Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
"Son araştırmalar, florürlü diş macununun yaygınlaşmasından bu yana içme suyuna florür eklenmesinin faydalarının azaldığını göstermektedir."
İçme suyunun florlanmasının etkisi, özellikle florürlü diş macunu kullanımının yaygınlaşmasıyla birlikte zaman içinde azalmıştır.
Araştırmalar, çocukların ağız sağlığı için küçük faydalar olsa da, florlamanın diş sağlığı eşitsizliklerini azaltmadaki rolünün belirsiz olduğunu göstermekte ve diş sağlığına daha bütünsel bir yaklaşım ihtiyacını vurgulamaktadır.
Florür ve Diş Sağlığı: Güncellenmiş Bir İnceleme
Güncellenmiş bir Cochrane incelemesi, içme suyuna florür eklenmesinin diş sağlığı açısından faydalarının, florürlü diş macununun yaygın olarak kullanılmaya başlandığı döneme kıyasla daha az olabileceğini ortaya koymuştur.
Manchester, Dundee ve Aberdeen Üniversitelerinden bilim insanları, su kaynaklarına florür eklenen topluluklar ile sularına florür eklenmeyen toplulukları karşılaştıran 157 çalışmadan elde edilen kanıtları inceledi. Florürlü diş macunlarının daha yaygın olarak kullanılmaya başlandığı 1970'lerden bu yana florlamanın faydasının azaldığını tespit etmişlerdir.
Florür Konusunda Küresel Perspektif
Güncel çalışmalar yüksek gelirli ülkelerde yürütülmüştür. Düşük ve orta gelirli ülkelerde toplum suyunun florlanmasının etkisi, yeni araştırmaların olmaması nedeniyle daha az nettir.
Piyasada bulunan birçok diş macunu ve vernikte kullanılan florürün diş çürümelerini azalttığı bilinmektedir. Birçok ülkede hükümetler, toplumun ağız sağlığını iyileştirmek için içme suyu kaynaklarına florür eklemiştir, ancak bunun doğru bir eylem olup olmadığı konusunda kutuplaşmış görüşler vardır.
Güncel Kanıtlar ve Bulgular
Manchester Üniversitesi Sağlık Bilimleri Araştırma Profesörü Anne-Marie Glenny, “Kanıtları yorumlarken, daha geniş bağlamı ve toplumun ve sağlığın zaman içinde nasıl değiştiğini düşünmek önemlidir” diyor. “Suyun florlanmasıyla ilgili çalışmaların çoğu, florürlü diş macununun bulunmasından önce, 50 yıldan daha eskidir. Çağdaş çalışmalar bize şu anda faydaların ne olduğuna dair daha uygun bir resim sunmaktadır.”
1975'ten sonra yapılan çalışmalardan elde edilen sonuçlar, su florlama programlarının başlatılmasının çocukların süt dişlerinde biraz daha az diş çürümesine yol açabileceğini göstermektedir. Birleşik Krallık ve Avustralya'da toplam 2.908 çocuğu kapsayan bu çalışmaların analizi, florlamanın çocuk başına ortalama 0,24 daha az çürük süt dişine yol açabileceğini tahmin etmektedir. Bununla birlikte, etki tahmini belirsizlik içermektedir, yani daha yeni programların hiçbir faydası olmaması mümkündür. Karşılaştırma yapmak gerekirse, 1975 ve öncesinde 5.708 çocukla yapılan çalışmaların analizi, florlamanın çürük süt dişi sayısını çocuk başına ortalama 2,1 oranında azalttığını tahmin etmektedir.
Aynı çağdaş çalışmalarda (1975'ten sonra yapılan) süt dişlerinde çürük olmayan çocukların sayısına da bakılmıştır. Analiz, florlamanın diş çürüğü olmayan çocuk sayısını yüzde 3 puan artırabileceğini, ancak yine de herhangi bir fayda sağlamayabileceğini ortaya koymuştur.
Halk Sağlığı Politikası için Çıkarımlar
İnceleme, hem süt hem de daimi dişlerde benzer bulgularla, yalnızca çocukların dişleri üzerindeki etki hakkında sonuçlar çıkarabilmiştir. İnceleme kriterlerini karşılayan yetişkinlerle yapılmış herhangi bir çalışma bulunmamaktadır.
Manchester Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Araştırmaları Kıdemli Öğretim Görevlisi Dr. Lucy O'Malley, “Kanıtlar, su florlamasının çocuklarda diş çürümesini biraz azaltabileceğini gösteriyor” diyor. “Yararın zaman içinde azaldığı göz önüne alındığında, yeni bir florlama programı başlatmadan önce, maliyetler, kabul edilebilirlik, fizibilite ve sürekli izleme konularında dikkatli bir şekilde düşünülmelidir.”
Savunucular, su florlamasının en önemli faydalarından birinin ağız sağlığı eşitsizliklerini azaltması olduğunu öne sürmektedir. Bu güncellenmiş inceleme bu soruyu incelemeye çalışmış ve bu iddiayı destekleyecek yeterli kanıt bulamamıştır, ancak bu hiçbir etkisi olmadığı anlamına gelmemektedir.
İncelemenin bulguları, 2010-2020 yılları arasında İngiltere'de 6,4 milyon yetişkin ve ergen için anonimleştirilmiş diş sağlığı kayıtları ile su florlama durumunu karşılaştıran LOTUS çalışması da dahil olmak üzere son gözlemsel çalışmalarla uyumludur. Florlanmış bölgelerdeki insanlar biraz daha az invaziv diş tedavisine ihtiyaç duymuş, ancak eşitsizlikler üzerinde önemli bir etkisi olmamıştır.
Hem Cochrane incelemesinin hem de LOTUS çalışmasının ortak yazarı olan Manchester Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Değerlendirme Profesörü Tanya Walsh, “Farklı araştırma metodolojileri kullanan güncel kanıtlar, suyun florlanmasının faydalarının son yıllarda azaldığını göstermektedir” diyor. “Ağız sağlığı eşitsizlikleri, harekete geçilmesini gerektiren acil bir halk sağlığı sorunudur. Su floridasyonu sadece bir seçenektir ve tüm nüfuslar için en uygun seçenek olmayabilir.”
Dundee Üniversitesi Klinik Etkililik Profesörü Janet Clarkson, "Suyun florlanması ağız sağlığında küçük iyileşmelere yol açabilirken, yüksek şeker tüketimi ve yetersiz ağız sağlığı davranışları gibi altta yatan sorunları ele almamaktadır" diyor. "Ağız sağlığını koruyucu herhangi bir programın çok yönlü, çok kurumlu bir yaklaşım benimsemesi gerekiyor."
Cochrane, 3 Ekim 2024, SciTechDaily
Mustafa Tamer, 13.11.2024, Sonsuz Ark, Çeviri, Bilim ve Teknoloji, Aklın Merdivenleri
Referans: Zipporah Iheozor-Ejiofor, Tanya Walsh, Sharon R Lewis, Philip Riley, Dwayne Boyers, Janet E Clarkson, Helen V Worthington, Anne-Marie Glenny ve Lucy O'Malley tarafından yazılan "Diş çürüklerinin önlenmesi için su floridasyonu", 4 Ekim 2024, Cochrane Database of Systematic Reviews. DOI: 10.1002/14651858.CD010856.pub3 Finansman: Manchester Üniversitesi, NIHR Manchester Biyomedikal Araştırma Merkezi, Manchester Akademik Sağlık Bilimleri Merkezi
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.