Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
The Lie of the Century: The Origin of COVID-19
Çin'in Wuhan kentinde COVID-19 salgınının patlak vermesinden dört yıl sonra SARSCOV2 virüsünün kökeni hakkında ne biliyoruz?
Başlangıçta bize iki rakip teori sunuldu: hayvanlardan insanlara doğal kaynaklı yayılma ve kazara laboratuvar sızıntısı. Ve başlangıçta, seçkin bilim adamlarından oluşan bir kadro tutkuyla, kanıtların ezici bir çoğunlukla doğal köken lehine olduğunu savundu. Benzer bir hararetle, SARSCOV2'nin bir laboratuvardan sızmış olma ihtimalini bir "komplo teorisi" olarak reddettiler.
(AP Fotoğrafı/Ng Han Guan)
Birkaç önemli istisna dışında, ana akım medya kuruluşları ve daha geniş bilim camiası şiddetle başını sallayarak onayladı. NPR laboratuvar sızıntısı teorisinin "çürütüldüğünü" söyledi, Vanity Fair bunu "sağcı koronavirüs komplosu" olarak nitelendirdi ve Facebook virüsün bir laboratuvarda üretilmiş olabileceğini öne süren paylaşımları yasakladı.
Dört yıl sonra bu anlatı çatırdamaya başladı ve haklı olarak da öyle.
Bu her zaman bir yalandı; 21. yüzyılın en önemli yalanlarından biri. Tüm büyük yalanlar gibi gerçeği mükemmel bir şekilde ters yüz etti: doğal yayılmayı destekleyen kanıtlar her zaman zayıftı. Buna karşılık, bir laboratuvar sızıntısına işaret eden kanıtlar her zaman ikna edici olmuş ve zamanla daha da ikna edici hale gelmiştir.
Seçkin bilim insanları ve suç ortağı medya kuruluşlarından oluşan bir koalisyon, gerçeği bu kadar uzun süre bastırmakta oldukça etkili oldu. Ancak son aylarda, kongre soruşturmaları yoğunlaştıkça, dürüst bilim insanları ve gazeteciler, yeni ifşaatların teraziyi laboratuvar sızıntısına doğru daha da fazla eğmesiyle, sahte fikir birliğine daha büyük bir istekle meydan okumaya başladılar.
Doğal yayılma teorisini yayan seçkin bilim adamları grubunun elinde her zaman birkaç sorun olmuştur. Dört yıllık kapsamlı bir araştırmaya rağmen, hiçbir ara hayvan konakçı bulunamamıştır. SARSCOV2'nin en yakın doğal akrabaları Laos'taki yarasalarda ve 600 mil ötedeki Yunnan Eyaleti'nde bulunmaktadır.
Yayılma taraftarları tarafından öne sürülen en popüler iki argüman - pandeminin Wuhan'daki Huanan ıslak pazarında başladığı ve rakun köpekleri ve pangolinlerden insanlara sıçradığı - inceleme altında çürüdü. Her iki argümanı destekleyen akademik makaleler, altta yatan verilere, yöntemlere veya sonuçlara yönelik ölümcül meydan okumalarla boşa çıkarıldı.
Bugüne kadar, COVID-19 salgını için doğal yayılma açıklaması uzak bir teorik olasılıktan biraz daha fazlası olarak kalmıştır.
Laboratuvar Sızıntısı Teorisi
Laboratuvar sızıntısı teorisi için en belirgin suçlayıcı kanıt, ilk salgından sadece kilometrelerce uzakta Wuhan'da bir biyolabın varlığı olmuştur. Bu sıradan bir biyolab değildi - Wuhan Viroloji Enstitüsü (WIV), koronavirüsler üzerinde çalışan ve "Çin ordusuyla yayınlar ve gizli projeler üzerinde işbirliği yapan" gelişmiş bir araştırma tesisiydi. Ve bu sıradan bir koronavirüs araştırması da değildi; WIV dünyanın en riskli viral araştırmalarını yürütüyordu.
Görünüşte aşı oluşturmak amacıyla virüsleri insanlara daha bulaşıcı hale getirebilen işlev kazanımı araştırması o kadar riskliydi ve kazara bir pandemiye yol açma ihtimali o kadar büyüktü ki, ABD hükümeti 2014 yılında bu araştırmaya fon sağlanmasını yasakladı. Bununla birlikte, ABD kurumları Aralık 2017'de moratoryum resmen kaldırılmadan önce bile WIV'deki bu tehlikeli araştırmayı finanse etmeye devam etti.
Bu son derece sorumsuzca alınmış bir karardı. ABD'li yetkililer WIV'yi ziyaret etmiş ve güvenlik protokollerinin son derece yetersiz olduğunu tespit etmişlerdi. Gerçekten Strangelovvari bir şekilde, daha sonra WIV'in BSL-2 koşullarında, yani kabaca bir dişçinin muayenehanesinin güvenlik protokollerine eşdeğer koşullarda teorik olarak insan uygarlığını sona erdirebilecek virüs araştırmaları yürüttüğünü öğrendik. Doğal yayılmanın ilk savunucularından Dr. Ian Lipkin, WIV'nin güvenlik protokollerini öğrendikten sonra "Bu berbat bir şey" diye karşılık verdi. "İnsanlar BSL-2 laboratuvarlarında yarasa virüslerine bakmamalı. Benim görüşüm değişti."
Öyle de olmalıydı. Koronavirüs pandemisinin sıfır noktasından kilometrelerce uzakta, kronik olarak güvensiz koşullarda, Çin ordusuyla işbirliği yapan bir devlet laboratuvarı, SARSCOV2'nin bilinen en yakın akrabaları da dahil olmak üzere koronavirüsler üzerinde son derece riskli araştırmalar yapıyordu.
Sıkı durun, dahası da var.
Çin Örtbası
COVID-19 salgını bir laboratuvar sızıntısının ürünü olmasaydı, Çin hükümetinin, adını temize çıkarmaktan başka bir sebep olmasa bile, uluslararası toplumla bir dereceye kadar işbirliği yapması beklenebilirdi.
Çin elbette bunun tam tersini yaptı. Doktorları ve ihbarcıları hızla tutukladı. Laboratuvarlara ilgili viral örnekleri transfer etmelerini ya da imha etmelerini ve "bilinmeyen hastalıkla ilgili hiçbir bilgiyi yayınlamamalarını" emretti. Ve uluslararası sağlık düzenlemelerine karşı yükümlülüklerinden kaçınarak, uluslararası araştırmacılara kilit verileri sağlamayı reddetti.
Dünya Sağlık Örgütü, WIV ve ıslak pazarın denetlenmesini talep ettiğinde Çin yine reddetti. Ayrıca laboratuvar çalışanlarının kan örnekleri ya da ıslak pazardaki hayvanlar gibi hayati önem taşıyan kanıtları teslim etmeyi de reddetti.
Aralık 2019'da ortaya çıktığı kabul edilen salgından birkaç ay önce, "WIV'deki birkaç araştırmacı hastalandı". WIV güvenlik protokollerini değiştirdi, pahalı yeni bir hava yakma fırını ve havalandırma sistemi sipariş etti ve - gecenin bir yarısı - gizemli bir şekilde 22.000 yarasa virüsü örneğinden oluşan çevrimiçi bir veritabanını kapattı.
Pekin'in açıklanamaz bir şekilde rekor bir sürede aşı üretebildiğini ve patent başvurusunun Şubat 2020'de yapıldığını da göz ardı etmeyelim. Çoğu bilim insanı, Çin'de birilerinin Aralık 2019'dan önce SARSCOV2'ye erişimi olmadığı sürece, aşı üretme süresinin mantıksız derecede kısa olduğuna inanıyor.
Bu gizemli aşının Çinli bir askeri bilim adamı tarafından yaratılmış olması dikkat çekicidir. Bay Zhou Yusen, inanılmaz bir hızla aşı yarattığı için bir kahraman olarak selamlanmak yerine, aylar sonra şüpheli bir şekilde öldü ve Çin Komünist Partisi tarafından neredeyse kayıtlardan silindi. En azından bir raporda WIV'in çatısından "düşerek" öldüğü iddia edilmiştir.
Özetle Çin, 21. Yüzyılın en ölümcül olayının kökenleri konusunda herhangi bir işbirliği ya da şeffaflık sağlamak yerine, tam da bir laboratuvar sızıntısını örtbas etmeye çalışan paranoyak bir komünist ülkeden beklenecek şekilde hareket etmiştir.
Sıkı durun, dahası da var.
The Smoking Gun- Tüten Silah
Peter Daszak ve EcoHealth Alliance liderliğindeki bir grup kuruluş tarafından 2018 yılında Pentagon'a sunulan "DEFUSE" teklifinin keşfedilmesi ve incelenmesiyle birlikte bu dev tehlike işaretleri listesi daha da uzadı.
Laboratuvar incelemesi altında SARSCOV2 her zaman biraz gizemliydi ve bazı tuhaf özelliklerle bezenmişti. Virüs, insanları hedef almak için hayvanlardan daha iyi tasarlanmış, "insan ACE2 reseptörü ile etkileşim için tamamen optimize edilmiş" ve "insan popülasyonuna tamamen evrimleşmiş olarak giren laboratuvarda optimize edilmiş bir koronavirüs ile tutarlı" görünüyordu.
Daha da önemli bir özellik, bir virüsün bulaşıcılığını arttırma gibi talihsiz bir özelliğe sahip olan Furin Bölünme Bölgesinin (FCS) varlığıydı. FCS'nin varlığı özellikle şaşırtıcıdır çünkü bilinen 1.500'den fazla sarbecovirüsün (SARSCOV2'nin alt cinsi) hiçbirinde doğada FCS bulunmamıştır. Öte yandan, virologların laboratuvarda işlev kazanımı deneyleri yaparken bir FCS eklemeleri alışılmadık bir durum değildir.
Bir süre için SARSCOV2'de S1/S2 sınırında bulunan bir FCS'nin varlığı can sıkıcı, çözülmemiş bir gizem olarak kalacak gibi görünüyordu. Sonra 14 milyon dolarlık DEFUSE teklifinin ayrıntılarını öğrendik. Pandemiden bir yıl önce, Bay Daszak ve çalışma arkadaşları Pentagon'dan WIV'de işlev kazanımı araştırması yapmak için fon talep ettiler. Özellikle, S1/S2 sınırında bir koronavirüse bir FCS yerleştirmeyi önerdiler - bunlar tam da SARSCOV2'de bulunan ve virüsün hızlı bulaşmasına yardımcı olan daha önce hiç görülmemiş özelliklerdi.
Pentagon akıllıca davranarak DEFUSE teklifini finanse etmeyi reddetti, ancak giderek artan kanıtlar bu araştırmanın bir şekilde devam ettiğini ya da zaten yürütüldüğünü ve muhtemelen Wuhan laboratuvarından kaçarak COVID-19 pandemisini başlattığını gösteriyor. "BSL-2 [güvenlik protokollerinde] yüzlerce farklı yarasa virüsü üzerinde çalışıyorsanız, şansınız eninde sonunda tükenebilir," diye itiraf ediyor işlev kazanımı araştırmalarının fikir babalarından biri ve sık sık WIV ile işbirliği yapan Dr. Ralph Baric.
COVID-19'un kökenine ilişkin iki olası teoriden yalnızca biri, giderek daha ikna edici hale gelen kanıt dağının tepesinde durmaktadır. Doğal yayılma savunucuları yine de bu lanet olası iddianameyi yalnızca yanlış yorumlanmış tesadüfler zinciri olarak görmezden gelmeye çalışmışlardır. WIV'in yakınlığı, işlev kazanma araştırması, ölü PLA bilim adamları, gizemli aşılar, dişçi muayenehanesi güvenlik protokolleri, Furin Bölünme Bölgesi, silinmiş veri tabanları, susturulmuş doktorlar, DEFUSE önerisi, bir hayvan konağın olmaması sadece ... tesadüflerdir.
Bunlardan herhangi biri soruşturma ve endişe için meşru bir neden olabilirdi. Olasılık yasaları ve temel sağduyu gereği bunlardan bir düzinesi dumanı tüten bir silah oluşturmaktadır.
Gerçek Komplo
Bu da son bir soruyu akla getiriyor: Bu seçkin bilim insanlarından oluşan grup, bu önemli soruyu nasıl bu kadar yanlış anlamış olabilir?
Kaçınılmaz cevap: yanlış anlamadılar. Yanılmıyorlardı. Yalan söylüyorlardı.
Sızdırılan iç yazışmalardan biliyoruz ki, laboratuvar sızıntısı teorisini en ateşli şekilde reddeden bilim insanlarından bazıları SARSCOV2'ye bir göz atmış ve biyolog Kristian Andersen'in sözleriyle, virüsün Wuhan'daki bir laboratuvardan kaçmasının "çok muhtemel" olduğu sonucuna varmışlardır "çünkü zaten bu tür bir çalışma yapıyorlardı ve moleküler veriler bu senaryoyla tamamen tutarlıdır."
Virolog Edward Holmes, virüsün "başlangıçtan itibaren önceden uyarlanmış" göründüğünü gözlemledi. SARSCOV2'de benzeri görülmemiş bir Furin Bölünme Bölgesinin varlığı bilim insanı Bob Garry'yi "bütün gece ayakta tuttu". Dr. Andersen 31 Ocak 2020'de SARSCOV2 genomunun "evrim teorisiyle tutarsız" olduğu sonucuna vardı.
Bir gün sonra, aynı bilim insanlarından bazıları Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitüsü başkanı Dr. Anthony Fauci ile bir telefon görüşmesi yaptı ve laboratuvar sızıntısı teorisini "çatlak" bir komplo olarak kınayarak ve uydurma fikir birliğini sorgulayan herkese acımasızca saldırarak hızla geri adım attı. Bilim insanları ve bilim gazetecilerinden oluşan daha geniş bir ağ da hızla aynı çizgiye geldi. Örtbas başlamıştı.
Örtbas
Seçkin bilim adamlarından oluşan sıkı bir ağ, kısa süre içinde dünyayı kandırmak için son derece etkili bir çaba içine girdi. ABD hükümetine, Dünya Sağlık Örgütü'ne ve kendilerini dinleyen tüm medya kuruluşlarına topluca bilgi verdiler: Bilim kesinleşmişti, bu bir laboratuvar sızıntısı değildi. İçlerinden bazıları, Mart 2020'de Nature Medicine dergisinde, o yılın en etkili bilim makalesi olarak gösterilen ve artık meşhur olan Proximal Origins makalesini yayınlamaya devam etti. Makalenin yazarları, "Herhangi bir tür laboratuvar temelli senaryonun makul olduğuna inanmıyoruz" iddiasında bulundu.
Laboratuvar sızıntısı teorisini itibarsızlaştırma çabalarına EcoHealth Alliance Başkanı Peter Daszak önemli ölçüde yardımcı olmuştur. Daszak, Wuhan Viroloji Enstitüsü ile SARSCOV2'nin yaratılması için gerçek bir plan içeren ve artık meşhur olan DEFUSE teklifi de dahil olmak üzere birçok işbirliğinde yer almıştı. Deneyler o kadar tehlikeliydi ve WIV güvenlik protokolleri o kadar zayıftı ki Daszak araştırmanın Çin'de değil ABD'de yapılacağını söyleyerek Pentagon'u kasıtlı olarak aldatmaya çalıştı.
(Şaşırtıcı bir şekilde, Daszak ve EcoHealth Alliance, Aralık 2022'de verilen yedi rakamlı bir hibe de dahil olmak üzere, ABD hükümetinden on milyonlarca dolarlık araştırma hibesi almaya devam ediyor).
Pandemi salgınından sonra Daszak, The Lancet'te "COVID-19'un doğal bir kökeni olmadığını öne süren komplo teorilerini şiddetle kınayan" bir mektubu organize edip kaleme alırken, WIV'deki riskli koronavirüs araştırmalarıyla kişisel bağlantılarını açıklamaktan uygun bir şekilde kaçındı.
"Bu virüsün bir laboratuvardan kaçtığı fikri tamamen saçmalık. Bu kesinlikle doğru değil," diyor Daszak Nisan 2020'de verdiği bir röportajda.
Daszak ayrıca Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) COVID'in kökenlerine ilişkin soruşturmasına katılmak üzere atanmayı da başardı. Soruşturma sonucunda Mart 2021'de SARSCOV2'nin bir laboratuvardan sızmasının "son derece düşük bir ihtimal" olduğu sonucuna varan bir rapor hazırlandı. (Artan incelemeler sonucunda, DSÖ soruşturmasının ikinci aşaması "sessizce rafa kaldırıldı.")
Daszak ayrıca Lancet'in "COVID-19 Komisyonu"na liderlik etmek üzere kendini konumlandırdı. Ertesi yıl, komisyon başkanı Dr. Jeffrey Sachs, "komisyon üyelerinden birinin çıkar çatışmaları ve Wuhan Viroloji Enstitüsü ile olan bağlarına ilişkin endişeler" nedeniyle komisyonu dağıttı. Sachs daha sonra Dazsak'ın "kendisine doğruyu söylemediğinden" ve "yanlış yönlendirmelerle dolu olduğundan" yakınarak, "[SARSCOV2'nin] bir laboratuvardan çıkmış olabileceğini itiraf etmenin zamanı geldi" itirafında bulundu.
Sachs, "Her iki hipotez için de elimizde kesin kanıt yok," dedi. "Ancak elimizde resmi makamların gözlerimizi laboratuvar sızıntısından uzak tutmaya çalıştığına dair kesin kanıtlar var."
Dr. Fauci ayrıca dikkatleri laboratuvar sızıntısı teorisinden uzaklaştırmak için fazla mesai yapıyordu. Fauci, kongrede verdiği birçok ifadede, ABD'nin WIV'deki tehlikeli işlev kazanımı araştırmalarının finansmanına dahil olmadığında ısrar etmek için anlam oyunlarına girişti. (Öyleydi.) Fauci birkaç kez, kanıtların "çok çok güçlü bir şekilde" doğal kökene dayandığını açıkça savundu. (Öyle değil.) Fauci'ye bu sorularla meydan okuyanlar, CBS'in Face the Nation programına verdiği demeçte, "gerçekten bilimi eleştiriyorlar, çünkü ben bilimi temsil ediyorum" demiştir.
Fauci ayrıca Çin'in uluslararası toplumla işbirliğindeki çarpıcı eksikliğini ve dünyanın sayısız hayatına mal olan ayrıntılı örtbasını, Çin'in ölümcül gizlemesi için Trump yönetiminin "suçlayıcı doğasını" suçlayarak açıklamaya çalıştı.
Fauci ayrıca diğer ABD devlet kurumlarını COVID'in kökenleri hakkında bilgilendirme çabasına da öncülük etti ve bildirildiğine göre istihbarat topluluğu, Beyaz Saray ve Dışişleri Bakanlığı'na bir laboratuvar sızıntısının olası olmadığı sonucuna varmaları için baskı yaptı. Bir ihbarcı daha sonra Fauci'nin "görüşünün daha sonra varılan sonuçları önemli ölçüde değiştirdiğini" iddia etti.
Garip bir şekilde, ABD istihbarat kurumları vardıkları sonuçlarda büyük ölçüde bölünmüş ve kararsız olduklarını kanıtladılar; neredeyse tamamı ya bir laboratuvar sızıntısı, ya doğal kaynaklı ya da kanıtların yetersiz olduğu yönünde "düşük güven" değerlendirmeleri sundu. Sadece bir kurum her iki teori için de "orta güven" değerlendirmesi yapmıştır: FBI SARSCOV2'nin bir laboratuvar sızıntısının ürünü olduğuna ikna olmuştur. Eski Ulusal İstihbarat Direktörü John Ratcliffe de öyle. 2023 yılında yaptığı açıklamada "Laboratuvar sızıntısı istihbaratımız, bilim ve sağduyu tarafından inandırıcı bir şekilde desteklenen tek açıklamadır."
Komplo
Gerçek komplo buydu. Laboratuvar sızıntısı teorisini itibarsızlaştırmaya çalışan seçkin bilim insanlarının çoğu, bunun en güvenilir açıklama olduğunu başından beri biliyordu. Sadece dünyayı kasıtlı olarak aldatmakla kalmadılar, kendilerine meydan okuyan her bilim insanına ya da gazeteciye iftira attılar. Bu sahte fikir birliğini sorgulamaya cesaret ettiği için bilim insanı Alina Chan, "entelektüel açıdan sahtekâr, manipülatif, çok az konu uzmanlığı olan ve vasatlığını kişisel çıkar peşinde koşarak telafi eden bir komplocu" olarak acımasızca saldırıya uğradı.
Peki, bilim dünyası neden böylesine utanç verici ve aldatıcı bir şekilde hareket etti? Motivasyonları çok nedenliydi.
İlk olarak, bu bilim insanlarından bazıları Wuhan Viroloji Enstitüsü ile doğrudan işbirliği içindeydi. Dr. Peter Hotez, 2016-2019 yılları arasında Çin Askeri Tıp Bilimleri Akademisi ve WIV tarafından yürütülen beş koronavirüs araştırma projesine ABD hükümeti fonlarını aktarmıştı. Bay Daszak'ın DEFUSE önerisi SARSCOV2 için gerçek bir plan içeriyordu. Haklı olarak kişisel olarak sorumlu tutulabileceklerinden endişe ediyorlardı.
İkincisi, bu bilim insanlarından bazıları, diğer virologların önemli itirazlarına rağmen riskli işlev kazanımı araştırmalarını savunmak için yıllardır sessizce perde arkasında bir savaş yürütüyordu. Eğer pandemi gerçekten de bir laboratuvar sızıntısının ürünü ise, bu tartışmalı araştırmayı korumak için verdikleri mücadeleye ölümcül bir darbe indirebilir. Daha da kötüsü, onların bakış açısına göre, bu durum Çin ile bilimsel işbirliğinin ölüm çanını çalacaktır.
Üçüncüsü, bu bilim insanlarından bazılarının, özellikle Dr. Fauci'nin görüşünü belirtmesinden sonra, laboratuvar sızıntısı teorisini bastırmak için güçlü mali ve itibar teşvikleri vardı. Örneğin Dr. Andersen'in o sırada Fauci'nin devlet kurumunda bekleyen yaklaşık 9 milyon dolarlık bir hibesi vardı; bu hibe, doğal yayılmayı destekleyen Proximal Origins adlı ufuk açıcı akademik makaleyi birlikte yazdıktan iki ay sonra onaylandı. King's College'dan Dr. Filippa Lentzos daha sonra, "[Laboratuvar sızıntısı] hakkında konuşmayan insanlar vardı, çünkü kariyerleri için korkuyorlardı," diye itiraf etti. "Hibeleri için korkuyorlardı."
Dördüncü ve son olarak, laboratuvar sızıntısı tartışması başından itibaren aşırı derecede politize edildi. Başkan Donald Trump, Wuhan'daki bir laboratuvarın sorumlu olabileceğini öne sürdüğünde, bilim insanları kendilerini bir taraf seçmek zorunda hissetti. Laboratuvar sızıntısı teorisini desteklemek "Başkan Trump'ın yanında yer almak" anlamına geliyordu ve hiçbir şey - ne bilim, ne dürüstlük, ne ahlak, ne güvenilirlik ne de kamu sağlığı - doğru olma ihtimali olsa bile Trump tarafından benimsenen "ırkçı" komplo teorisine karşı çıkmaktan daha önemli değildi.
Sonuç
Kanıtları objektif bir şekilde ortaya koyan Amerikan halkı, COVID-19'un doğal köken teorisinin akla gelebilecek en mantıksız tesadüfler silsilesini mi yoksa yüzyılın yalanını mı temsil ettiğine artık kendisi karar verebilir.
Jeff M. Smith, 01 Mayıs 2024, Real Clear World
(Jeff M. Smith, The Heritage Foundation'da Asya Çalışmaları Merkezi Direktörü olarak görev yapmaktadır.)
Seçkin Deniz, 21.05.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Çeviri ve Yansımalar
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.