Sonsuz Ark/ Evrensel Çerçeveye Yolculuk
"İçme suyuna sıklıkla eklenen florür, çocukların beyin gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bir araştırma, hamile annelerdeki yüksek florür seviyelerinin, beş ve on yaşlarındaki çocuklarında daha düşük bilişsel yeteneklerle bağlantılı olduğunu buldu."
Is Fluoride Lowering Children’s IQ? New Research Raises Troubling Questions
Birçok ülkede çürükleri önlemek amacıyla içme suyuna florür ekleniyor; ancak yeni araştırmalar, düşük miktarda bile olsa florüre maruz kalmanın çocukların bilişsel yeteneklerini etkileyebileceğini öne sürüyor.
Bangladeş'te yapılan bir araştırmada 500 anne ve çocukları izlendi ve daha yüksek florür seviyelerinin bilişsel performansın, özellikle sözel muhakeme ve duyusal işlemede, azalmasıyla ilişkilendirildi. Diş macunundaki florür genellikle güvenli olsa da, suda bulunması risk oluşturabilir. Bilim insanları, içme suyunda ve diğer kaynaklarda florür güvenlik sınırlarını yeniden değerlendirmek için daha fazla araştırma yapılması gerektiğini vurguluyor.
İçme Suyunda Florür: Yaygın ama Tartışmalı Bir Uygulama
Florür, içme suyunda doğal olarak florür iyonları olarak bulunur, ancak konsantrasyonu genellikle kamu su kaynaklarında düşüktür. Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Şili, Avustralya ve İrlanda dahil olmak üzere bazı ülkelerde, diş çürümesini önlemeye yardımcı olmak için belediye suyuna yaklaşık litre başına 0,7 mg oranında florür kasıtlı olarak eklenir.
“Sağlık riskleri konusundaki endişeler göz önüne alındığında, içme suyuna florür eklenmesi tartışmalı bir konudur ve ABD ve Kanada'da yaygın olarak tartışılmıştır,” diyor Karolinska Institutet Çevresel Tıp Enstitüsü'nde doçent olan Maria Kippler. “Sonuçlarımız, nispeten düşük florür konsantrasyonlarının bile çocukların erken gelişimini etkileyebileceği hipotezini destekliyor.”
Annelerde ve Çocuklarda Florür Maruziyetinin Takibi
Florürün bilişsel gelişim üzerindeki etkisini daha iyi anlamak için araştırmacılar, içme suyunda doğal olarak bulunan florürün dünyanın diğer bölgelerinde bulunan düzeylere benzer seviyelerde bulunduğu Bangladeş'in kırsal kesiminde 500 anne ve çocuklarını inceledi.
Psikologlar, çocukların bilişsel yeteneklerini beş ve on yaşlarında yerleşik testler kullanarak değerlendirdi. Florür maruziyeti, hem annelerden hem de çocuklardan alınan idrar örneklerindeki florür konsantrasyonlarının analiz edilmesiyle belirlendi. Bu ölçümler, içme suyu, yiyecek ve diş ürünleri dahil olmak üzere birden fazla kaynaktan gelen genel maruziyete ilişkin fikir verdi.
Dr. Kippler, "Diş macunu gibi diş bakım ürünlerinin normalde yutulması amaçlanmadığından önemli bir maruziyet kaynağı olmadığını vurgulamak istiyorum" diyor. "Diş macunundaki florür çürüklerin önlenmesi için önemlidir, ancak küçük çocukları diş fırçalama sırasında diş macununu yutmamaya teşvik etmek önemlidir."
Yüksek Florür, Düşük Bilişsel Yetenekler
Gebe Bangladeşli kadınların idrarındaki florürün medyan konsantrasyonu 0,63 mg/L idi. Gebe kadınlarda artan florür konsantrasyonları, beş ve on yaşlarındaki çocuklarında bilişsel yeteneklerin azalmasıyla bağlantılı olabilir.
On yaşına kadar idrarlarında 0,72 mg/L'den fazla florür bulunan çocukların, idrarlarında daha az florür bulunan çocuklara kıyasla bilişsel yetenekleri daha düşüktü ve en belirgin ilişki sözel muhakeme becerileri ve duyusal girdiyi yorumlama ve işleme yeteneğiydi. Bozulmuş bilişsel gelişimle ilişkilendirilen maruziyetler, içme suyundaki florür için mevcut WHO ve AB eşiği olan 1,5 mg/L'de elde edilenlerden daha düşüktür.
Araştırmacılar, beş yaşındaki çocukların idrarındaki florür konsantrasyonu ile bilişsel yetenekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir bağlantı bulamadılar.
Dr. Kippler, "Bunun nedeni daha kısa maruz kalma süresi olabilir," diye tahminde bulunuyor, "ama aynı zamanda idrar florür konsantrasyonlarının, vücutta, özellikle kemiklerde ne kadar florürün alındığı ve depolandığı konusunda daha fazla çeşitlilik olması nedeniyle daha küçük çocuklarda o kadar güvenilir olmaması gerçeğinden de kaynaklanıyor."
Daha Fazla Araştırmaya İhtiyaç Var
Gözlemsel bir çalışma olduğu için, nedensellikler hakkında kesin sonuçlar çıkarılamaz. Araştırmacılara göre, bu nedenle birkaç benzer uzunlamasına çalışmanın genel sonuçlarını değerlendirmek önemlidir. Şimdi diğer popülasyonlardaki ilişkileri araştıracaklar ve bunu yönlendiren olası moleküler mekanizmaları belirlemek için deneysel modeller kuracaklar.
"İçme suyu, yiyecekler ve diş bakım ürünleri için florür sağlık risklerini ve eşiklerini, özellikle de çocuklar için, incelemek için sağlam bir temel oluşturmak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var," diye devam ediyor. "Popülasyon düzeyinde bilişsel işlevlerde küçük değişiklikler bile ciddi halk sağlığı sonuçlarına yol açabilir."
Araştırma esas olarak İsveç Araştırma Konseyi ve İsveç Çevre, Tarım Bilimleri ve Mekansal Planlama Araştırma Konseyi'nden alınan ulusal hibelerle finanse edildi. Araştırmacılar herhangi bir çıkar çatışması beyan etmediler.
Karolinska Enstitüsü, 10 Mart 2025, SciTechDaily
Mustafa Tamer, 23.04.2025, Sonsuz Ark, Çeviri, Bilim ve Teknoloji, Aklın Merdivenleri
Referans: “Doğum öncesi ve çocuklukta florür maruziyeti ve bilişsel gelişim: kırsal Bangladeş'teki uzunlamasına MINIMat kohortundan elde edilen bulgular” Taranbir Singh, Klara Gustin, Syed Moshfiqur Rahman, Shamima Shiraji, Fahmida Tofail, Marie Vahter, Mariza Kampouri ve Maria Kippler, 5 Mart 2025, Çevresel Sağlık Perspektifleri. DOI: 10.1289/EHP14534
- Sonsuz Ark'ta yayınlanan yazılardan yazarları sorumludur.
- Sonsuz Ark linki verilerek kısmen alıntı yapılabilir.
- Sonsuz Ark yayınları Sonsuz Ark manifestosuna aykırı yayın yapan sitelerde yayınlanamaz.
- Sonsuz Ark Yayınlarının Kullanımına İlişkin Önemli Duyuru için lütfen tıklayınız