Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
"Son araştırmalar, Montaj Teorisi'nin yenilikçi iddialarına meydan okuyarak, Shannon Entropisi gibi mevcut karmaşıklık ölçümlerini yansıttığını ve yaşamı tanımlamak için benzersiz bir yöntem sunmadığını gösteriyor."
Yeni araştırmalar, moleküler karmaşıklığı ve yaşamı anlamak için önerilen bir çerçeve olan Montaj Teorisi'nin benzersiz olmadığını, ancak Shannon Entropisi gibi bilinen yöntemlerle eşdeğer olduğunu gösteriyor.
Geleneksel istatistiksel araçları kullanarak, Assembly Index'in (Montaj İndeksi) 'canlılığı' benzersiz bir şekilde belirleyebileceği iddiasını çürüttüler ve yaşamın karmaşıklığını gerçekten anlamak için çeşitli bilimsel anlayışları entegre etmenin önemini vurguladılar.
Montaj Teorisi ve Zorlukları
Üç yeni makale, moleküler karmaşıklığın Montaj Teorisi'nin (Assembly Theory-AT) yeni bir "her şeyin teorisi" olarak ortaya konan iddiaları çürütüyor.
İlk kez 2017 yılında kamuoyuna açıklanan Montaj Teorisi yaşamı karakterize etme, doğal seçilim ve evrimi açıklama ve hatta zaman, madde, yaşam ve evren anlayışımızı yeniden tanımlama iddiasında bulunan, moleküler karmaşıklığın ölçülebilirliğiyle ilgili bir hipotezdir.
Eleştirel Analiz ve Eşdeğer Teoriler
Ancak, Biyomedikal Mühendisliği ve Görüntüleme Bilimleri Okulu'ndan (BMEIS) Dr. Hector Zenil liderliğindeki araştırmacılar, Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (KAUST) ve İsveç'teki Karolinska Enstitüsü'nden meslektaşlarıyla işbirliği yaparak, yakın zamanda Nature dergisi npj Systems Biology'de yayımlanan bir makalede, aynı sonuçların geleneksel istatistiksel algoritmalar ve sıkıştırma algoritmaları kullanılarak da elde edilebileceğini başarıyla gösterdiler.
PLoS Complex Systems tarafından yeni yayımlanan ikinci bir makalede, Montaj Teorisinin Shannon Entropisi'ne eşdeğer olduğu ve bu nedenle bu uygulamalardan hiçbiri için yeni bir yaklaşım olmadığı ve PNG gibi görüntü kodlama formatlarının ve ZIP sıkıştırmasının arkasında kullanılan iyi bilinen ve popüler bir sıkıştırma algoritmasının uygulaması olduğu matematiksel olarak kanıtlandı.
Montaj Endeksini Çürütmek
“Araştırmamız, bir nesnenin sahip olduğu tam kopya sayısına göre ‘canlılığını’ belirleyen Montaj Teorisi’nin temel bileşeni olan Montaj Endeksi’nin orijinal bir yöntem olarak doğru olmadığını ve sonuçlarının hatalı olduğunu göstermiştir.” Dr. Hector Zenil, Biyomedikal Mühendisliği ve Görüntüleme Bilimleri Okulu Kıdemli Öğretim Üyesi/Doçent ve baş yazar.
Dr. Zenil şöyle devam ediyor: “Moleküler veya kimyasal verilere geleneksel sıkıştırma algoritmalarını uyguladığımızda, Montaj Teorisi altında elde edilenle aynı doğrulanmış sonuçlar elde edildi. Bu, Montaj Teorisinin yeni bir çerçeve olmaktan ziyade, diğer önceden var olan karmaşıklık ölçütlerinden ayırt edilemez olduğu anlamına gelir. Yine de, orijinal yazarlar başka hiçbir algoritmayı test etmediler.”
Gerçek Dünyadaki Sonuçlar ve Yanlış Yorumlamalar
"Soğan ve Eğrelti Otu gibi bazı sebzeler ve bitkiler, çok sayıda gen kopyasıyla 50 kata kadar daha uzun genomlara sahip olmalarına rağmen, böyle tek boyutlu bir endekse dayanarak, Montaj Teorisi'nin önerdiği gibi soğanların veya eğrelti otlarının insanlardan daha karmaşık veya canlı olduğunu iddia etmek zordur. Hayatı gerçekten tanımlayan şey, yalnızca genetik uzunluk veya bileşen sayısı değil, çevreleriyle olan karmaşık ilişki, hayatın sergilediği eylemlilik ve temel özelliklerini korumadaki dayanıklılığıdır." Prof. Jesper Tegner, Kral Abdullah Bilim ve Teknoloji Üniversitesi, Yaşayan Sistemler Laboratuvarı, KAUST'ta Biyolojik Bilimler ve Bilgisayar Bilimleri Profesörü ve ortak yazar.
“Analizimiz, 'canlılık' ve yaşam özelliklerini tanımlamaya çalışan Montaj Teorisi'nin sayısal endekslerinin sınırlamalarına ışık tutuyor. Beni gerçekten şaşırtan şey, yaşam karmaşıklığını anlamada dinamik etkileşimlerin kritik rolünün ihmal edilmesi. Daha da endişe verici olanı, hiçbir temeli olmayan sabit bir yaşam tespit eşiği önerme kararı. Gerçek atılım, yerleşik bilginin üzerine inşa ederek, yaşamı şekillendiren karmaşık çok boyutlu dinamikleri çözmek için görünüşte farklı teorileri entegre etmekte yatıyor, daha önce geliştirdiğimiz araçlarla zaten bildiğimiz şeyleri tekrarlamaktan ziyade.” Dr. Narsis A. Kiani, Karolinska Enstitüsü Moleküler Tıp Merkezi Onkoloji-Patoloji Bölümü Kıdemli Araştırmacısı, ortak yazar.
Alternatif Teorik Çerçeveleri Keşfetmek
Yaşamı karakterize etmek zor ve hala açık bir sorun olsa da, Gregor Mendel'in modüler birimlerinden Erwin Schrödinger'in termodinamiğine, Claude Shannon'ın İstatistiksel Entropisinden Gregory Chaitin'in Algoritmik Bilgisine kadar birçok açıdan incelenmiştir. Tüm bu bilgilerle ve karmaşıklık bilimleri ve sistem biyolojisinden çok daha fazlasıyla donatılmış olarak, bugün yaşamın temel yönlerinden birinin açık uçluluk olduğunu, yaşamın faaliyetinin çevreye uyum sağlama ve onunla ilişki kurmada düzenli davranış veya tekrarla sınırlı görünmediğini biliyoruz.
Dr. Hector Zenil ve iş arkadaşlarının öncülük ettiği Algoritmik Bilgi Dinamikleri (AID) gibi alanlar, doğal olaylar için nedensel modeller ve canlı sistemlerin süreçleri için mekanik açıklamalar bulma konusunda ışık tutuyor. AID, bugüne kadar bilgi teorisi ve nedensel çıkarımın mevcut birleşik bilgisine tamamen dayanmaktadır ve bugün dünyayı anlamak için kullanılan bu temel alanlar üzerine inşa edilmiş ve bunlar arasında köprüler kurmuştur.
AID'nin arkasındaki yöntemler zaten modüllerin tam kopyalarını sayıyor, ancak bu en belirgin ilk adım ve Dr. Zenil'in Montaj teorisi'nden önce organik bileşikleri organik olmayanlardan moleküler uzunluk fonksiyonuna göre ayırabildiğini bildirdiği bir şey.
King's College London, 4 Ekim 2024, SciTechDaily
Mustafa Tamer, 30.10.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Bilim ve Teknoloji, Aklın Merdivenleri
Referans: “Montaj teorisi yöntemlerinin belirgin sınırlamaları ve moleküler biyoimzaların sınıflandırılması hakkında” Abicumaran Uthamacumaran, Felipe S. Abrahão, Narsis A. Kiani ve Hector Zenil tarafından, 7 Ağustos 2024, npj Systems Biology and Applications. DOI: 10.1038/s41540-024-00403-y
“Montaj Teorisi, seçimi veya evrimi açıklamayan LZ sıkıştırmasına dayalı algoritmik karmaşıklığa bir yaklaşımdır” Felipe S. Abrahão, Santiago Hernández-Orozco, Narsis A. Kiani, Jesper Tegnér ve Hector Zenil tarafından, 23 Eylül 2024, PLOS Karmaşık Sistemler. DOI: 10.1371/journal.pcsy.0000014
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.