Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
"Son araştırmalar, anksiyete bozuklukları ile TACR3 reseptörü arasındaki bağlantıyı ortaya çıkararak testosteronun anksiyete semptomlarını hafifletmedeki rolünü vurgulamıştır. Bu buluş, testosteron eksikliğine bağlı anksiyeteden muzdarip olanlar için yeni tedavi olanakları sunuyor."
Synaptic Secrets: Testosterone’s Surprising Influence on Anxiety Explored
Çığır açan bir çalışma, anksiyete bozuklukları ile TACR3 olarak bilinen bir beyin reseptörü ve testosteron arasında önemli bir bağlantı olduğunu ortaya koydu.
Ben-Gurion Üniversitesi Moleküler Bilişsel Laboratuvarı Başkanı Profesör Shira Knafo, geçtiğimiz ay Molecular Psychiatry dergisinde yayınlanan araştırmaya öncülük etti.
Anksiyete ve Testosteronu Anlamak
Anksiyete strese verilen yaygın bir tepkidir, ancak anksiyete bozukluklarıyla uğraşanlar için günlük yaşamı önemli ölçüde etkileyebilir. Klinik kanıtlar, özellikle cinsel işlevin azalmasıyla karakterize bir durum olan hipogonadizmi olan erkeklerde düşük testosteron seviyeleri ile anksiyete arasında yakın bir bağlantı olduğunu ima etmiştir. Ancak, bu ilişkinin kesin doğası şimdiye kadar belirsiz kalmıştır.
Knafo, aşırı yüksek anksiyete seviyeleri sergileyen erkek kemirgenlerin hipokampüslerinde TACR3 adı verilen belirli bir reseptör seviyelerinin belirgin şekilde düşük olduğunu keşfetti. Hipokampus, öğrenme ve hafıza süreçleriyle yakından ilişkili bir beyin bölgesidir. TACR3, taşikinin reseptör ailesinin bir parçasıdır ve nörokinin olarak bilinen bir maddeye yanıt verir. Bu gözlem araştırmacıların merakını uyandırdı ve TACR3 eksikliği, cinsiyet hormonları, anksiyete ve sinaptik plastisite arasındaki bağlantıya yönelik derinlemesine bir araştırmanın temelini oluşturdu.
Kemirgenler, kaygı seviyelerini ölçen standart bir yükseltilmiş artı labirent testindeki davranışlarına göre sınıflandırıldı. Daha sonra, hipokampileri izole edildi ve aşırı düşük kaygılı kemirgenler ile şiddetli kaygılı olanlar arasında değişen ifadelere sahip genleri belirlemek için gen ekspresyon analizine tabi tutuldu.
Öne çıkan bir gen TACR3 idi. Önceki araştırmalar, TACR3 ile ilişkili genlerdeki mutasyonların "konjenital hipogonadizm" olarak bilinen bir duruma yol açtığını ve testosteron da dahil olmak üzere cinsiyet hormonu üretiminin azalmasına neden olduğunu ortaya koymuştu. Özellikle, düşük testosteronlu genç erkekler genellikle depresyon ve artan anksiyete ile birlikte gecikmiş cinsel gelişim yaşadılar. Bu eşleşme, araştırmacıları TACR3'ün rolünü daha fazla araştırmaya yöneltti.
Yenilikçi Araştırma Araçları ve Bulguları
Knafo ve ekibine araştırmalarında kendi geliştirdikleri iki yenilikçi araç yardımcı oldu. FORTIS olarak bilinen ilki, canlı nöronlarda nöronal iletişim için kritik olan reseptörlerdeki değişiklikleri tespit ediyor. FORTIS'i kullanarak, TACR3'ün inhibe edilmesinin hücre yüzeyindeki bu reseptörlerde keskin bir artışa neden olduğunu ve LTP olarak bilinen uzun süreli sinaptik güçlenmenin paralel sürecini engellediğini gösterdiler.
Kullanılan ikinci öncü araç, çok elektrotlu bir dizi sistemi içinde nöronal bağlantıyı ölçmek için çapraz korelasyonun yeni bir uygulamasıydı. Bu araç, TACR3 manipülasyonlarının sinaptik plastisite üzerindeki derin etkisinin ortaya çıkarılmasında çok önemli bir rol oynamıştır.
Sinaptik plastisite, beyin hücreleri arasındaki bağlantılar olan sinapsların güçlerini ve verimliliklerini değiştirme yeteneğini ifade eder. Bu dinamik süreç, beynin çevreye adaptasyonu için temeldir. Sinaptik plastisite sayesinde beyin, yeni deneyimlere yanıt olarak nöral devrelerini yeniden düzenleyebilir. Bu esneklik, sinaptik bağlantıların değiştirilmesine olanak tanıyarak nöronların zaman içinde iletişimlerini güçlendirmelerini veya zayıflatmalarını sağlar.
Esasen sinaptik plastisite, beynin bilgiyi kodladığı ve depoladığı, sürekli değişen dış uyaranlara ve iç durumlara sürekli uyum sağladığı kilit bir mekanizmadır. Daha da önemlisi, TACR3 inaktivitesinden kaynaklanan eksikliklerin testosteron uygulaması yoluyla etkili bir şekilde düzeltilebileceğini ortaya koyarak, testosteron eksikliği ile ilişkili anksiyete ile ilgili zorlukları ele almak için yeni yaklaşımlar için umut verdi.
Sonuç: Anksiyete Tedavisinde Yeni Bir Yol
TACR3'ün anksiyete ve testosteron arasında köprü kurmada merkezi bir oyuncu olduğu görülüyor. Araştırmacılar, anksiyetenin arkasındaki karmaşık mekanizmaları çözmüş ve cinsel gelişim bozuklukları ve buna bağlı anksiyete ve depresyonla boğuşan bireylerin yaşam kalitesini artırabilecek testosteron tedavileri de dahil olmak üzere yeni tedaviler için yollar açmıştır.
Dr. Knafo, Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizyoloji ve Hücre Biyolojisi Bölümü'nün yanı sıra Negev Ulusal Biyoteknoloji Enstitüsü'nün de üyesidir.
Araştırma İsrail Bilim Vakfı tarafından desteklenmiştir (Hibe no. 536/19).
BEN-GURION NEGEV ÜNİVERSİTESİ, 4 Şubat 2024, SciTechDaily
Mustafa Tamer, 22.05.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Bilim ve Teknoloji, Aklın Merdivenleri
Referans: Magdalena Natalia Wojtas, Marta Diaz-González, Nadezhda Stavtseva, Yuval Shoam, Poonam Verma tarafından "Anksiyete ile ilişkili sinaptik plastisitenin düzenlenmesinde hipokampal TACR3 ve sistemik testosteron arasındaki etkileşim", Assaf Buberman, Inbar Izhak, Aria Geva, Roi Basch, Alberto Ouro, Lucia Perez-Benitez, Uri Levy, Erika Borcel, Ángel Nuñez, Cesar Venero, Noa Rotem-Dai, Isana Veksler-Lublinsky ve Shira Knafo, 22 Aralık 2023, Molecular Psychiatry. DOI: 10.1038/s41380-023-02361-z
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.