Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Pakistan's arcade heroes take esports world by storm
"Yeni başlayan ulus, oyun dünyasının güçlerinin paralarının karşılığını almasına izin veriyor."
Pakistan'ın e-spor kahramanları, sık sık yaşanan elektrik kesintileri, seyahat sorunları ve kriket delisi ülkede çok az resmi destekle uğraşmalarına rağmen, oyun dünyasını kasıp kavuruyor ve yerleşik şampiyonlara beklenmedik bir şekilde para kazandırıyor.
Espor, milyonlarca dolarlık ödülleri ve geleneksel sporları geride bırakabilecek izlenme oranlarıyla patlama yaptı. © Getty Images
En üst sırada, Dubai'deki OUG Finalleri 2018'de Güney Koreli efsane Bae "Knee" Jae-Min'i yenerek Japon dövüş oyunu Tekken'in şampiyonu olarak ünlenen 28 yaşındaki Arslan "Ash" Siddique yer alıyor.
Ertesi yıl Siddique, dünyanın en iyi Tekken oyuncularını yenerek Las Vegas ve Tokyo'da düzenlenen Evolution Championship Series'in iki edisyonunu kazandı.
Kriket Güney Asya ulusunun takıntısı olabilir, ancak Siddique'nin başarısı birçok eğlence amaçlı oyuncuya profesyonel olarak video oyunları oynamayı düşünmeleri için ilham verdi. Nikkei Asia'ya konuşan Lahorlu oyuncu, "Ben kazandığımda pek çok insan bu işte çok para olduğunu ve bir geleceği olduğunu fark etti," dedi. "Topluluk zaten oradaydı, arcade kültürü de öyle."
Pakistan'ın dört bir yanındaki şehirlerde, 10 yaşından küçük çocuklar dar sokak aralarındaki ve salaş ticari alışveriş merkezlerindeki oyun salonlarına akın ediyor. Her seferinde saatlerce eğilerek The King of Fighters ve Bandai Namco Entertainment'ın 1994'te ilk çıkışını yapan Tekken oyunu üzerinde düello yapıyorlar. Son baskı Ocak ayında çıkacak.
Pakistan dışında pek bilinmeyen bu kalabalık oyun salonları dünya çapında Tekken oyuncuları yetiştiriyor ve Güney Koreli Bae'yi 2019'da Tekken Dünya Turu finallerinden önce yerel oyuncularla karşılaşmak üzere Lahor'a gitmeye teşvik ediyor.
Siddique, sahneye çıkışından bu yana geçen dört yıl içinde küresel Tekken oyuncuları sıralamasında zirveye tırmanarak Ocak ayındaki dünya şampiyonasında yer almayı garantiledi.
Arslan Siddique, Ağustos 2019'da Las Vegas'taki Tekken 7 finallerinde şampiyonluk zaferini kutluyor. © Getty Images
Onun çıkış performansından bu yana, diğer Pakistanlı Tekken oyuncuları da uluslararası alanda iz bıraktı. Atif Butt ilk yurtdışı turunda Tokyo Tekken Masters'ın 2019 edisyonunu ve bu yılki IESF Dünya E-spor Şampiyonası'nı kazandı. Siddique ve Tekken yıldızı Imran Khan ile birlikte Temmuz ayında düzenlenen Gamers8 Tekken 7 Uluslar Kupası finalinde Güney Kore ve Japonya'yı yenerek 500.000 dolarlık en büyük para ödülünü kazandı.
Nikkei'ye konuşan Khan, "Profesyonel oyuncuları internetten izlediğimizde onlar kadar iyi oynadığımızı ve yurtdışında da rekabet edebileceğimizi fark ettik" dedi ve Pakistanlı oyuncuların uluslararası kurumsal sponsorlukları nasıl elde edeceklerini ve sosyal medyada nasıl ilgi göreceklerini öğrendiklerini sözlerine ekledi.
Şimdi ülkenin bazı Tekken oyuncuları, turlarına sponsor olan ve onlara maaş ödeyen uluslararası takımlarla kazançlı sözleşmeler imzaladı.
Son yıllarda özellikle Körfez'de kurumsal sponsorluklar ve devlet finansmanı, e-sporu milyarlarca dolarlık küresel bir endüstri haline getirdi. DOTA 2 ve Counter-Strike gibi oyunların yer aldığı müsabakalar internette milyonlarca izleyici çekebilmekte -genellikle geleneksel sporların izlenme oranını aşmakta- ve milyonlarca dolarlık ödüllere sahip olabilmektedir.
Eylül ayında Çin'de düzenlenen Asya Oyunları'nda e-spora yer verilirken, e-spor grubu Gamer Pakistan bu ay ABD borsasında işlem gören ilk Pakistanlı kuruluş oldu.
Siddique, Pakistan'da bir zamanlar oyun oynamanın bir kariyer olarak görülmesine ilişkin olumsuz algıların değişmekte olduğunu ve ailelerin artık çocuklarının video oyunları oynayarak nasıl para kazanabileceklerini sorduklarını söyledi. "Ancak çoğunluk hala krikete evet, oyun oynamaya hayır diyor" diyen Siddique, uluslararası başarısından önce kendi ailesinin de buna karşı çıktığını sözlerine ekledi.
Yine de devlet desteği ve yerel sponsorlukların eksikliği, oyun meraklılarını e-sporu bir kariyer olarak sürdürmekten caydırıyor.
Pakistan'ın birçok Espor yıldızını yetiştiren Lahor merkezli Maniax Gaming Hub'ın kurucu ortağı Bawaqar Haider, "Profesyonel bir oyuncu ancak belirli bir yaşa kadar profesyonel bir rekabetçi oyuncu olarak kalabilir" dedi. "Bazıları artık yetişkin... sponsor ve finansal istikrar eksikliği nedeniyle rekabetçi dövüş oyunları oynamayı göze alamıyorlar... [Rekabetçi oyunlar hakkında endişelenmek yerine tamamen işlerine odaklanıyorlar çünkü bu oyunlar genellikle masaya yemek koymuyor."
Denilson "Ceos" Oliveira Gonçalves, solda ve Moon "Route" Geom-su 12 Ekim'de Seul'de düzenlenen League of Legends Dünya Şampiyonası'nda yarışıyor. © Getty Images
Pakistan'ın eski bilim ve teknoloji bakanı Fawad Chaudhry, e-sporu teşvik etmeye çalıştı, ancak Haider bu çabayı "kaçırılmış bir fırsat" olarak nitelendirdi, çünkü politikacı PUBG gibi mobil oyunların gerisinde kalan Free Fire adlı nispeten popüler olmayan bir oyuna odaklandı.
Tekken Pakistan'da sadık bir hayran kitlesine sahip olsa da, ev oyun konsolları pahalı olduğu ve genellikle yurtdışından satın alındığı için hala çoğunlukla oyun salonlarında oynanıyor. Mobil tabanlı dövüş oyunları, yaklaşık 127 milyon mobil geniş bant abonesinin bulunduğu bir ülkede daha erişilebilir.
Çok az kurumsal desteğe sahip olan Pakistan'ın profesyonel oyuncuları şimdi ülke çapında etkinlikler düzenlenmesine yardımcı olarak topluluklarını desteklemek için adım atarken, Tekken eğitim kampları gelecek vaat eden oyuncuları sıkı bir eğitim rejimine tabi tutuyor
Yine de bazı zorluklar oyuncuların kontrolü dışındadır.
Pakistan pasaportu seyahat için dünyanın en kötü pasaportları arasında yer alıyor. Oyuncuların çoğu yurtdışı turu için vize almaları gerekiyor, bu da dokümantasyon ve onaylar için harcanan zaman ve paraya mal oluyor ve bazı oyuncuların yurtdışında vatandaşlık aramasına neden oluyor.
Butt, Ürdün sponsorluğundaki FATE takımının bir parçası olmasına rağmen ABD vizesindeki gecikmeler nedeniyle bu yıl bir turnuvayı kaçırdı. Seyahat engelleri Butt'ın gelecek yılki önemli bir turnuvaya katılma şansını da tehlikeye atıyor.
Bu arada, ekonomik krizle mücadele eden Pakistan'da sık sık yaşanan elektrik kesintileri bazı popüler oyun salonlarını kapılarını kapatmak zorunda bıraktı. Haider, "Birkaç oyun salonu ayakta kalmaya çalışsa da, nihayetinde elektrik krizine yenik düştüler," dedi.
Mifrah Haq, Karachi,15 Ekim 2023, Nikkei Asia
(Mifrah Haq Uluslararası ilişkiler, Politik ekonomi, İklim değişikliği gibi konularda Nikkei Asia TRT World, Etribune, News Lines Magazine gibi yayınlara katkıda bulunan Pakistanlı serbest gazetecidir.)
Mustafa Tamer, 09.02.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri-Analiz, Onlar Ne Diyor?
Mustafa Tamer Yayınları
Onlar Ne Diyor?
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.