Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Immigration is religion’s only hope
"Beyaz ilericiler şaşırtıcı bir ittifakla karşı karşıya."
Babam Birleşik Metodist Kilisesi'nde ihtiyar olma sürecinden geçerken Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık üzerine dersler alması gerekiyordu. Derslerden biri, beyazların "renkli insanlar" için nasıl yer açmaları ve onların seslerini nasıl yükseltmeleri gerektiğine dair bir sunum içeriyordu. Babam Çin'den gelen bir göçmen. Diğer göçmen vaizler gibi onun da "beyaz olmayan" teriminin kime atıfta bulunduğu ve "ne Yahudi ne de Yunan" olduğu fikri üzerine kurulu bir inancın neden ırksal ayrımlara bu kadar takıntılı olduğu konusunda kafası karışmıştı.
Eski ittifaklar yıpranıyor (Rick Loomis/Los Angeles Times via Getty Images)
Onları kim suçlayabilir ki? Son yıllarda ana akım Amerikan Protestanlığını kasıp kavuran ilerici ideoloji, Batılı olmayan ülkelerden gelenler için genellikle anlaşılmazdır.
Yine de Fransa'nın Afro-Karayip mega kiliselerinden Londra'nın Siyah Çoğunluk Kiliselerine kadar her yerde seküler dünyamızda Hıristiyanlığı canlı tutanlar tam da bu tür göçmenlerdir. Amerika'da kendini Hıristiyan olarak tanımlayan vatandaşların sayısı son 50 yılda %90'dan %64'e düşerken, göçmenler daha etkili hale geliyor: göçmenlerin üçte ikisinden fazlası Hıristiyan.
Amerikan ilericileri, Cromwellvari bir teokrasiye yol açacak "beyaz Hıristiyan milliyetçiliği" korkusunu giderek daha fazla körüklüyorlar. Ancak beyaz Amerikalılar aslında diğer etnik gruplardan biraz daha hızlı bir şekilde sekülerleşmektedir. Siyah Amerikalılar da sekülerleşmeyi deneyimlemiş olsa da, kiliseye gitme ve dua etme olasılıkları ortalama bir Amerikalıdan daha yüksektir. ABD'ye gelen Afrikalı göçmenler ise Amerika doğumlu siyahlara kıyasla daha dindar. Amerika'daki Latin Evanjeliklerin yükselişi de ana akım medyada yer almaktadır.
Beyaz ilericilerin öcüsü olan "muhafazakâr Hıristiyanlar", ilericilerin seslerini yükseltmek istedikleri renkli insanlar olma olasılıkları giderek artmaktadır. Afrika kökenli Hıristiyanların cinsellik konusunda muhafazakar görüşlere sahip olma olasılığı çok daha yüksekken, Latin kökenli Evanjelikler hızla Cumhuriyetçi bir blok haline gelmektedir.
Bu arada beyaz muhafazakarlar, Batı'nın sekülerleşmesinden ve geleneksel değerlerin gerilemesinden yakınırken, kısıtlayıcı göç süreçlerini destekleme eğilimindedir; belki de Batılı olmayan göçmenlerin Amerikan doğumlu vatandaşlara göre sosyal açıdan daha muhafazakar olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu fark etmedikleri için ya da belki de ekonomik veya kabilesel içgüdüleri dini içgüdülerine baskın geldiği için. Dolayısıyla hem ilericiler hem de muhafazakârlar çelişki içerisindedir.
Liberallerin muhafazakârlardan daha hızlı sekülerleştiği gerçeğine rağmen, son on yıldır Birleşik Metodist Kilisesi'nin liderliği cinsellik ve cinsiyet kimliği konularında seküler ilericilerin görüşlerine uygun görüşler benimseyerek ağır çekim bir mezhep bölünmesini tetikliyor.
Birkaç yıl önce ailemle birlikte katıldığım bir UMC konferansında bazı katılımcılar eşcinsel din adamlarını atama hareketini desteklemek için gökkuşağı kollukları takmışlardı. Katılımcıların neredeyse tamamı beyazdı. Göçmen cemaatlerinden hiçbir temsilci ve siyah cemaatlerden çok azı bu kollukları taktı. Katılımcılardan biri "Amerika'ya gelmeden önce buranın Hıristiyan değerleri üzerine kurulu bir ulus olduğunu sanıyordum" dedi. "Bu insanlar neden Tanrı'nın iradesine karşı geliyorlar?"
İlerici bir Hıristiyan bunu bir çelişki olarak görebilir: İsa cennetten dışlanmışlara yardım etmek için geldiyse, bu dışlanmış Hıristiyanlar neden diğer bir dışlanmış grubu düşmanlaştırıyor? Genellikle çok kültürlü idealleri vaaz eden liberal beyazlar, bu soruya Batı kültürünün cinsellik konusunda "doğru" görüşe sahip olduğu izlenimini vermeden dürüstçe cevap veremezler; buradaki en büyük ironi, ilericilerin gerici görüşler olarak gördükleri Batı kültürünü reddetmeleridir.
İlericiler toplumun kötülükleri için "Hıristiyan Sağı" suçlarken, dindar muhafazakârlar sıklıkla "uyanmış Hıristiyanlık"tan şikâyet etmektedir. "İkili olmayan" bir drag queen'in vaaz verdiği ve kendisini "ırkçılık karşıtlığına ve kenarda kalmış halklarla radikal dayanışmaya adanmış bir kilise" olarak tanıtan Allendale Birleşik Metodist Kilisesi gibi örneklere işaret ediyorlar. Bu tür eylemlerin İncil tefsirine dayalı teolojiden ziyade seküler dünyadan kaynaklanan ideolojiye dayandığını savunmaktadırlar.
Benzer bir dinamik Birleşik Krallık'ta da gözlemlenebilir. Bu yılın başlarında İngiltere Kilisesi, Tanrı için cinsiyet ayrımı gözetmeyen zamirler kullanma fikrini ortaya attı ve eşcinsel çiftler için kutsama dualarına izin verdi. Tepkiler çok hızlı oldu. Afrika ve Asya'daki pek çok piskopos Canterbury Başpiskoposu'nun otoritesini reddetti ve Anglikan kilisesinin (büyük ölçüde beyaz) liderliğini eleştirdi. Ancak İngiltere içinde bile, İngiltere'nin Hıristiyan nüfusunun azalmasını engelleyen etnik azınlıklardan ilerici Hıristiyanlığa karşı şiddetli bir muhalefet vardı.
Ancak uzun vadede dindar muhafazakârların ilericilerden daha az endişelenmeleri gerekecektir. Eğer ilerici Hıristiyan kiliseleri kendilerini dini değerlerden ziyade seküler toplumun değerlerine yakınlaştırırlarsa, varlıkları sona erecektir.
Benzer bir olgu Amerikan Yahudiliğinde de görülebilir. İnançlarını ciddiye alan ve çoğunlukla Cumhuriyetçilere oy veren Ortodoks Yahudiler şu anda azınlıktadır, ancak 2050 yılına kadar Amerikan Yahudiliğinin baskın kolu haline gelecekleri tahmin edilmektedir. Bu kısmen doğum oranlarından kaynaklanıyor, ancak aynı zamanda çoğunlukla Demokratlara oy veren Ortodoks olmayan Yahudiler hızla sekülerleşiyor; Yahudi olmayanlarla ortak olma, Yahudi geleneklerine uymayı bırakma veya kendilerini Yahudi olarak tanımlamayı tamamen bırakma olasılıkları çok daha yüksek. Hıristiyanlık da en Ortodoksların inancı sürdürmesine bağlı olacak gibi görünüyor.
Hıristiyanlığın bugün ilericiler tarafından "sorunlu" olarak görülmesi ironiktir, çünkü ilericiliğe kapı açan liberalizmin kökleri kısmen Hıristiyanlıktan, daha doğrusu Protestanlıktan gelmektedir. Dini pratikleri merkezi bir otoriteden uzaklaştırıp bireylere yönelten Reformasyon olmuştur. Tom Holland'ın da belirttiği gibi, eşcinsel evliliği yasallaştıran hemen her ülke yüzyıllar boyunca hem liberalizm hem de Protestanlık tarafından şekillendirilmiştir.
Beyaz ilericilerin asimilasyon yerine çok kültürlülüğü desteklemeleri de ironiktir, çünkü göçmen toplulukların inançlarını Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık eğitimlerinde hayal edilen ütopyanın değerleriyle uyumlu hale getirecek olan ikincisidir. Başka bir deyişle, liberalizm göç ve çok kültürlülüğün önünü açmış olsa da, göç ve çok kültürlülük aslında liberalizmi zayıflatmaktadır; Hıristiyanlık liberalizmin önünü açmış olsa da, Hıristiyanlık liberalizmin çöküşünü kanıtlayabilir.
Seküler ilericilerin savunduğu çok kültürlü ütopya ile beyaz olmayan pek çok grubun sahip olduğu sosyal açıdan muhafazakâr, dini yansımalı tutumlar arasındaki gerilim pek çok garip çatışmaya yol açmıştır. Siyahların çoğu beyaz liberallerle aynı partiye oy verirken, siyah Demokratların %37'si dini görüşlerinin transgender konuları hakkındaki düşüncelerini etkilediğini söylerken, bu oran beyaz Demokratlarda sadece %11'dir. Siyah Demokratların %66'sı bir kişinin cinsiyetinin doğumda belirlenen cinsiyeti olduğunu söylerken, beyaz Demokratların sadece %27'si aynı şeyi söylüyor.
Amerika'daki muhafazakarlar da kendilerini garip düğümlere bağlıyorlar. İslam'ın Batı medeniyeti ile bağdaşmadığı yaygın bir nakarattır. Yine de bazı muhafazakar Hıristiyanlar, Amerika'nın çökmekte olan aşırı bireyci seküler kültürüne karşı kendilerini Müslümanlarla müttefik olarak görüyorlar.
Bazı Amerikan şehirlerinde Müslümanlar, ilkokullarda açıkça LGBT temalı kitapların yer almasını protesto etmek için muhafazakar Hıristiyanlara katıldılar ve bu da "bazı Müslüman ailelerin" "Beyaz üstünlükçüler ve düpedüz yobazlarla aynı tarafta" oldukları suçlamalarına yol açtı.
İlericiler için "yobaz" klişeleşmiş beyaz Hıristiyan muhafazakardır; beyaz olmayan Müslüman ailelerin sürüler halinde onların yanında yer aldığını görmek pek çok kişiyi hazırlıksız yakaladı. Michigan'da tamamı Müslümanlardan oluşan bir belediye meclisi bir zamanlar liberaller tarafından çeşitliliğin sembolü olarak gösteriliyordu, ta ki bu yılın başlarında pek çok sosyal muhafazakarı sevindirecek şekilde Pride bayraklarının şehir mülkünde dalgalanmasını yasaklayan bir karar alana kadar. Slate, Müslüman seçmenleri "yeni Cumhuriyetçiler" olarak adlandıracak kadar ileri gitti; Cumhuriyetçilerin İslam'a karşı yirmi yıllık korku tacirliğinden sonra beklenmedik bir gelişme.
Aynı zamanda, bir Hindu olan başkan adayı Vivek Ramaswamy, birçok muhafazakar Hıristiyan seçmenin desteğini alarak Cumhuriyetçi önseçimlerde neredeyse hiç bilinmezken üçüncü sıraya yükseldi. Ramaswamy inancından çekinmiyor, aksine Hindu ve Hıristiyan düşüncesinin bazı ekolleri arasındaki benzerlikleri vurguluyor. Görünüşe göre pek çok muhafazakar Hıristiyan, siyasi bölünmenin diğer tarafındaki Hıristiyanlar yerine diğer dinlerden muhafazakarlarla ittifak yapmayı tercih ediyor.
Bu noktaya gelmek için çelişkilerin kozmik bir şekilde bir araya gelmesi gerekti. Beyaz ilericiler, göçe olan mutlak bağlılıklarıyla, istemeden de olsa ilericiliği açıkça reddeden kültürlerden gelen göçmenleri savunmuşlardır. Aynı beyaz ilericiler, çok kültürlülüğe olan aynı derecede mutlak bağlılıklarıyla, beyaz olmayan bir kişinin kültürünü, değerlerini veya inançlarını eleştiremeyecekleri bir tuzak ürettiler; cinsiyet ve cinsellik konusundaki kutsal ilerici görüşlere aktif olarak karşı çıksalar bile.
Bu arada, beyaz muhafazakarlar kendilerini, birlikte çalışacaklarını hiç düşünmedikleri insanlarla -ülkeye girişlerine itiraz edebilecekleri insanlarla- ittifaklar kurarken buluyorlar. Eski ittifaklar çözülüyor ve savaş hatları yeniden çiziliyor.
Sheluyang Peng, 20 Eylül 2023, UnHerd
(Sheluyang Peng, Sunset Park, Brooklyn'de yaşayan bir yazardır. Society & Standpoint'te blog yazıyor.)
Mustafa Tamer, 05.01.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri-Analiz, Onlar Ne Diyor?
Mustafa Tamer Yayınları
Onlar Ne Diyor?
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.