Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
"Northwestern Medicine bilim insanları, antipsikotik ilaçların nasıl çalıştığına dair anlayışımızı yeniden tanımlayan çığır açıcı bir keşifte bulunarak, D2 değil D1 dopamin reseptörü ifade eden nöronlarla etkileşimlerinin şizofreni tedavisindeki etkinliklerini daha iyi öngördüğünü ortaya koydu."
Shattering Old Beliefs: Antipsychotic Drugs Work Differently Than Scientists Thought
Şizofrenide ilaçların beyni nasıl modüle ettiğine ilişkin yeni araştırma bulguları daha iyi tedavilere yol açabilir.
ABD'de şizofreni teşhisi konmuş milyonlarca insanı tedavi etmek için kullanılan antipsikotik ilaçların genellikle çok sayıda istenmeyen yan etkisi vardır. Ayrıca, bu ilaçlar birçok birey için etkisizdir ve daha etkili ilaçların geliştirilmesi için acil bir gereksinime yol açmaktadır.
İlaç Geliştirmede Yeni Yaklaşım
Northwestern Medicine bilim insanları, şizofreninin sakatlayıcı semptomlarına yönelik daha etkili tedaviler oluşturmak için umut verici bir yol keşfetti. Geleneksel olarak, araştırmacılar antipsikotik ilaç adaylarını fare davranışları üzerindeki etkilerini gözlemleyerek taramışlardır. Ancak, Northwestern laboratuvarı tarafından benimsenen yenilikçi yaklaşımın, ilaçların hastalardaki etkinliğini tahmin etmede üstün olduğu kanıtlanmıştır.
Araştırma, şizofreni semptomlarına neden olan aşırı aktif dopamini engelleyen antipsikotik ilaçların, bilim insanlarının başlangıçta düşündüğünden tamamen farklı bir nöronla etkileşime girdiğini keşfetti.
"Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Fakültesi'nde sinirbilim profesörü olan baş araştırmacı Jones Parker, "Bu, psikozun sinirsel temeline ilişkin anlayışımızı tamamen gözden geçiren ve yeni tedaviler geliştirmek için yeni bir yol çizen dönüm noktası niteliğinde bir bulgudur" diyor. "Mevcut ilaçlardan daha az yan etkiye sahip ilaçlar geliştirmek için yeni seçenekler sunuyor."
Araştırma 13 Temmuz'da Nature Neuroscience dergisinde yayımlandı.
Dopaminin Rolünü Anlamak
Şizofreni hastalarında, iki ana tip özelleşmiş beyin hücresi veya nöron barındıran striatum adı verilen bir beyin bölgesinde yüksek dopamin seviyeleri vardır. Bu hücreler, sahip oldukları dopamin reseptörü tipine göre ayırt edilir: D1 ve D2.
Nöronlar üzerindeki reseptörler, onları açacak anahtarı bekleyen kilitler gibidir. Biri D1 reseptörleri ve diğeri D2 reseptörleri olarak adlandırılan kilitleri ifade eden iki nöron popülasyonunu hayal edin. Dopamin her iki reseptör için de bir anahtardır, ancak antipsikotikler sadece D2 reseptör kilitlerini bloke ederler. Bu nedenle uzmanlar bu ilaçların tercihen D2 reseptör kilitlerini ifade eden nöronlar üzerinde etkili olduğunu varsaymıştır. Ancak, aslında, antipsikotik ilaçlara klinik etkiyi öngörecek şekilde yanıt verenler diğer beyin hücreleriydi - striatumdaki D1 reseptörlerine sahip komşu hücreler -.
Paradigmanın Değiştirilmesi
Parker, "Dogma, antipsikotik ilaçların tercihen D2 dopamin reseptörlerini ifade eden striatal nöronları etkilediği yönünde olmuştur" dedi. "Ancak ekibimiz bu fikri test ettiğinde, bir ilacın D2 reseptörü eksprese eden striatal nöronların aktivitesini nasıl etkilediğinin, insanlarda antipsikotik olup olmadığı üzerinde çok az etkisi olduğunu gördük. Bunun yerine, bir ilacın D1 dopamin reseptörlerini ifade eden diğer striatal nöron tipi üzerindeki etkisi, gerçekten işe yarayıp yaramadıkları konusunda daha belirleyicidir."
Mevcut Tedavilerin Sınırlılıkları
Şizofreni, ABD'de yaklaşık 100 kişiden 1'ini veya 2,5 milyondan fazla kişiyi etkileyen zayıflatıcı bir beyin hastalığıdır. Mevcut antipsikotikler, halüsinasyonlar ve sanrılar gibi şizofreninin ayırt edici semptomları için etkili olsa da, bilişsel ve sosyal işlevlerdeki eksiklikler gibi şizofreninin diğer semptomları için etkisizdir.
Ayrıca, mevcut antipsikotikler tedaviye dirençli şizofreni hastalarının %30'undan fazlasında (ABD'de 750.000'den fazla kişi) tamamen etkisizdir. Bu ilaçların kullanımı, tardif diskinezi (kontrol edilemeyen vücut hareketleri) ve parkinsonizm (katılık, titreme ve hareket yavaşlığı) gibi yan etkileri nedeniyle de sınırlıdır.
Yeni Anlayışlar ve Gelecek Yönelimleri
Yeni araştırma, antipsikotik ilaçların canlı hayvanlarda psikoza neden olduğu düşünülen beyin bölgesini nasıl modüle ettiğini ilk kez belirledi.
Parker, "Araştırmamız, bu ilaçların nasıl çalıştığına dair anlayış eksikliğimizi ve daha etkili antipsikotikler geliştirmek için yeni terapötik stratejiler ortaya çıkardı" diyor.
Diğer Northwestern yazarları arasında ilk yazar Seongsik Yun, Ben Yang, Justin Anair, Madison Martin, Stefan Fleps, Arin Pamukcu, Nai-Hsing Yeh, Anis Contractor ve Ann Kennedy yer alıyor.
Araştırma, Ulusal Sağlık Enstitüleri ve Whitehall Vakfı'na bağlı Ulusal Nörolojik Bozukluklar ve İnme Enstitüsü hibesi R01NS122840 ve Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü hibesi K01MH11313201 tarafından desteklenmiştir.
NORTHWESTERN ÜNİVERSİTESİ, 5 AĞUSTOS 2023, SciTechDaily
Mustafa Tamer, 04.10.2023, Sonsuz Ark, Çeviri, Bilim ve Teknoloji, Aklın Merdivenleri
Referans: "Antipsikotik ilaç etkinliği, D2 reseptörü eksprese eden striatal projeksiyon nöronları yerine D1'in modülasyonu ile ilişkilidir", Seongsik Yun, Ben Yang, Justin D. Anair, Madison M. Martin, Stefan W. Fleps, Arin Pamukcu, Nai-Hsing Yeh, Anis Contractor, Ann Kennedy ve Jones G. Parker, 13 Temmuz 2023, Nature Neuroscience. DOI: 10.1038/s41593-023-01390-9
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.