Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Melting Point or Breaking Point?
"Eski bir CENTCOM komutanının yazdığı kitap, Amerikan savunma politikasındaki stratejik sapma konusunda uyarıyor."
Yakın zamanda emekli olan General Kenneth F. McKenzie, Erime Noktası adlı kitabında, bir muharip komutanın tekil bakış açısından tarih, strateji ve ulusal karar alma dünyasına benzersiz bir bakış sunuyor.
Kenneth F. McKenzie. 'The Melting Point: High Command and War in the 21st Century-Erime Noktası: 21. Yüzyılda Yüksek Komuta ve Savaş' (Annapolis, U.S. Naval Institute Press) 360 s.
Uzun askeri kariyeri ve ABD Merkez Komutanlığı'nın (CENTCOM) başında geçirdiği üç yıldan (2019-2022) çıkardığı dersler, şu anda üç alanda karşılaştığımız zorluklara uygulanabilir:
- Stratejik rehberliğin net bir şekilde iletilmesi,
- Kaynakların bu stratejiye uygun olarak tahsis edilmesi ve
- İran'ın yaygın ve yaklaşan varlığına karşı üretken yaklaşımların önemi.
Kitabın üç ana temasından biri olan ordu üzerinde sivil kontrolün önceliğini kabul ederken ve desteklerken, bu kontrolle birlikte gelen sorumluluklar üzerinde düşünmek önemlidir. Açık rehberlik ve destekleyici kaynakların eşlik ettiği gerçekçi ulusal stratejiler bu yükümlülüklerin temelini oluşturur. Ancak bunlar neredeyse hiçbir zaman sağlanamamaktadır.
CENTCOM'da ve daha sonra Pentagon'da görev yaptığım süre boyunca İran, Irak ve Suriye'de IŞİD'in yenilgiye uğratılmasıyla ilgili stratejik rehberlik sağlamayı ihmal eden Obama yönetimi tarafından çizilen kırmızı çizgileri bir bir aştı. Trump yönetimi sırasında bakanlık haklı olarak stratejisini ve kaynaklarını giderek artan Çin tehdidine odaklanmaya yöneltti. Ancak CENTCOM'un harekat planı hedefleri konusundaki misyonunu anlamlı bir şekilde değiştirmedi.
McKenzie'nin de işaret ettiği gibi, İran'a yönelik baskı kampanyasının etkilerinin yeterince anlaşılamaması, stratejik yanlış hesaplamalara ve önceliklerle ilgili tutarsız sinyallere yol açtı. Biden yönetiminin Afganistan'dan çekilme fiyaskosu ve bölgede istikrara yönelik devam eden hüsnükuruntu yaklaşımı, stratejik rehberliğin anlaşılması zor doğasını daha da vurgulamaktadır. Ve bu sadece Orta Doğu için geçerli.
McKenzie kitapta birçok kez bu noktaya değinirken, aslında bundan şikayet etmekten de geri durmuyor. Politika rehberliğinde net hedefler eksik veya çelişkili olduğunda, taktiksel olayların stratejik yönü yönlendirebileceğini belirtiyor. Stratejik yönlendirme eksikliğinin yarattığı zorluklara ek olarak, ulusal liderler genellikle bu yönlendirme eksikliğini, emir komuta zincirini kırabilecek taktik düzeydeki bilgilere yönelik doyumsuz bir taleple değiştirir ve üst düzey askeri liderlerin, ihtiyaç duydukları rehberliğin yokluğunda, astlarını üstlerindeki çalkantıdan korurken ellerinden gelenin en iyisini yapmalarını gerektirir.
The Melting Point'in muharip komutanın rolü ve liderlik üzerine ikinci iki teması bu zorluğu ustalıkla ele alıyor ve "o zor yerde duruyor: politika, askeri operasyonlar ve sorumluluğun birleştiği eşsiz nokta" dediği iş tanımında özetleniyor.
McKenzie'nin "Strateji belgeleri ancak içinde yaşamak isteyebileceğimiz dünya yerine mevcut dünyayı tanımlıyorlarsa faydalıdırlar" iddiası, stratejik niyet hatalı varsayımlara dayandığında kaynak tahsisinde ortaya çıkan bilişsel uyumsuzluğa işaret etmektedir. McKenzie, daimi olarak görevlendirilmiş kuvvetleri bulunmayan Orta Doğu örneğinde neler yaşandığını şöyle açıklıyor: "Hiçbir zaman alamadığımız bu açık ve doğrudan rehberlikten yoksun olan komutanlar, kuvvetler için süregelen serbest bir mücadeleye giriştiler."
Stratejik tahsisten ziyade genellikle hakkaniyete dayanan bu kaynak savaşı, Amerikalıların göze alamayacağı, bocalayan, ulusal düzeyde dış politika yaklaşımının pek çok örneğinden biridir.
Son olarak, İran'ın Orta Doğu'daki varlığı sürekli olarak diğer tüm olayların ve faaliyetlerin üzerinde yer almaktadır ve bize bu ısrarcı düşmana karşı verimli yaklaşımların neler olduğu ve neler olmadığı konusunda yol göstermelidir. McKenzie, caydırıcılığın İran yönetiminin hedeflerinin bizim yükleyebileceğimiz maliyete değmeyeceğini kabul etmesiyle sağlanacağına inanıyor:
"Cezalandırma yoluyla caydırıcılık iki olası yaklaşımdan yalnızca biridir; diğer yaklaşım ise inkâr yoluyla caydırıcılıktır - rakibin zihninde, düşünülen eylemi gerçekleştiremeyeceğine dair bilişsel şüphe yaratmak."
McKenzie ayrıca İranlıların ABD'nin Orta Doğu'ya yaklaşımında gördükleri her türlü zayıflıktan faydalanabileceklerini de belirtiyor.
Kitap, Orta Doğu ile ilgili üç kalıcı gerçeği de içeren ileriye dönük düşünce ve tavsiyelerle sona eriyor: İran askeri gücünü arttırdıkça güçlü bir varlık göstermeye devam edecektir. Suriye'yi Beşar Esad kaybetti. IŞİD-K ve El Kaide gibi terör örgütleri bölgede kalmaya devam edecek. Ona göre bu üç unsur da ABD'nin bölgede kalmaya devam edeceği sinyalini vermesini önemli kılıyor.
Erime Noktası'ndan tarih, strateji, liderlik, askeri kültür ve hatta iç gözlem konularında çıkarılabilecek pek çok faydalı görüş var. Yine de Orta Doğu'ya ilişkin bu son gözlem, kaynakların stratejik paylaşımını yönlendiren ve küresel bir güç olarak Amerika'nın artık bölgeler bazında düşünemeyeceğini ve Orta Doğu'nun süregelen zorluklarını ve fırsatlarını görmezden gelemeyeceğini kabul eden gerçekçi bir ulusal rehberliğe duyulan kalıcı ihtiyacı vurgulamaktadır.
Elaine McCusker, 24 Haziran 2024, The National Interest
(Elaine McCusker American Enterprise Institute'de kıdemli araştırmacıdır. Kendisi eski bir savunma müsteşarı (denetçi) vekilidir.)
Ahmet Faruk, 15.08.2024, Sonsuz Ark, Çevirmen Yazar, Sonsuz Ark Çevirileri
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.