Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
"NIH tarafından finanse edilen araştırmalar, yetersiz uykunun kadınlarda, özellikle de menopoz sonrası kadınlarda insülin direncini artırdığını ve potansiyel olarak tip 2 diyabet riskini yükselttiğini göstermektedir. Bu durum, kadın sağlığının korunması ve diyabetin önlenmesinde yeterli uykunun kritik rolünü vurgulamaktadır."
Alarming Diabetes Danger: Insufficient Sleep Raises Insulin Resistance in Women
Bulgular, yetersiz uykunun tip 2 diyabet için değiştirilebilir bir risk faktörü olduğunu vurgulamaktadır.
Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) tarafından finanse edilen bir çalışmaya göre, kronik yetersiz uyku, sağlıklı kadınlarda insülin direncini artırabilir ve menopoz sonrası kadınlarda daha belirgin etkiler üretebilir. Diabetes Care adlı bilimsel dergide yayınlanan bulgular, vücudun sağlıklı kan şekeri seviyelerini korumak için önemli bir hormon olan insülini etkili bir şekilde kullanamaması durumunda gelişebilen tip 2 diyabet riskini en aza indirmede yeterli uykunun önemini vurgulamaktadır.
Her ikisi de NIH'in bir parçası olan Ulusal Diyabet ve Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü (NIDDK) ile birlikte çalışmayı finanse eden Ulusal Kalp, Akciğer ve Kan Enstitüsü (NHLBI) Ulusal Uyku Bozukluğu Araştırma Merkezi Direktörü Marishka Brown, "Kadınlar erkeklerden daha kötü uyku bildiriyor, bu nedenle uyku bozukluklarının yaşam boyu sağlıklarını nasıl etkilediğini anlamak, özellikle menopoz sonrası kadınlar için kritik önem taşıyor" diyor.
Araştırma Kadınların Uyku Düzenlerine Odaklanıyor
Önceki çalışmalar, uyku kısıtlamasının kardiyovasküler hastalık, hipertansiyon ve insülin direnci ve tip 2 diyabete yol açabilen düzensiz glikoz metabolizması gibi durumlar için riski artırabileceğini göstermiştir. Ancak, bu çalışmaların çoğu yalnızca erkeklerde yapılmış veya kısa süreli, şiddetli uyku kısıtlamasına odaklanmıştır.
Mevcut araştırmaya sadece kadınlar katılmış ve uzun süreli, hafif bir uyku kısıtlamasının - her gece sadece 1,5 saatlik bir azalma - kadınların kan şekeri ve insülin seviyelerini artırıp artırmadığını belirlemeye çalışmıştır. İnsülin vücuttaki glikozun düzenlenmesine yardımcı olur ve vücut hücreleri insüline karşı direnç geliştirdiğinde, onu etkili bir şekilde kullanamaz hale gelir ve kişinin prediyabet ve tip 2 diyabet riskinin önemli ölçüde artmasına neden olabilir.
Araştırmacılar, sağlıklı uyku düzenine (gece başına en az 7-9 saat) ve normal açlık glikoz seviyelerine sahip olan, ancak aşırı kilo veya obezite ya da ailede tip 2 diyabet öyküsü, kanda lipid artışı veya kardiyovasküler hastalık nedeniyle kardiyometabolik hastalık riskleri yüksek olan 20-75 yaş arası 40 kadınla çalıştılar.
Metodoloji ve Bulgular
Araştırma için bir temel oluşturmak amacıyla, kadınlar iki hafta boyunca uykularını kaydetmek ve tipik uyku düzenlerini belirlemek için bileklerine bir sensör taktılar ve gece uyku günlükleri tuttular. Kadınlar daha sonra rastgele bir sırayla altı haftalık iki çalışma aşamasını tamamladılar - biri sağlıklı uyku düzenlerini takip etmeye devam ettikleri, diğeri ise uykunun kısıtlandığı aşamaydı. Arada yeniden ayarlama yapmak için altı haftalık bir ara verdiler.
Yeterli uyku evresinde katılımcılar tipik yatma ve uyanma saatlerini korumuşlardır. Ortalama olarak gece başına 7,5 saat uyudular. Uyku kısıtlaması aşamasında, katılımcılar yatma saatlerini gece başına 1,5 saat geciktirirken, tipik uyanma sürelerini korudular. Bu aşamada gece başına 6,2 saat uyudular ki bu da yetersiz uykuya sahip ABD'li yetişkinlerin ortalama uyku süresini yansıtmaktadır. Her çalışma aşamasının başında ve sonunda, katılımcılar glikoz ve insülin kan seviyelerini ölçmek için oral glikoz tolerans testini ve vücut kompozisyonunu ölçmek için bir MRI taramasını tamamladılar.
Araştırmacılar, altı hafta boyunca uykuyu gece başına 6,2 saat veya daha az süreyle kısıtlamanın hem menopoz öncesi hem de menopoz sonrası kadınlarda insülin direncini %14,8 oranında artırdığını, menopoz sonrası kadınlarda ise %20,1'e varan daha ciddi etkileri olduğunu bulmuşlardır. Premenopozal kadınlarda uyku kısıtlamasına yanıt olarak açlık insülin seviyelerinin yükseldiği, postmenopozal kadınlarda ise hem açlık insülin hem de açlık glikoz seviyelerinin artma eğiliminde olduğu bulunmuştur.
New York'taki Columbia Üniversitesi Vagelos Doktorlar ve Cerrahlar Koleji'nde beslenme tıbbı doçenti ve Uyku ve Sirkadiyen Araştırma Mükemmeliyet Merkezi direktörü ve çalışmanın kıdemli yazarı Marie-Pierre St-Onge, "Gördüğümüz şey, uyku kısıtlaması koşullarında kadınlarda glikoz seviyelerini normalleştirmek için daha fazla insüline ihtiyaç duyulduğu ve o zaman bile insülinin menopoz sonrası kadınların yükselen kan glikoz seviyelerine karşı koymak için yeterli olmayabileceği" diyor. "Bu durum zaman içinde devam ederse, prediyabetli bireyler arasında uzun süreli yetersiz uykunun tip 2 diyabete ilerlemeyi hızlandırması mümkündür."
Sonuçlar ve Gelecek Araştırmalar
Araştırmacılar ayrıca vücut ağırlığındaki değişikliklerin insülin ve glikoz seviyelerinde gördükleri değişiklikleri açıklayıp açıklamadığına da baktılar, çünkü insanlar uykunun kısıtlı olduğu durumlarda daha fazla yemek yeme eğilimindeydiler. Bununla birlikte, insülin direnci üzerindeki etkilerin vücut ağırlığındaki değişikliklerden büyük ölçüde bağımsız olduğunu ve kadınlar tekrar gecede tipik 7-9 saat uyumaya başladıklarında, insülin ve glikoz seviyelerinin normale döndüğünü buldular.
NIDDK Diyabet, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bölümü Program Direktörü Corinne Silva, "Bu çalışma, yetişkinliğin tüm aşamalarında ve ırksal ve etnik kökenlerde kadınlarda küçük uyku eksikliklerinin bile sağlık üzerindeki etkilerine dair yeni bir bakış açısı sağlıyor" dedi. "Araştırmacılar, uyku eksikliğinin erkeklerde ve kadınlarda metabolizmayı nasıl etkilediğini daha iyi anlamak ve tip 2 diyabeti önleme çabalarında bir araç olarak uyku müdahalelerini araştırmak için ek çalışmalar planlıyorlar."
Bu araştırma NHLBI (R01HL128226, R35HL155670, T32HL007343, R01HL106041, R01HL137234) ve NIDDK (R01DK128154, R01DK128154, P30DK063608, R01DK128154) tarafından finanse edilmiş ve National Center for Advancing Translational Sciences (NCATS; UL1TR001873) tarafından klinik araştırma desteği almıştır.
ULUSAL KALP, AKCİĞER VE KAN ENSTİTÜSÜ (NHLBI), 16 KASIM 2023, SciTechDaily
Mustafa Tamer, 24.01.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Bilim ve Teknoloji, Aklın Merdivenleri
Referans: "Kadınlarda Kronik Yetersiz Uyku, Adipozite Değişikliklerinden Bağımsız Olarak İnsülin Duyarlılığını Bozmaktadır: Randomize Bir Çalışmanın Sonuçları", Faris M. Zuraikat; Blandine Laferrère; Bin Cheng; Samantha E. Scaccia; Zuoqiao Cui; Brooke Aggarwal; Sanja Jelic ve Marie-Pierre St-Onge, 13 Kasım 2023, Diabetes Care. DOI: 10.2337/dc23-1156
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.