Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
‘Tek amaçları vardı, tıpkı bugün Amerikalıların bütün herkese yaptığı gibi, insana Allah’ın verdiği biricik özgürlüğünü unutturmak ve onu köleleştirerek yönetmek. Psikoloji, Psikanaliz, Psikoterapi bu köleliğin ön hazırlığını yapar, şartlanmaların yerleşmesini sağlar. Birine zeki, çok zeki ya da aptal dediğinde onu sınıflandırmış olursun, bu da sana onu yönetme hakkı verir ve her bir sınıflandırma kendi ölçeklerini dayattığı için sınıflandırma yapanlar da kölelerinin kendi sınıflandırmalarına tabi olmaları için ellerinden gelen her şeyi yaparlar!’ diyerek cevap verdim.
‘Birine
‘aptal’ demeyi anlıyorum, ama…’ dedi. ‘Ben sana ‘çok zekisin’ diyerek seni
nasıl köleleştirmiş olacağım ki?’
Gülümsedim
ve ‘Bana iltifat ettiğinde ben seni sorgulama ve eleştirme ihtiyacı duyar
mıyım?’ diye sordum. ‘Sen beni överek beni ve düşüncelerimi etkisiz hale
getirmiş oluyorsun ve bu da sana benimle ilişkilerini yönetme hakkı veriyor.’
‘İnanılmazsın!’
dedi şaşkınlıkla bağırarak.
‘Daha
etkili bir şey söyleyeyim.’ dedim biraz da eğlenerek. ‘Bir erkek sana ‘çok
güzelsin, çok çekicisin, çok zekisin’ dediğinde neden gevşiyorsun, boyun eğer
hale geliyorsun bir kadın olarak?’
Kıkırdadı
yine, ‘Haklısın gerçekten!’ dedi ve hiç sektirmeden sordu. ‘Senin ‘Zekâ ve Akıl’
teorin nedir o zaman, hani o köleleştirmeyen, özgürleştiren teorin, Bay Çok Bilmiş?’
‘İyi dinle
ama!’ dedim ve transit yolda ilerleyen arabadan çıkan bütün sesleri klimanın
serinliğine gömerek anlatmaya başladım:
‘Zekâ,
aklın bilgiyi işleme niteliğidir, yani insanda da, arıda da, af edersin, eşekte
de vardır; melekte de, cinde de!’ dedim. ‘Zekâ herkeste, her varlıkta o
varlığın genetiği ile ilişkili bir biçimde aynıdır nitelik olarak, aksi halde Allah
âdil olmazdı, ama akıl, sorumluluğunun oluşması için senin iradene bağlanmıştır;
bilgi edinme oranına. Doğal olarak bilginin içeriği ve miktarı önemlidir senin
zekânın hareket alanının genişlemesi açısından; dört yaşında senin dikkatini
çeken ve bilgi dağarcığına giren şey diğerinin yirmi dört ya da doksan dört
yaşında bile dikkatini çekmeyebilir, yani ne kadar çok okur ve merak edersen o
kadar çok bilgin artar ve öğrendiklerinin arasındaki doğrusal, kartezyen ya da
kuantal ilişkileri çözümlersin. Bu dışarıdan gören biri için seni ‘zeki’ yapar,
ama gerçekte ortaya çıkan özellik zekâ değil akıldır.’
‘IQ nedir
o zaman?’ diye sordu İD ilgisini belli ederek. ‘Zekâ seviyesi değilse?
‘İşte!’
dedim. ‘Yanlış tanımlamalarla giydirilerek anlaşılmazlığa sarınan ve insanı aşağılayarak
köleleştiren şey de bu. IQ testleri bilgi ve dikkat ölçerler. Bu testlerin
güvenilirliği ve kapsamı her zaman sorgulanabilir bir yapıdadır, kesin bilimsel
veri üretmezler, her birey için güvenilir sonuçlar elde edilmesini sağlamazlar
ve ölçtükleri şey ‘bilgi’dir ve bireyin bilgiyi işleme alışkanlığından doğan ‘dikkat’tir.
Bunun değişmez, gelişmez, gerilemez ve asal olan, parçalanamaz olan ‘zekâ’nın
seviyesi ile doğrudan ilgisi yoktur; bu testler test hazırlayıcıların altyapısını
sınırladığı ‘aklı’ ölçerler ve bütün insanlar eşdeğer özgeçmişe sahip olmadıkları
için evrensel geçerliliğe sahip olamazlar.’
‘Voooww!’
dedi İD sağ eliyle güneş gözlüğünü çıkarıp bana bakarak. Mavi mavi ışıldıyordu
muzip gözleri. ‘Kendimi üniversitede hissettim. Nasıl bir şeysin sen?’ dedi.
‘Yine
başladı!’ dedim boşluğa söylenerek. ‘Bazen anlattıklarımın işe yaramadığını
düşünüyorum.’
‘Yok, hayır!’
dedi telaşla güneş gözlüğünü tekrar takarak. ‘Çok işe yarıyor. Neydi o, ha
tamam Meşşâî Felsefesi gibi, anlamadığım bazı şeyler var, ama çok iyi
anladığımı söyleyebilirim söylediklerini. Niye kızıyorsun ben sana iyi şeyler
söyleyince? Kötü bir şey mi yapıyorum, anlamadım!’
Kırılmıştı.
Çok hassastı.
‘Hayır,
elbette kötü bir şey yapmıyorsun, belki de o ân içinden gelen şey iltifat
etmek, ama bu benim alışkın olmadığım bir şey; düşüncelerimin, sohbetin akışını
bozuyor, konuyu kişiselleştiriyor ve ben anlatacaklarımı anlatamıyorum. Bana
ket vuruyor bu tür şeyler!’
‘Anladım!’
dedi hafifçe. ‘Senin bu kadar bilgili olman hoşuma gidiyor, çevremde -ki bir
elin parmaklarını geçmez onların sayısı-, senin gibi biri yok, bu yüzden seni
dinlemekten keyif alıyorum. Bunu da böyle belli etmeye alışkınım ben. Sen bir
robot olabilirsin, ama ben robot değilim ki!’
Susmuştum,
belki de haklıydı. Bir keresinde ‘Sen hiç normal sohbet etmez misin, oradan
buradan basit şeylerden söz etmez misin?’ diye sormuştu bana. ‘Normal şeyler
nelerdir, kime göre normal şeyler?’ diye sormuştum da ‘Tamam tamam!’ diyerek konuyu
hemen kapatmıştı. Benim için sohbet değerli bir şeydi ve oradan buradan
şeylerle onu değersizleştiremezdim. Tabi herkes benim gibi düşünmek zorunda
değildi. Çok fazla insanla samimi sohbetler yapamama sebebim de buydu benim.
Yolu neredeyse
yarılamıştık. ‘Neden gidiyoruz Washington’a?’ diye sordu İD uzun süren
sessizliğe dayanamayarak.
‘Gezmek
için!’ dedim onu şaşırtacak bir şekilde. ‘Washington’u ve Amerikan
İmparatorluğunun kurumlarını hiç turist gibi gezmedim, Cevval Beyaz Saray’ı
gezdirecekti gûyâ, aldığı özel izinle. Beraber dönseydik öyle olacaktı, ama
şimdi bilmiyorum. Ayrıca seninle daha çok poz verebiliriz istihbaratçılara!’
‘Sahi!’
dedi yine muzip bir şekilde. ‘Karın o fotoğrafları görseydi ne yapardı sence?’
diye sordu. Yine güneş gözlüğünü sağ eline aldı ve bana mavi mavi baktı. ‘Keşke
ben de görseydim, nasıl yakışmış mıyız birbirimize?’ diyerek ikinci bir soru
sordu.
‘Sen karım
olsaydın ve başka biriyle çekilmiş böyle fotoğraflar görseydin ne yapardın?’
diye sorularına soruyla karşılık verdim. ‘Nedenini mi sorardın, yoksa çekip
gider miydin?’
‘Nedenini
soracağımı sanmıyorum!’ dedi açık sözlülükle. ‘Sen seçimini yapmışsın der ve
senden ayrılırdım. Bu da çok doğal. Ama seni asla affetmezdim!’
‘Peki,
işim dolayısıyla böyle bir çarpıtma ve şantaj kurbanı olarak seçilme olasılığım
olduğunu bilseydin?’ diye sordum.
‘O zaman
başka!’ dedi İD. ‘Bana her şeyi ayrıntılı olarak anlatmanı isterdim!’
Gülümsedim:
‘İşte karım bütün bu tür şeylere alışkın ve çok iyi bilir ki ben zinâdan
özellikle uzak dururum!’ dedim. ‘Hatta sen bile çalıştığım ortamları bildiğin
için ilk gördüğün anda bunun şantaj amaçlı manipüle edilmiş çekimler olduğunu
düşünürdün!'
‘Evet, ya!’
dedi. ‘Ben bile iş görüşmelerim esnasında çok çıkma teklifi aldım, taciz
edenler çok oldu. Ama hepsi de ağızlarının payını aldılar!’
Sıkıntı
Takip et: @SonsuzArk
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.