Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
Bilge bir adam bir keresinde bana sarkacın dibe vurduğunda sadece yukarı çıkabileceğini söylemişti. "Ama dibe vurduğunu nasıl anlayacağım?" Ben de cevap verdim. Trump'ın 5 Kasım'da seçilmesi ve 20 Ocak'ta göreve başlaması bir dip olarak görülebilir, ancak belki de bunlar çok daha büyük bir inişin sadece görünen kısmıdır.
"Tricky Dick" Nixon, Ronald Reagan, George W. Bush ve Trump 1.0 ile düşük noktaları yaşadım. (Bahsi geçmeyenlerin sarkaç üzerindeki yüksek noktalar olduğu varsayılmamalıdır). Asıl soru dirençtir. Yaşananlar karşısında şoke olan, cesareti kırılan ve tiksinenleri neler bekliyor?
Michelle Obama 2025 yılındaki açılış törenine katılmamıştı. 2017 yılında Trump'ın ilk yemin töreninde hissettiklerini anlattı: Eski First Lady, "O sahnede oturmak ve temsil ettiğimiz şeyin tam tersinin sergilenmesini izlemek, o sahnede çeşitlilik yoktu, renk yoktu" dedi. "Amerika'nın daha geniş anlamını yansıtan hiçbir şey yoktu. Pek çok kişi fotoğrafımı çekti ve iyi bir ruh halinde olmadığımı söylediler. Hayır, değildim." Bu sefer ortalıkta yoktu.
Yapacak ne var? Ne tür bir direniş mümkün? Uzun zamandır görmediğim akrabalarım Amerika'dan arayıp yaşadığım İsviçre'ye taşınmak istediklerini söylüyorlar.
Direnişin küçük bir İsviçre örneği: Donald Trump, Dünya Ekonomik Forumu'nun (WEF) Davos'taki 55. yıllık toplantısının başladığı gün, 20 Ocak'ta göreve başladı. Yani Trump 2.0'ın resmen başladığı gün, dünyanın 3,000 resmi lideri "Akıllı Çağ için İşbirliği" konusunu görüşmek üzere bir araya geldi. Trump bizzat orada bulunamasa da - o bile aynı anda iki yerde bulunma kuantum fenomenini başaramıyor - varlığı baskındı.
Medyanın da aktardığı gibi, bir CEO New York Times'a "Trump Davos'tan kaçmayan manyetik bir güç" dedi. "Davos'ta sadece tek bir şey konuşuluyor, o da Donald Trump'ın ABD Başkanı olması ve bunun dünya için ne anlama geldiği."
Trump pek çok açıdan nihai Davos Adamıdır. WEF'in misyon bildirgesinde "Birlikte, işbirliği ve güvenin kalıcı ilerlemeye yol açtığı daha iyi bir dünya için çabalamaya devam ediyoruz" denirken, Trump "Önce Amerika" ve "Amerika'yı Yeniden Büyük Yap" ilkelerini hiçe sayıyor ve birlikte çalışmaya, işbirliğine ya da güvene pek değer vermiyor. Ancak Trump tam bir Davos Adamı.
Robert Reich'in yazdığı gibi, "Davos'ta bir araya gelen CEO'lar yıllarca sorumlu küresel şirket kapitalizmi çağrısında bulunduktan sonra, şimdi açıkça kar hanelerine odaklanıyorlar. Başka bir deyişle, oyun bitti. Gösteriş sona erdi. Kurumsal sosyal sorumluluk hakkındaki zırvaların gerçekte ne olduğu ve her zaman ne olduğu ortaya çıktı: Halkla ilişkiler, büyük küresel şirketlerin mümkün olan en kısa sürede mümkün olduğunca çok para kazanmaktan başka bir şeyi önemsediğine kamuoyunu inandırmak için tasarlandı."
Trump, kendisinin nihai güç simsarı ve karar verici olduğunu düşünen bireyin vücut bulmuş halidir. Davos Adamı terimi ilk olarak Harvard'lı siyaset bilimci Samuel Huntington tarafından 2004 tarihli bir makalede, sadece kendilerine sadık olan yeni bir zenginleşmiş küreselciler sınıfını tanımlamak için kullanılmıştır.
"Çalışırken" İsviçre'deki Verbier ya da Colorado'daki Vail pistlerinde kayak yapan ya da zoom toplantıları arasında Hawaii veya Bali sahillerinde sörf yapan günümüz göçebeleri gibi, Davos Adamı Trump da kendi önemiyle doludur ve "daha iyi bir dünya için çabalıyormuş" gibi görünürken kendini daha fazla para kazanmaya adamıştır. 5,000 İsviçreli askerin yanı sıra binlerce polis memuru tarafından çevrelenen Davos'taki 3,000 yapıcı ve şekillendirici bu yıl 350 hükümet lideri, 900'den fazlası dünyanın en iyi CEO'ları olmak üzere 1600'den fazla iş liderinden oluşuyor. Davos Adamı pek çok şekil alabilir.
Direnişe bakılırsa: Bu hafta İsviçre'nin Alp Dağları'ndaki tatil beldesinde yüzlerce protestocu bulunuyor. Konferans toplantılarının ve üst düzey otellerin sıcaklığından uzakta, Strike WEF'ten Genç Sosyalistler ve kapitalizm karşıtı aktivistler, Davos Adamı'na ve onun temsil ettiği her şeye karşı gösteri yapmak için dışarıda soğuğa göğüs geren az sayıdaki topluluk arasında yer alıyor.
Strike WEF kolektifi sözcüsü Keystone-SDA'ya yaptığı açıklamada "Milyonlarca insan iklim değişikliği nedeniyle ölürken halk adına konuştuğunu sanan elitleri eleştiriyoruz" dedi. Birçok kişi "Zenginleri Vergilendirin" gibi pankartlar taşıyor. Bazıları yoldan geçen katılımcıların lüks araçlarına kartopu atıyor. WEF'e karşı protestoların geçmişi uzun. 2003 yılında protestocular şehre girişi engellemiş ve küreselleşme karşıtı gösteriler İsviçre geneline yayılmıştı.
Protestoların amacı her zaman aynıdır. Ocak ayının soğuğunda bir araya gelen yüzlerce insan, kapitalizmde yanlış olan her şeyi temsil eden küresel elitlere ve onların küresel eşitsizlik, iklim değişikliği ve WEF ve Davos Man'in temsil ettiği diğer her şeyle başa çıkmadaki başarısızlıklarına karşı duydukları hoşnutsuzluğu ifade ediyor.
Ancak gerçekte Davos protestoları Kaliforniya'daki yangını söndürmek için kartopu atmaya benziyor. Protestocular duygularında haklılar; yapılacak doğru şey bu ama sonuçları ne olacak?
70 milyondan fazla Amerikan vatandaşı Trump 2.0'a oy verdi. Kongre'nin her iki kanadının kontrolünün yanı sıra Yüksek Mahkeme üzerinde de güçlü bir etkiye sahip. Siyasi hakimiyetin yanı sıra, kendisini ilahi olarak görevlendirilmiş bile hissediyor; "O zaman da hissettim, şimdi de inanıyorum ki hayatım Tanrı tarafından Amerika'yı yeniden büyük yapmak için kurtarıldı" dedi göreve başlama konuşmasında.
Şu an için sarkaç demokratik/insani skalada radikal bir şekilde aşağıya doğru hareket ediyor. Sarkacın ne kadar aşağı ineceğinden ya da ne zaman yukarı çıkmaya başlayacağından kimse emin değil. Ancak Davos'ta kartopu atmak ya da pankart açmak kesinlikle yeterli olmayacaktır.
Daniel Warner, 24 Ocak 2025, CounterPunch
(Daniel Warner, 'An Ethic of Responsibility in International Relations-Uluslararası İlişkilerde Sorumluluk Etiği' kitabının yazarıdır. (Lynne Rienner). Cenevre'de yaşamaktadır.)
Eyüp Kaan, 24.02.2025, Sonsuz Ark, Çevirmen Yazar, Sonsuz Ark Çevirileri
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız.