Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Is France too sexy for the trans wars?
"Radikal Trans-Aktivizm Avrupa'yı Kasıp Kavuruyor"
Tıpkı Napolyon gibi, radikal transaktivizm de Avrupa'da hızla ve etkilenmeden ilerliyor. ILGA Europe gibi pan-Avrupa LGBT örgütleri, kadınlar, lezbiyenler ve gey erkekler için doğuracağı sonuçlardan habersiz bir şekilde, hükümetlerin kendi kendine kimlik uygulamasını başlatması ve ayrıca vücut parçalarını kesmeyi planlayan disforik insanlar için "dönüşüm terapisi" denilen terapiyi, diğer bir deyişle konuşma terapilerini yasaklaması için yoğun lobi faaliyetleri yürütüyor.
Dora Moutot > Judith Butler (Eric Fougere/Corbis via Getty Images)
Şimdiye kadar işe yarıyor gibi görünüyor. ILGA iyi finanse ediliyor ve hem ulusal hükümetler hem de AB üzerinde büyük bir etkiye sahip. Belçika 2018 yılında kendi kendine kimlik uygulamasını başlattı. İspanya da Finlandiya gibi bu yılın Şubat ayında bunu yaptı. Nicola Sturgeon'un kapsayıcılık adına erkek tecavüzcüleri kadın hapishanelerine koyması fiyaskosundan yılmayan Almanya ve Hollanda da bu adımın eşiğine gelmiş durumda.
Bu arada Fransa'da da bu kültür savaşının Fransız versiyonu yaşanıyor. Biyolojik farklılıkların sosyal ve politik olarak önemli olduğunda ısrar edenlerin tarafında, geçen yıl televizyonda bir trans kadını doğru bir şekilde "trans kimlikli erkek" olarak tanımladığı için transaktivistler tarafından dava edilen feminist Dora Moutot yer alıyor. Geçtiğimiz birkaç ay içinde Moutot, feminist arkadaşı Marguerite Stern ile birlikte, transaktivizmin neden olduğu bazı temel sorunları çoğunlukla anlayışsız Fransız kamuoyuna açıklamayı amaçlayan "Femelliste" web sitesini kurdu.
Katolik yorumcu Eugénie Bastié de Moutot'yu destekleyen bir kamu mektubunun imzacısı ve yakın zamanda yayınlanan Sauver La Différence Des Sexes (Cinsiyet Farklılıklarını Koruyun) başlıklı kitap uzunluğunda bir makalenin yazarı. Moutot bir sosyal medya fenomeni ve Vice dergisinin eski bir yazarıdır. Ayrıca dünyadaki kadın orgazm sayısını arttırmaya adanmış bir web sitesi yönetiyor. Görünüşe bakılırsa Bastié gibi bir muhafazakârla tuhaf bir yatak arkadaşı. Ancak transaktivizmin aşırılığı böyledir, kronik olarak yetersiz bilgiye sahip olmayan ya da 25 yaşın altında olmayan neredeyse herkes eninde sonunda kendini diğer tarafta bulur.
The Times'a göre Bastié yeni kitabında, ister feminizm ister transaktivizm kisvesi altında olsun, biyolojiyi inkar mirası sayesinde "kadınların kariyer ve çocuk bakımını bir araya getirmekte zorlandığını ve rol modellerinden ve atalarının kimliklerinden yoksun erkeklerin üzgün porno bağımlıları haline geldiğini" savunuyor.
Yerleşik bir senaryoya bağlı kalarak, ilerici soldaki muhalifleri bu hafta aynı derecede geniş bir fırça ile karşılık verdiler. Libération'da yazan filozof Camille Froidevaux-Metterie, Bastié'nin yanıldığı konusunda ısrar ediyor: erkeklerin kadın olabilmesine izin vermek, ataerkil sosyal normları değiştirme projesinin övgüye değer bir uzantısıdır.
Burada söz konusu olan, aynı anda bir dizi Batı sahnesinde oynanan bir dinamik olsa da - yani, insanın bedensel esnekliğinin sınırları olduğunu düşünenlerle, olmadığını düşünenler arasında geçici ve huzursuz bir ittifak olsa da - karışımda açıkça Fransız olan bazı unsurlar da var. Bunlardan biri, olaya dahil olan herkesin dayanılmaz cazibesi. Bir diğeri ise Parisli transaktivistlerin şu anda Moutot ve Stern'in peşine düşerek, klasik aşırı duygusal Galya tarzında her yere çirkin ölüm tehditleri savurdukları katıksız saldırganlık.
Açıkçası, bu bana biraz zengin gibi geliyor. Fransız filozoflar, insan vücudunun seçim yoluyla neredeyse tamamen şekillendirilebileceğine dair şu anda popüler olan inanç için kancadan kurtulamazlar. Muhtemelen bu konuda şık siyah poloneklerine kadar haklıdırlar.
Descartes, içsel zihinleri "bölünebilir" cismani bedenlerden ayırmanın büyük bir hayranıydı. Ondan dört yüzyıl sonra Jean-Paul Sartre bize "varoluş özden önce gelir" sloganını verdi; insan olmanın anlamının ortak bir hayvan türünün üyeliğiyle sabitlenmediği, daha ziyade bilinçli bir seçimle oluşturulduğu fikri (kabaca). Kuşkusuz bunu yazarken aklında muhtemelen vücut parçaları seçimi yoktu, ancak hangi gerekçeyle itiraz edebileceği açık değil.
Bu arada Simone de Beauvoir, kadın biyolojisini doğası gereği kadınlar için bir "engel" ve aşılması daha iyi olacak bir şey olarak görüyordu. Ardından Michel Foucault geldi ve insan türleri arasında ayrım yapmanın ancak onlar üzerinde gizlice güç uygulamanın bir yolu olabileceğini savundu.
Foucault, insan kavramlarının önceden var olan doğal bir gerçekliği yakaladığı fikrinin tartışmalı olduğunu düşünüyordu. Monique Wittig gibi radikal feministler seksenli yıllarda bu davayı benimsemiş ve kadınların "doğal bir şekilde gruplandırılmadığını", sadece kadınları baskı altına almak için tasarlanmış tehlikeli bir siyasi motivasyon olduğunu iddia etmişlerdir. (Hayır, ben de.)
İnsanların kelimeleriyle büyük şeyler inşa etme gücüne dair kulağa seksi gelen tüm bu şeyler, yoldan geçen Amerikalıların karşı koyamayacağı kadar fazlaydı. Judith Butler, Foucault ve Wittig'in fikirlerini aldı ve bunları Gender Trouble ve Bodies That Matter adlı kitaplarında, bazen bir sayfa süren cümlelerle ABD'li izleyiciler için tercüme etti. Yüksek lisans öğrencileri bayıldı. Et tout le monde connaît la suite- Ve gerisi tarih oldu.
Son ulusal hediye ise tüm bunlar için Anglosferi suçlama arzusu. The Times'a göre Bastié, cinsiyetlerin içinde bulunduğu acınası toplumsal çıkmazın suçlusunu bildiğini düşünüyor: "'Totaliter' bir iptal kültürü ve biyolojik gerçeklerin yadsınmasını içeren İngiliz ve Amerikan teorilerinin Fransa'ya gelişi".
Ancak konu transaktivist başarının iskelesini inşa etmeye geldiğinde, Fransa'ya teşekkür edebileceğimiz tek şey entelektüel bir arka plan sağlamak değildir. Muhtemelen başka hiçbir Avrupa ülkesi, kadınlığın belirli versiyonlarını hem kadınlar hem de erkekler için karşı konulmaz kılmak için daha fazlasını yapmamıştır.
Kimsenin doğru dürüst göremeyeceği kadar baştan çıkarıcı göründüklerinde, kadınlığın kültürel ifadelerini kadınlıkla eşitlememek zordur. Tıpkı sarışın bomba gibi, yakışıklı, oyunbaz, çekik gözlü genç kız şablonu da burada markalaşmıştır.
Binlerce Fransız şarkı yazarı, gözleri parıldayan ve seslerinde duygusal bir titreme olan kadınların gizemine katkıda bulundu. Ve binlerce Fransız estetik cerrahı temel modeli ustalıkla geliştirdi. Charles Aznavour en ünlü övgüsünde "O benim hayalimin aynası olabilir" diye şarkı söylediğinde, bazı erkeklerin bunu bir ipucu olarak alması belki de şaşırtıcı değildir.
Önümüzdeki aylarda Fransa'da transaktivist baskının nasıl sonuçlanacağını görmek ilginç olacak. En azından çocukların tıbbileştirilmesi konusunda umut verici bazı muhalefet işaretleri var. Ayrımcılıkla mücadeleden sorumlu hükümet organının bilimsel konseyindeki on iki "eski kafalı" Solcu üye, kısa bir süre önce ergenlik engelleyiciler ve küçüklere hormon verilmesi gibi tedavileri sorgulayan bilim insanlarının karşılaştığı "sembolik şiddeti ve çoğu zaman fiziksel şiddeti" kınadı.
Ne yazık ki eşitlik bakanının buna verdiği sembolik şiddet içeren yanıt, bilim konseyini tamamen dağıtmak oldu.
Bu arada, kadınlara özel alanlarda ve spor takımlarında erkekler söz konusu olduğunda, Fransa'nın kendi felsefi geleneklerine rağmen ABD ve İngiltere kadar duyarlı olacağına inanmak zor. Bir kere, cinsiyetler arasındaki abartılı sosyal farklılıklara psikolojik olarak bu kadar sıkı sıkıya bağlı bir ulusun, bu farklılıkların hiç olmadığı fikrine kapılabileceğini hayal etmek zor.
Cinsiyet kimliği hakkındaki çılgın fikirler bir yana, feminizm bile henüz kitlelere ulaşabilmiş değil. (Sadece Fransa'da - ve bunu gerçek bir hayranlıkla söylüyorum - #MeToo'ya "baştan çıkarma haklarını" savunma çağrısı yaparak yanıt veren bir grup kadın bulabilirsiniz). Ayrıca Fransa'da laikliğin kamusal alanda bir norm olduğu gerçeği de var. Transaktivistlerdeki güçlü dindarlık kokusu kesinlikle birçok insanın antenlerini yukarı kaldıracaktır.
Öte yandan, transaktivizmin İngiliz ve ABD versiyonlarının radikaller ve önemsiz bürokratlar arasında nasıl acımasız ittifaklar içerdiğini daha önce yazmıştım. İlki sadece hızlı hareket etmek ve bir şeyleri kırıp dökmek, buldukları her yerde sınırları kaldırmak istiyor, çoğunlukla da bunun uğruna. Buna karşılık ikinciler, yeni kurallar uydurmayı ve insanlara ne yapmaları gerektiğini söylemeyi severler.
Bastié iptal kültürünün Anglo-Amerikan bir fenomen olduğunu düşünebilir, ancak iptal kültürü de esasen bürokratiktir ve Fransa'da bürokrasiye karşı köklü bir sevgi vardır. Cinsiyete göre ayrılmış her alanı ya da kaynağı, cinsiyet kimliği yerine geçecek şekilde yeniden düzenlemekten daha büyük bir bürokratik proje olabilir mi?
Ancak sonuçta günü kurtaran Fransa'nın kendi entelektüel geleneği olabilir. Ulusal bakalorya sınavında hala bir felsefe bileşeni var ve Paris'teki bir gazete bayiine son baktığımda, genel halk için dolaşımda olan birkaç uzman felsefe dergisi vardı.
Kısacası, Fransızlar hala soyut fikirleri önemsiyor. İngiltere'nin aksine, bu fikirlere sahip olmak utanç verici olarak görülmüyor. Eleştirel olmayan bir şekilde yarım yamalak Fransızca fikirler ortaya atmak, İngilizce konuşan akademisyenler için entelektüel derinliğe sahip olmanın bir stenosu olarak hala işe yarayabilir, ancak yerli düşünürler için aynı şeyi yapması pek olası değil.
Ve Fransız felsefesi yekpare değildir; düşüncelerimize veya seçimlerimize bağlı olmayan, doğal dünya tarafından belirlenen bağımsız sınırlar olduğunu kabul etmekten mutlu olan pek çok düşünür vardır. Biraz şansla, Fransız filozoflar yakında biyolojik cinsiyetin tamamen şekillendirilebilir olduğu fikriyle alay edecekler ve dünyanın Galya sofistikasyonunun cazibesine en duyarlı kısımları rahat bir nefes alacak.
Kathleen Stock, 17 Mart 2023, UnHerd
(Kathleen Stock, UnHerd köşe yazarı, eski felsefe profesörü ve UATX Kurucu Öğretim Üyesidir.)
Mustafa Tamer, 18.08.2023, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri-Analiz, Onlar Ne Diyor?
Mustafa Tamer Yayınları
Onlar Ne Diyor?
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.