frankel, daha önce Başkan Bill Clinton'ın Ekonomik Danışmanlar Konseyi üyesi olarak görev yaptı. ABD Ulusal Ekonomik Araştırma Bürosu'nda araştırma görevlisidir.)
Seçkin Deniz, 29.07.2022, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.