Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Europe can’t afford to decouple from China
Geçtiğimiz hafta ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken üst düzey Çin hükümeti temsilcileriyle görüşmek üzere Pekin'e gitti. Yetkililer kendisine ABD'nin Çinlilerle "çatışma ya da işbirliği" politikası arasında bir seçim yapması gerektiğini söylediklerinden, Blinken'in karşılanması biraz soğuk oldu. Pekin'in diplomatik kuyusu artık oldukça kuru ve temsilcileri Amerikalıların Çin stratejileri konusunda bir karar vermeleri gerektiğinin sinyallerini açıkça veriyor.
Çin Avrupa'yı avucunun içine almış durumda. Kaynak: Getty
Blinken Xi Jinping ile görüştüğünde, bu mesaj olabildiğince net ifadelerle pekiştirildi. Xi, "Çin kendine güvenen, açık ve müreffeh bir ABD görmekten memnuniyet duyuyor," dedi. "ABD tarafının da Çin'in gelişimini olumlu ve proaktif bir ışık altında görebileceğini umuyoruz." Xi daha sonra Blinken'i Pekin'le "kısır rekabet" olarak adlandırdığı şeye girmemesi konusunda uyardı.
Washington'un dost güce karşı belirsiz tutumundan bıkanlar sadece Çinli yetkililer değil. Bu ayın başlarında Donald Trump'ın megadonlarından biri olan hedge fonu devi John Paulson, Çin'den ekonomik olarak ayrılmaya çalışılmaması konusunda uyarıda bulundu. Trump yönetiminin potansiyel Hazine Bakanı adayı olarak gösterilen Paulson, Biden yönetiminin tutumuna şiddetle karşı çıktı. Financial Times'a verdiği demeçte "Çin'den ayrılmak istemiyoruz" diyen Paulson, "Onlarla iyi bir ekonomik ve siyasi ilişkiye sahip olmamız gerekiyor" dedi.
Avrupa'da ise Çin konusunda kaos hüküm sürmeye devam ediyor. Avrupalı liderler Çin ile ticari ilişkileri bozmak istemediklerinin sinyallerini verirken, eylemler sözlerden daha yüksek sesle konuşmaya başlıyor. Geçtiğimiz hafta Almanya casusluk suçlamasıyla Çin vatandaşlarını tutukladı. Bu arada Avrupa Komisyonu Çinli sosyal medya platformu TikTok'a karşı bir soruşturma açtı.
Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nin kısa bir süre önce benzer bir tasarıyı kabul ettiği göz önünde bulundurulduğunda, Komisyon'un diplomatik ve ekonomik politika konusundaki bağımsızlığına ilişkin soru işaretleri ortaya çıkmaktadır.
Ancak Avrupa Çinlileri kıtanın dışına iterse ekonomisi çöker. Avrupa - Birleşik Krallık da dahil olmak üzere - dünyada dış ticarete en bağımlı bölge. 2022 yılında Kuzey Amerika'da ithalat GSYH'nin %10'undan daha azını oluşturuyordu. Avrupa'da ise ithalat GSYH'nin yaklaşık %47'sini oluşturuyordu. Yaşlı kıta, Kuzey Amerika'ya kıyasla ithalata neredeyse beş kat daha fazla bağımlıdır.
Kaynak: Dünya Bankası
Amerika'da pek çok kişi ülkenin Çin ile ticaretten ayrıldığını görmek istemiyor ve böyle bir hamlenin ekonomi için zararlı olacağını düşünüyor. Bu durum daha da fazla enflasyona ve ucuz Çin ithalatının azalmasıyla Amerikan yaşam standartlarında ciddi bir bozulmaya yol açacaktır. Ancak, ABD'nin yaşam standartlarının düşmesinin yol açacağı sosyal huzursuzluğu atlatabilmesi koşuluyla, ülke en azından teorik olarak uyum sağlayabilir.
Bu durum, ekonomisi dünyanın en açık ekonomisi olan Avrupa için geçerli değildir. Herkesle ticaret yapmaktan gurur duyuyor ve ürünleri de kalite ve rekabet gücü açısından bunu yansıtıyor. Avrupa üretimi, Ukrayna'daki savaşla bağlantılı yaptırım ve karşı yaptırımların neden olduğu yüksek enerji fiyatlarından zaten darbe aldı. Hem tüketici ürünleri hem de Avrupa sanayisinin girdileri olan Çin ürünlerine erişimin kesilmesi kıtaya geri dönülmez bir şekilde zarar verecektir.
Avrupa'da Çin'den ekonomik olarak ayrılma konusunda çok az istek var. Ancak Avrupa'nın lehine gitmeyen Ukrayna savaşının ardından tutkular yükseliyor ve bu nedenle dolaşımda olan en kavgacı ve "sert" politika neyse ona katılma eğilimi var. Bu tutumun uzun sürmesi pek olası değil.
Histeri yatıştıkça, odadaki yetişkinler kendilerini yeniden gösterecek ve bize yaşam standartlarımızın küresel ekonomik sistemin karmaşık birbirine bağlılığına bağlı olduğunu hatırlatacaktır. En azından şimdilik bir alternatif yok. Alternatif isteyenlerin de mevcut sistemi yıkmaya çalışmak yerine onu inşa etmek için çalışmaları gerekiyor.
Philip Pilkington, 29 Nisan 2024, UnHerd
(Philip Pilkington makroekonomist ve yatırım uzmanıdır ve 'The Reformation in Economics- Ekonomide Reform' kitabının yazarıdır)
Eyüp Kaan, 17.06.2024, Sonsuz Ark, Çevirmen Yazar, Sonsuz Ark Çevirileri
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.