Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
The lost boys of England’s youth hostels
"Romantik genç erkekler artık kendilerini evsiz buluyor"
Tony Blair'in ilk zaferinden bir yıl önce, C2C rotasında Whitehaven'dan Newcastle'a bisikletle gittim. Yol arkadaşım, Gençlik Pansiyonları Derneği'nin dağ bisikleti sürüşünde hafta sonunda tanıştığım ve yazdan sonra orduya katılacak olan 16 yaşındaki Sunderland'li Bill'di. Bütün gün pedal çeviriyorduk ve geceleri gençlik pansiyonlarında kalıyorduk: sade ranzalı yataklarda kalıyorduk ama bisiklet sırtında geçen bir günün ardından hoş karşılanıyorduk.
Männerbünde her zamanki gibi evcilleştirilmemiş (Raymond Gehman/Corbis via Getty Images)
Gençler hala yaz tatillerinde eğlenmek için kros bisikleti sürüyorlar mı? Benim tahminim bunun muhtemelen doksanlı yıllara kıyasla daha az yaygın olduğu yönünde. Dünya Sağlık Örgütü, pandemiden önce bile ergenlerin %80'inden fazlasının yeterince aktif olmadığı konusunda uyarıda bulunuyordu; bu hareketsizlik durumu karantinadan bu yana da düzelmedi. Şimdi, enflasyon ve aile gezileri ile okul gezilerine yapılan kesintilerle birleştiğinde, gençlerin açık havada geçirdiği zamanın azalması İngiltere'nin boş zaman manzarasını yeniden tanımlıyor: raporlara göre, YHA hostellerinin (Gençlik Pansiyonları) yaklaşık üçte biri satılacak.
Bu, bu tür kapanışların ilk turu değil. Hostellerin 70 yılı aşkın bir süredir sayıları sürekli azalmaktadır. Ancak bu, YHA'nın hostel teklifini ilk kez değiştirmesi olmasa bile, muhtemelen kalan tesislerin üçte biri kadarının kaybı, gençliğimin bir parçasının yok olması gibi hissettiriyor.
Hadrian Duvarı boyunca rüzgârlı, ayaklarımızın su toplamasına neden olan okul yürüyüşlerinden Bill ile bisiklete binme macerama kadar, gösterişsiz hostel havası benim için büyümenin ayrılmaz bir parçasıydı. Hostellerin faydacı, sınıfsız atmosferi, savaş sonrasına özgü bir şekilde derinden, hoş bir İngiliz hissi veriyordu: konserve yiyecekler ve değişken havalar altında tek bir ulus, (çiftçi toplulukları dışında) modern Britanya'da sadece yürüyüş veya bisiklet yoluyla gerçekten erişilebilen nemli ama keyifli bir ortaklığın tadını çıkarıyordu.
Yine de, bir İngiliz fenomeni olarak hostelciliğin kökleri beklenmedik şekilde sığdır. Gençlik yurtları aslında savaşlar arası Alman ithalatıdır: İlk İngiliz yurdu 1930 yılında, Avrupa'da zaten iyi kurulmuş olan bir ağdan esinlenerek kuzey Galler'deki Pennant Hall'da kurulmuştur.
Kökenleri 19. yüzyıl sonlarında Almanya'ya dayanır. 1896 yılında Berlin'in bir banliyösü olan Stieglitz'de genç erkeklerden oluşan gruplar kırsalda uzun yürüyüşler yapmaya başladı. Ahırlarda uyuyan ve kendi yemeklerini pişiren bu gençler, bu gezileri Almanya'nın durağan kültüründen ve giderek kentleşen çevresinden kaçmanın bir yolu olarak görüyorlardı. Alman Romantizminden esinlenerek, birbirleriyle ve doğal dünyayla daha yoğun ve uyumlu bir bağ ve daha eski ve otantik kültürel gelenekler lehine moderniteyi, militarizmi ve Viktorya dönemi kültürel etkisini reddettiler.
1901 yılına gelindiğinde bu, karizmatik Karl Fischer tarafından kurulan bir harekete dönüşmüştü. Kendilerine Wandervögel ya da "göçmen kuşlar" adını veren bu gruplar şiirden, Cermen mitinden ve gezgin ortaçağ bilginlerinin idealize edilmiş yaşamından esinleniyordu ve kısa sürede 20. yüzyılın başlarındaki Alman Gençlik Hareketi'nin baskın kolu haline geldiler.
İlk gençlik yurdu Wandervögel'e bir yanıt olarak öngörülmüştür. Öğretmen Richard Schirrmann 1909'da genç yürüyüşçüler için ucuz bir pansiyon planlarını yayınladı ve üç yıl sonra Nordrhein-Westphalia'daki Altena Kalesi'nde bu tür ilk tesisi açtı. Hareket hızla büyüdü ve Schirrmann'ın biyografi yazarına göre savaş patlak verdiğinde Almanya genelinde 535 pansiyon vardı.
Bu arada, Wandervögel büyüdükçe, hareket parçalanmaya başladı, daha geleneksel gruplar isyankâr, maskülinist Romantik sertlikten ayrıldı. Fischer'in anti-modernist fikirleri sadece yürüyüş yapmaktan hoşlanan grupların hoşuna gitmedi ve bu gruplar 1904'te ayrılarak Fischer'in Alt-Wandervögel'ini geride bıraktı. Ardından 1906'da Fischer, karizmatik entelektüel ve aktivist Willie Jansen tarafından bir liderlik mücadelesinde bu gruptan bile çıkarıldı: Willie Jansen o dönemde "işin Helenik tarafını", yani yaşlı ve genç erkekler arasındaki cinsel ilişkileri savunduğu için tartışmalı bir adamdı.
Jansen'e göre Wandervögel'in önemli bir yönü, bir Männerbund - yani eril erkeklerden oluşan bir grup - içinde yoğun eril arkadaşlıklar kurma kapsamıydı. İlk Wandervögel tarihçisi Hans Blüher'in 1910 yılında yazdığı The German Wandervögel Movement as Erotic Phenomenon (Erotik Fenomen Olarak Alman Wandervögel Hareketi) adlı skandal kitabında belgelediği gibi, Jansen bu tür ilişkileri eril oluşum ve çaba için çok önemli görüyordu.
Şiddetli antisemitik görüşlere ve Jansen gibi alışılmadık cinsel eğilimlere sahip bir adam olan Blüher, tamamen erkeklerden oluşan gruplardaki Wandervögel arkadaşlıklarının, kayda geçirilmemiş bir şekilde de olsa erotik olarak anlaşılması gerektiğini savundu. Blüher "antik jimnastiğin" yeniden canlandırılmasına sevinmiş, "jimnastiğin en doğal biçiminin" "Hıristiyan kültürü tarafından silindiğinden" ve "çıplaklığın açık asaleti" ile birlikte yeniden canlandırılması gerektiğinden yakınmıştır.
Jansen ve Blüher, bu tür gruplarda kurulan arkadaşlıkların karşı cinsle kurulan ilişkilerden daha üstün olduğunu savunmuştur. Erkekler eril ve yaratıcı enerjilerini, kızları çekip çevirmekten daha zengin ve daha verimli yollarla, bir Männerbund içinde işbirliği arayarak ve bunu yoğunlaştırarak kanalize etmelidir. Jansen, "Böyle bir eril gençlik hareketine yol açabilecek canlılık nereden geliyor?" diye sordu, "Bir eşi sevmek ya da bir aile babası olmak yerine genç erkekleri seven ve Männerbünde'yi kuran erkeklerden gelmiyorsa nereden geliyor?"
Ancak Jansen'in genç erkeklerle ilişkileri hakkındaki söylentiler, 1910 yılında liderlik görevinden uzaklaştırılmasına neden oldu. O zamana kadar hareketin genelinde, kızların veya "Alman olmayan" üyelerin dahil edilip edilmeyeceği, alkol ve tütüne izin verilip verilmeyeceği veya vejetaryenlik gibi dönemin diğer popüler yaşam tarzı reformu konularının benimsenip benimsenmeyeceği konusunda şubeler arasında şiddetli tartışmalar yaşandı. Birinci Dünya Savaşı sona erdikten sonra, geri dönen Wandervögeller - artık eski askerler - artık büyük ölçüde karma cinsiyetli olan yürüyüş kültürüne savaştan çıkmış, vatansever bir erkekçiliği geri getirdi ve buna karşılık olarak Alt-Wandervögel kadınları ve kızları paralel bir örgüte ihraç etti.
Bu arada, Männerbund alt kültürü daha da sertleşirken, Robert Schirrmann da Almanya'nın açık hava canlılığı ve Tötonik efsane yaratma konusundaki genç yükselişini evcilleştirmek için paralel bir çaba içindeydi. Schirrmann, Fransızlardan sadece dar bir No-Man's Land ile ayrılan Vosges yakınlarında konuşlanmışken, Fransız ve Alman savaşçıların silahlarını bıraktığı ve hediyelerini değiş tokuş ettiği 1915 Noel ateşkesine tanık olmuştu. Bu olay derin bir etki bıraktı ve barış için bir vektör olarak ev sahipliği yapma hayaline ilham verdi. Biyografi yazarına göre Schirrmann, "tüm ülkelerden düşünceli gençlerin" "birbirlerini tanıyabilecekleri" ve gelecekteki çatışmaların önlenmesine yardımcı olabilecek yerler oluşturmak istiyordu.
Savaşlar arasında Schirrmann'ın pansiyonları Avrupa'da hızla yayıldı, ancak İngiltere'de alıcı bulmaları biraz zaman aldı. Schirrmann 1928 yılında İngiliz-Alman Akademik Kurulu'na bir mektup yazarak Avrupalı bir öğrenci grubunun İngiltere'de pansiyon bulup bulamayacağını sorduğunda, Kurul şu yanıtı verdi "Gençlerin turlara çıkması alışılmış bir şey değildir... İngiliz gençleri normalde gruplar halinde ülke dışına çıkar ve kendi çadırlarını ya da kiraladıkları çadırları kullanarak bir kampta sabit bir noktada kalırlar."
Ancak 1930'da bir grup İngiliz genç, Almanya'daki pansiyonları gezdikten sonra bunları İngiltere'de çoğaltmaya kararlı bir şekilde geri döndü. Pennant Hall açıldı ve 1931'in sonuna gelindiğinde geceliği bir şilin (bugünün parasıyla yaklaşık 3 sterlin) olan 75 pansiyon vardı. Hızla popüler oldular ve 1932'de YHA'ya kraliyet onayı verildi.
Aynı dönemde Wandervögel daha da parçalanarak proto-hippilerden proto-faşistlere ve Büyük Buhran'dan sonra bazı yoksul vakalarda kanun kaçakları ve serserilere kadar çılgınca farklı siyasi renklere büründü. Schirrmann'ın 1936'dan 1945'e kadar gençlik yurtlarında olduğu gibi, birçoğu sonunda Hitler Gençliği'ne dahil oldu. Ancak diğer Wandervögel grupları direnmiş, hatta bazıları yeraltına inmiştir.
Ve Schirrmann vizyonundan asla vazgeçmedi. Savaştan sonra, 1946 yılında bir arkadaşının onu özel uçağıyla İskoçya'daki bir hostelcilik konferansına götürmesiyle Britanya Adaları'na giden ilk Alman sivil oldu. Gençlik pansiyonculuğunun zirvesi, savaş sonrası kolektivizmin zirvesiyle birlikte kısa bir süre sonra geldi. YHA 1950'de 303 pansiyonla tüm zamanların en yüksek sayısına ulaştı ve hatta 1952'de kendi şarkı kitabını yayınladı. "Birçok ortak oda şarkısı, pansiyonerlerin çok azının şarkıların ilk dizelerinden fazlasını bilmesi nedeniyle gölgelenmiştir," diye açıklanan giriş bölümünde, "ve çoğu zaman coşkulu bir koro olarak başlayan parça, bocalayan bir solo olarak sona erer." Şu anda hayal bile edilemeyecek bir ortak miras seviyesinden bahseden kitap, birilerinin ezgiyi mutlaka bileceğini varsaydığı için sadece sözleri içeriyor, nota içermiyordu.
O zamandan bu yana çok şey değişti. Eğer pansiyonculuk Almanya için Romantik gezginliğin bir türünü temsil ediyorsa, İngiliz pansiyonları ülkenin en güzel yerlerini herkes için erişilebilir kılmaya yönelik eşitlikçi bir savaş sonrası arzudan güç alıyordu. Ve bir süreliğine işe de yaradı. Ortalama Home Counties ergenliğimin normal seyrinde, hosteller olmasaydı, endüstriyel Kuzeydoğu'dan işçi sınıfından bir gençle beş gün seyahat etmek şöyle dursun, asla tanışamazdım.
Çıkmıyorduk ve o da bana hiç asılmadı. Beş günlük bir yolculuk boyunca birbirimizin arkadaşlığından keyif aldık ve turumuz sona erdiğinde Newcastle'da başladığımız gibi dostça yollarımızı ayırdık. Onu bir daha hiç görmedim. Orduya katıldıysa, umarım Irak'ta hayatta kalmıştır. Ancak Bill'in geçmişine sahip genç erkeklerin küçük yaşlardan itibaren rutin olarak acınacak durumda muamele gördüğü 2023 yılında, onun gibi kaç delikanlının bir kadın yabancıyla beş günlük platonik bir bisiklet turu yapmayı düşünüp düşünmeyeceğini de merak ediyorum.
Her halükarda, bugünün Bill'lerinden çok daha fazlasının içeride olduğundan, belki Call of Duty oynadığından ya da anonim bir avatarın arkasından paylaşım yaptığından şüpheleniyorum. Daha fiziksel uğraşlara gelince, eğer günümüzün karizmatik bir figürü Jansen ve Blücher'in Helenistik ve şiddetle antisemitik maskülinist gündemine benzeyen bir programı savunacak olursa, taraftarları muhtemelen bir kadın refakatçiyle seyahat etmeyecektir. Ne olursa olsun, ortaya çıkan herhangi bir Männerbunde için tercih edilen faaliyetin YHA ile ulusal parkları gezmek olması bir şekilde mantıksız görünüyor.
Bu arada, savaş öncesi Almanya'sının genç, gezgin, enerjisini enternasyonalist amaçlara yönlendirmeye çalışan hareket - gençlik yurtlarının kendisi - en azından Britanya'da bocalamaya devam ediyor. The Guardian'dan John Harris'in haberine göre, YHA'nın "içeridekileri" Brexit'in pansiyonculuğu da vurduğunu, pek çok Avrupalı okul partisinin gelmeyi bıraktığını söylüyor. Daha az maddi olarak da Brexit, Schirrmann tarzı enternasyonalizm için sembolik bir yenilgiydi ve Britanya Adalarında onu hangi siyasi düzenin izleyeceği konusunda şu anda bile çok az kesinlik var.
Ve İngiliz gençlik hostellerinin geleceğine dair çok az kesinlik var. Jansen ve Blüher'in alt kültürünün ilginç bir yankısı olarak Pennant Hall, 2019'da lüks daireler olarak yeniden geliştirilmeden önce eşcinsel ve biseksüel erkekler için özel bir otel ve hamam olarak sona erdi. Belki de YHA'nın istenmeyen mülklerini, onları olduğu gibi işletmeye istekli bir alıcı bulamazlarsa, aynı kaderin bir çeşidi bekliyordur.
Schirrmann ve diğerlerinin 1933 ve 1945 yılları arasındaki kayda değer aksama dışında, gezici, Romantik, maskülenist dürtüyü kurumsallaştırma ve uluslararasılaştırma yönündeki yüzyıllık çabaları genel olarak oldukça etkili oldu. Ancak bugün Männerbünde, YHA gibi saygın, eşitlikçi ve artık kaybolmaya yüz tutmuş kurumlar tarafından daha az hizmet görüyor.
Gerçekten de, internetin az ayak basılan vahşi doğaları hariç, artık büyük ölçüde evsizler. Ancak marjinalleşme bu tür kardeşliklerin oluşmasını daha önce hiç engellemedi. Sanırım yasaklanan Männerbünde'yi yeniden ve her zamanki gibi evcilleşmemiş olarak göreceğiz.
Mary Harrington, 3 Ağustos 2023, UnHerd
Mustafa Tamer, 06.10.2023, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri-Analiz, Onlar Ne Diyor?
Mustafa Tamer Yayınları
Onlar Ne Diyor?
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.