Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
"Araştırmacılar, gri küfün bitki bağışıklığını susturan RNA'yı taşımak için lipid kabarcıklarını kullandığını ve milyarlarca ürün kaybına neden olduğunu keşfetti. Bulgular, bu kabarcıkları hedef alan yeni çevre dostu fungisitlere yol açabilir ve potansiyel olarak toksik kimyasallar olmadan etkili bir çözüm sağlayabilir."
Scientists Discover Way To Defeat Crop-Killing Gray Mold Without Toxic Chemicals
Araştırma, mantarın nasıl RNA silahı sağladığını ortaya çıkarıyor.
Çilek ve domates de dahil olmak üzere çok çeşitli meyve ve sebzelere bulaşarak yıllık milyarlarca ürün kaybına neden olan gri küf, çiftçiler için kalıcı bir sorun olmuştur. Şimdi, araştırmacılar tarafından, mahsulleri zehirli kimyasallarla yıkamaya gerek kalmadan bu küfle mücadele etmek için yeni bir yöntem keşfedildi.
Eğer bulanık gri bir maddeyle kaplı bir çilekle karşılaştıysanız, gri küfün etkilerine tanık olmuşsunuz demektir. Bu zorlu mantar 1.400'den fazla bitki türünü etkilemektedir ve şimdiye kadar etkili bir tedavisi bulunamamıştır. Onu kontrol etmenin anahtarı, bazı bilim insanlarının daha önce önemsiz olduğunu düşünerek göz ardı ettiği bir özellik olan, küf hücreleri tarafından salgılanan lipid "kabarcıklarının" keşfinde yatıyor olabilir.
Aslında, UC Riverside'ın yeni araştırması, bu kabarcıkların birçok mantar türünün yanı sıra bakteriler ve memeliler de dahil olmak üzere patojenler ve konakçıları arasındaki iletişim için gerekli olduğunu gösteriyor. Bu durumda, araştırmacılar gri küfün başarılı enfeksiyonlar elde etmek için kabarcıkları nasıl kullanacağını öğrendiğini buldular.
Araştırma projesini yöneten UCR mikrobiyoloji ve bitki patolojisi profesörü Hailing Jin, "İzole edilmeleri ve incelenmeleri zor olduğu için, hücre dışı veziküller olarak da adlandırılan bu lipit kabarcıklarının önemli işlevleri onlarca yıldır göz ardı edildi" diyor.
Jin, "Artık küfün de tıpkı bitki konakçıları gibi, bitkilerin bağışıklık sistemlerinde yer alan genleri susturan küçük RNA molekülleri gibi silahları korumak ve iletmek için hücre dışı veziküller kullandığını biliyoruz" diyor.
Ürün üzerinde büyüyen gri küf. Kaynak: Hailing Jin/UCR
Bu bulgu Nature Communications dergisinde detaylandırılmış olup, araştırmacılar sadece gri küfün bu lipit bazlı kabarcıklarda virülan RNA salgıladığını göstermekle kalmayıp, aynı zamanda belirli bir proteinin küfün kabarcık üretme kabiliyetinde anahtar rol oynadığını da ortaya koymuşlardır.
Tetraspanin adlı protein, kabarcıkların yüzeyinde görülür. Araştırmacılar, küfün tetraspanin üretme kabiliyetini ortadan kaldırdıklarında, küfün kabarcıkları salgılama ve iletme kabiliyetinin büyük ölçüde azaldığını buldular.
Jin, "Veziküllerin bu kilit bileşenini devre dışı bırakırsak, konakçı bağışıklığını baskılayan küçük RNA'ların veya diğer moleküllerin silahlarını iletme yeteneklerini zayıflatabiliriz" diyor.
Daha önce aynı araştırma ekibi mantarın küçük RNA molekülleri üretmesini sağlayan genleri de tespit etmişti. Bu genlerin yanı sıra mantarın tetraspanin üretmesini sağlayan genlerin de devre dışı bırakılması, gri küf hastalığını engelleyen yeni nesil "RNA fungisitlerin" üretilmesini sağlayacaktır.
"Her şeyin içinde RNA vardır ve insanlar ve hayvanlar tarafından kolayca sindirilir. RNA çevrede hızla bozunabilir ve herhangi bir toksik kalıntı bırakmaz," diyor Jin. "Şu anda, gri küf için ana tedaviler fungisitlerdir ve bu kimyasallar insan ve hayvan sağlığını ve çevremizi olumsuz yönde etkileyebilir."
Gri küf, pirinç patojeni Magnaporthe'den sonra dünyada gıda ürünlerine en çok zarar veren ikinci mantardır. Hücre dışı vezikül salgılama yeteneğine saldıran RNA'ya dayalı çevre dostu bir fungisit, Magnaporthe ve diğer mantar patojenlerine karşı da etkili olabilir.
"İklimin bu kadar hızlı değişmesiyle birlikte birçok mantar enfeksiyonu daha da kötüleşebilir. Küresel gıda arzını korumak için bu kadar geniş çapta uygulanabilecek yeni çevre dostu yöntemler geliştirmekten heyecan duyuyoruz" diyor Jin.
CALIFORNIA ÜNİVERSİTESİ - RIVERSIDE, 5 AĞUSTOS 2023, SciTechDaily
Mustafa Tamer, 25.10.2023, Sonsuz Ark, Çeviri, Bilim ve Teknoloji, Aklın Merdivenleri
Referans: Baoye He, Huan Wang, Guosheng Liu, Angela Chen, Alejandra Calvo, Qiang Cai ve Hailing Jin, "Mantar küçük RNA'ları, klatrin aracılı endositoz yoluyla bitki hücrelerine girmek için hücre dışı veziküllerde yol alır", 20 Temmuz 2023, Nature Communications. DOI: 10.1038/s41467-023-40093-4
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.